«قصه‌ها»، یک فیلم اجتماعی تمام‌عیار
فروش فیلم «قصه»ها با وجود محدودیت سالن‌های سینما در طی کمتر از ۲۰ روز از ۵۰۰ میلیون تومان فراتر رفت. اعتیاد، خشونت، حقوق کارگران و مشکلات دانشجویان از مهم‌ترین موضوعات این فیلم است.
فیلم «قصه‌ها» ساخته رخشان بنی‌اعتماد از ۱۶ اردیبهشت ماه در چند سینمای تهران و در چند شهر دیگر از جمله در اهواز و کرمانشاه و رشت و بندرعباس به نمایش درآمده است. با وجود آنکه سالن‌های سینمای محدودی در اختیار آخرین ساخته رخشان بنی‌اعتماد قرار گرفته، این فیلم اجتماعی تاکنون با استقبال گسترده مردم مواجه شده است.
به گفته امیر قطبی مدیرپخش «فیلمیران» تنها در دور روز اول نمایش فیلم «قصه‌ها» این فیلم ۵۶ میلیون تومان فروش کرد و به تدریج، تنها در طی ۲۰ روز میزان فروش آن از ۵۰۰ میلیون تومان هم فراتر رفت.
رخشان بنی‌اعتماد در فیلم «قصه‌ها» سراغ شخصیت‌های فیلم‌های پیشین‌اش، آثاری مثل «خارج از محدوده»، «روسری آبی»، «گیلانه» و «خون‌بازی» رفته و دگرگونی‌‌های زندگی آنان را در سایه تحولات سیاسی و اجتماعی پس از وقایع ۲۲ خرداد ۸۸ بررسیده است. معصومه (با بازی مهراوه شریفی‌نیا) یکی از این شخصیت‌هاست. رخشان بنی‌اعتماد پیش از این در فیلم « زیر پوست شهر » از مشکلات زندگی او پرده برداشته بود. اکنون در فیلم «قصه‌ها» با سرنوشت او در طی این سال‌ها آشنا می‌شویم: او یک زن خیابانی شده و برای گذران زندگی سوار اتوموبیل پسر همسایه قدیمی‌اش (محمد رضا فروتن) می‌شود.
رخشان بنی‌اعتماد:
بعد از نزدیک به سه دهه فیلمسازی هنوز شخصیت‌های فیلم‌های مستند و سینمایی‌ام برایم زنده است و با آن‌ها زندگی می‌کنم. قصه‌ها برگشت دوباره به شخصیت‌های فیلم‌های قبلی‌ام در شرایط امروز است. گرچه فیلم قصه‌ها روایتی کاملاً مستقل دارد، اما برای خود من و کسانی که فیلم‌های قبلی‌ام را دیده‌‌اند، مروری بر سرنوشت آدم‌ها و شرایط اجتماعی سه دهه گذشته است.
«قصه‌ها» یک فیلم اپیزودی‌ست: خرده‌روایت‌هایی که در کنار هم می‌نشینند تا تصویری مستند از یک دوره را ارائه دهند.
محمد حقیقت: فیلمساز و منتقد فیلم:
«قصه‌ها»ی بنی‌اعتماد را یک سال و نیم پیش دیدم. اپیزودها به خوبی در کنار هم آمده بودند. بازی‌ها هم خوب و باورپذیر است. این فیلم سندیت اجتماعی دارد. اهمیت آن هم به همین سندیتش است.
پیش‌پرده فیلم «قصه‌ها» ساخته رخشان بنی‌اعتماد
رخشان بنی‌اعتماد از همان نخستین فیلم‌اش، «خارج از محدوده» (۱۳۶۶) خود را به عنوان یک سینماگر اجتماعی شناساند. اما کم‌کم، در سال‌های دهه ۱۳۷۰ با فیلم‌های «نرگس» (۱۳۷۰)، «روسری آبی» (۱۳۷۳)، «بانوی اردیبهشت» (۱۳۷۶) و «زیر پوست شهر» (۱۳۷۹) به مشکلات خانوادگی و اجتماعی زنان ایرانی توجه بیشتری کرد.
«بانوی اردیبهشت» مشکلات یک زن روشنفکر و مادر ایرانی را با ما در میان می‌گذارد. «زیر پوست شهر» روایتگر دشواری‌های زندگی طوبا، زنی از لایه فرودست جامعه است.
