پوتین در قاهره: عقد قرارداد ساخت نخستین نیروگاه هسته‌ای در مصر

ولادیمیر پوتین در میان استقبال گرم وارد قاهره شد. او که سال گذشته پس از المپیک سوچی با عبدالفتاح سیسی قرارداد کلان تسلیحاتی بسته بود، در قاهره یک سلاح کلاشنیکف به سیسی هدیه داد. مسکو همچنین با بستن قراردادی متعهد شد که نخستین نیروگاه هسته‌ای مصر را بسازد.

به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، روز سه‌شنبه ۱۰ فوريه / ۲۱ بهمن‌ماه در قاهره عبدالفتاح سیسی رئیس‌جمهور مصر در کنفرانس مشترک با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، اعلام کرد که قرارداد ساخت نیروگاه برق هسته‌ای میان دو کشور بسته شد.

سیسی گفت این نیروگاه برای تولید برق در منطقه ضبعه، واقع در شمال مصر خواهد بود.

ولادیمیر پوتین روز دوشنبه ۹ فوريه / ۲۰ بهمن وارد قاهره شد. از چند روز پیش خیابان‌های شهر با تصاویر خندان پوتین و خوش‌آمدگویی به وی، به زبان‌های عربی، روسی و انگلیسی تزئین شده بود. حتی یکی از روزنامه‌های اصلی مصر چند روز پیش تیتر زده بود: «پوتین؛ قهرمان عصر ما».

پوتین با یک چمدان حاوی اسلحه به دیدار سیسی رفت. او در این چمدان یک قبضه سلاح کلاشنیکف مدل «ای‌کی ـ ۴۷» آورده بود تا آن را به سیسی هدیه دهد. رئیس‌جمهور مصر با دریافت هدیه دست پوتین را به گرمی فشرد و سپس مراسم شام برگزار شد.

برای سیسی که از ماه مه سال گذشته ریاست جمهوری مصر را بر عهده گرفته، پوتین نخستین رهبر یک کشور قدرتمند است که به مصر سفر می‌کند.

عبدالفتاح سیسی که پیش از این فرمانده ارتش مصر بود به سلاح‌های روسی علاقه دارد. او در زمان برگزاری المپیک سوچی به روسیه سفر کرد و در کنار دریای سیاه با ولادیمیر پوتین بر سر روابط دو کشور به گفت‌وگو نشست. کمی پس از آن، معامله تسلیحاتی میان دو کشور شکل گرفت. مصر موظف شد که تسلیحات روسی را به مبلغ ۳/۵ میلیارد دلار خریداری کند.

ارتش مصر به رهبری عبدالفتاح سیسی پس از اعتراضات گسترده در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۳، دولت محمد مرسی، رئیس‌جمهور وقت را که از نیروهای اسلامگرا و نزدیک به اخوان‌المسلمین بود سرنگون و دستگیری‌های فله‌ای و گسترده طرفداران وی را آغاز و اعتراضات آن‌ها را یکی پس از دیگری سرکوب کرد. غرب از این اقدامات انتقاد کرد. باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا حتی به‌طور موقت کمک‌های نظامی ایالات متحده به مصر را به حالت تعلیق در آورد. اما روسیه با کنار رفتن محمد مرسی از تحولات مصر استقبال کرد.

بسیاری از مصری‌ها در آن زمان گفتند که به آمریکایی‌ها نیازی ندارند و دولت موقتِ پس مرسی نیز اعلام کرد در صورت لزوم نیازهای امنیت ملی خود را با کمک روسیه برآورده خواهد کرد.

به‌گفته انور سادات، رهبر حزب اصلاحات و توسعه و برادرزاده هم‌نام رئیس‌جمهور دهه ۱۹۸۰ مصر که در یک سوء قصد کشته شد؛ بیشتر مصری‌ها روسیه را مدافع تحولات تابستان ۲۰۱۳ می‌دانند و به همین دلیل از پوتین استقبال می‌کنند.

سادات می‌گوید در پی بحران اوکراین و تحریم‌های غرب علیه روسیه، پوتین با نزدیک شدن به مصر می‌خواهد به غرب نشان دهد در دنیا منزوی نیست و مصر نیز پس از سرنگونی مرسی با فاصله گرفتن از غرب به مسکو نزدیک می‌شود. از این زاویه مصر و روسیه هر دو به هم نیاز دارند.

انور سادات می‌گوید: «ما فکر می‌کنیم که با روسیه می‌توانیم طرح‌هایی چون استخراج نفت و گاز، ساخت نیروگاه هسته‌ای و همچنین پروژه‌های نظامی مثل خرید سامانه دفاع هوایی را به واقعیت تبدیل کنیم.»

در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ میلادی هنگامی که جمال عبدالناصر رئیس‌جمهور مصر بود، روابط قاهره و مسکو (اتحاد شوروی سابق) بسیار نزدیک شد. اما در میانه دهه ۷۰ میلادی انور سادات، رئیس‌جمهور پس از ناصر جهت سیاست خارجی مصر را از مسکو به سوی واشنگتن تغییر داد. او مشاوران روس را اخراج کرد و ناوگان نیروی دریایی اتحاد شوروی را از کانال سوئز بیرون کشید. این اقدامات برای شوروی گران تمام شد چرا که از تأثیر این کشور بر خاورمیانه کاست.

در حال حاضر روسیه یک پایگاه کوچک دریایی در طرطوس سوریه دارد، رابطه با مصر می‌تواند دروازه دومی را در منطقه خاورمیانه به روی مسکو بگشاید. با این حال گفته می‌شود که این رابطه به سطح دهه‌های ۵۰ و ۶۰ میلادی نخواهد رسید.