عسل باقری، نشانه‌شناس:
فیلم «قصه‌ها» از باقی فیلم‌های بنی‌اعتماد متمایز نیست. دغذغه سینمای بنی‌اعتماد، معضلات پررنگ اجتماعی‌ست. مسأله او فقط زنان نیستند. او از مشکلات اجتماعی به مسأله زنان راه می‌برد. دلیلش هم روشن است: زنان با مشکلات اجتماعی و خانوادگی بیشتری مواجه‌اند. بنی‌اعتماد در فیلم «قصه‌ها» به همه آن مسائلی میپردازد که در فیلم‌های پیشین او هم سراغ داریم. در سه فیلم اول بنی‌اعتماد مسائل زنان چندان پررنگ نیست و مایه‌هایی از طنز تلخ هم در این فیلم‌ها به چشم می‌خورد. اما از فیلم «نرگس» این موضوع تغییر می‌کند: مسائل زنان پررنگ‌تر می‌شود و آن طنز تلخ هم از بین می‌رود.
سینمای رخشان بنی‌اعتماد، سینمای پرسش‌هاست و نه راه‌کارها. سینماگر مشکلات را نشان میدهد، اما در پی تغییر جهان نیست.
عسل باقری:
سرنوشت شخصیت‌های فیلم‌های بنی‌اعتماد تا پیش از فیلم «قصه‌ها» در ابهام قرار دارد. برای مثال ما نمی‌دانیم سارا در فیلم «خون‌بازی» آیا اعتیادش را ترک می‌کند؟ در «روسری آبی» نمی‌دانیم که آیا نوبر و رسول به هم می‌رسند؟ یا مثلاً در «زیر پوست شهر» از عاقبت کار «عباس» بی‌اطلاع می‌مانیم. در فیلم «قصه‌ها» اما تا حدی با آخر و عاقبت کاراکترهایی که در فیلم‌های قبلی بنی‌اعتماد حضور داشتند آشنا می‌شویم. از این‌نظر این فیلم قدری با فیلم‌های دیگر او تفاوت دارد. در فیلم‌های قبلی بنی‌اعتماد می‌توانستیم امیدوار باشیم که انسان‌ها سرانجام نیکویی پیدا کنند. اما در فیلم «قصه‌ها» چنین نیست. آن ته‌مانده امید که در فیلم‌های قبلی او سراغ داریم، جای خودش را به قطعیت میدهد. در «خون بازی» برای مثال در بین رنگ‌های تیره، یک پرتقال نارنجی، نشانه‌ای‌ست امیدوارکننده: سارا ممکن است اعتیادش را ترک کند. در یکی از اپیزودهای «قصه‌ها» دوباره سارا را می‌بینیم. او ایدز گرفته است. اهمیت فیلم «قصه‌ها» در این است که متوجه می‌شویم آرزوها تحقق پیدا نکرده و شخصیت‌ها به آنچه که می‌خواستند دست پیدا نکرده‌اند.
چند صحنه از فیلم «قصه‌ها» ساخته رخشان بنی‌اعتماد
رخشان بنی‌اعتماد در اپیزودهای فیلم «قصه‌ها» به اعتیاد، خشونت خانگی، خیانت، حقوق کارگران و مشکلات دانشجویان میپردازد. با انبوهی از شخصیت‌ها و سرگذشت آنان در جامعه امروز ایران آشنا می‌شویم. منتقدان از اپیزود پایانی فیلم با بازی پیمان معادی و باران کوثری به عنوان یک روایت نسبتاً متفاوت از دیگر خرده‌روایت‌های فیلم یاد کرده‌اند.
عسل باقری:
نگاه رخشان بنی‌اعتماد به شخصیت‌ها رقت‌انگیز نیست. آن‌ها با همه مشکلاتی که دارند غرورشان را حفظ می‌کنند. سربلندند. نگاه او ناتورالیستی نیست. در همین فیلم «قصه‌ها» باز بارقه‌ای از امید وجود دارد که در اپیزود پایانی فیلم نمودش را می‌بینیم.
رخشان بنی‌اعتماد، فیلم «قصه‌ها» را در سال ١٣٩٠ ساخت و تهیه‌کنندگی آن را نیز خود به عهده داشت. گلاب آدینه، فاطمه معتمدآریا، مهدی هاشمی، محمدرضا فروتن، باران کوثری، پیمان معادی، نگار جواهریان، فرهاد اصلانی، عاطفه رضوی و صابر ابر از جمله بازیگران این فیلم هستند.
«قصه‌ها» جایزه بهترین فیلمنامه هفتاد و یکمین جشنواره فیلم ونیز را به دست آورد.
بر سر نمایش فیلم «قصه‌ها» کشمکشی هم بین کمیسیون فرهنگی مجلس و وزارت ارشاد اسلامی درگرفت. این فیلم در کمیسیون فرهنگی مجلس به نمایش گذاشته شد و با وجود مخالفت‌های برخی نمایندگان مانند احمد سالک سرانجام اجازه اکران گرفت.
نظرها
نظری وجود ندارد.