روشنفکران و ترس از تابو و توده

نظرها

• سامان

  ۲۷ تیر ۱۳۹۴، ۱۹:۳۳

  نویسنده رویکرد عمومی مردم و روسنفکران ایران به سیاست خارجی حکومت را وارونه جلوه داده و سپس به آن تاخته است. بر خلاف ادعای ایشان رویکرد غالب ایرانیان نسبت به سیاست خارجی حکومت همواره در جهت نقد مطلق آن بوده و صرف حمایت حکومت اززیک حکومت یا جنبش آن را از نظر ایرانیان انداخته و به همین شیوه دشمنی حکومت با یک جریان، موجب نگاه مثبت ایرانیان به آن شده است. مثال امریکا است که علی رغم سیاست های مخرب آن در دنیا و به ویژه خاورمیانه در نگاه بسیاری از مردمان و روشنفکران ایرانی در کسوت نیرویی رهایی بخش ظاهر شده. اتفاقا اتفاق فرخنده تغییر نسبی این نگاه در چند سال اخیر است و یکی از علل آن به قدرت رسیدن حکومت روحانی است که این تصور را در اذهان مردم ایجاد کرد که در صحنه ی بین الملل همزمان با منافع حکومت گوشه چشمی نیز به منافع ملت دارد. حاصل آنکه ایرانیان بسیاری به حق امریکا را ناجی خود و اسرائیل را دوست خود نمی پندارند بلکه به حق، همزمان که حکومت را مسئول فضای بسته سیاسی و مسائل اقتصادی می دانند، این دو را نیز مسئول بسیاری از فجایع منطقه چون ظهور داعش و کشتار فلسطینیان می دانند. می دانم کسانی چون آقای خلجی که سودای حمله امریکا به ایران را دارند و این سودا را از دست رفته، می خواهند واقعیت را به گونه ای دیگر بنمایانند. مطلب ایشان یحتمل گوشه چشمی به "علی علیزاده" دارد کسی که همزمان با نقد سیاست های حکومت همآوایی کسانی چون آقای خلجی با بازهای امریکایی را که در حسرت حمله نظامی به ایرانند زیر سوال می برد.

• سهراب

  ۲۷ تیر ۱۳۹۴، ۲۰:۴۶

  پیامد 8 سال جنگ بسیج و سپاه و اعضای بعثی حکومت اسلامی و ناب محمدی عراق و شام بود .پیامد متلاشی کردن یک ملت 25 میلیونی و کشتار و زخمی کردن بیش از یک میلیون انسان و آوارگی ده میلیونی یک ملت ، در آینده چه خواهد بود؟؟؟؟ روشنفکران اصلاح طلب و اعتدالیون نان به نرخ روز خور که با حکومت همدست هستند و تحسین هم می کنند کمک نظامی به دولت مردم خوار و دیوانه ی سوریه .بقیه هم خفقان گرفته اند .همه در کشتار یک ملت همدست هستند.

• reza

  ۲۷ تیر ۱۳۹۴، ۲۰:۵۲

  قای سلمان کامنت شما بهترین مصداق "آفتاب آمد دلیل آفتاب است"

• مازیار

  ۲۸ تیر ۱۳۹۴، ۰:۲۴

  در پاسخ به سامان: نویسنده رویکرد مردم و روشنفکران به «سیاست خارجی جمهوری اسلامی» را نقد کرده نه رویکرد مردم به سیاست خارجی کشورهای غربی، دلیل اینکه بسیاری از مردم همچون گذشته امریکا را به چشم ناجی نمی‌نگرند شرایط امروز افغانستان، عراق، سوریه و لیبی است؛ در واقع انتخاب همیشگی بین بد و بدتر و اینکه بخشی از مردم مثلا از کمک‌های مالی حکومت به کشورها یا گروه‌های خارجی ابراز نارضایتی می‌کنند صرفا به دلیل شرایط نابه‌سامان اقتصاد داخلی است و اگر این مشکلات هم حل شوند نسبت به سیاست خارجی حکومت اگر نه حامی که بی‌تفاوت خواهند شد.

• سعید عهدی

  ۲۸ تیر ۱۳۹۴، ۱:۵۳

  اصرار مشاور سیاست خارجی غرب در برابر جمهوری اسلامی در این مقاله در روشنفکر خواندن مشاوران جمهوری اسلامی خود مقاله ای طویل تر اینها میطلبد .

• بهرام

  ۲۸ تیر ۱۳۹۴، ۴:۲۹

  کل حرف ایشون همون توهم همیشگی امثال این به اصطلاح اپوزیسیون خارج نشینه که سی سال دارند هی میگن: ای بابا هیچی عوض نمیشه،سگ زرد برادر شغاله.همشون سر و ته یک کرباسند...

• Dalghak.Irani

  ۲۸ تیر ۱۳۹۴، ۴:۳۲

  ضمن اینکه اتهام سنگین و سخیفی چون هوادار حملۀ نظامی غرب به ایران به اندیشمندی معتبر و نازنین مثل مهدی خلجی مطلقاً ناجوانمردانه و دور از هرنوع انصاف سیاسی است. و همچنین تأیید ادعای کل مقاله در مورد روشنفکری و روشنفکران امروز ایران با اضافه کردن "همچنین در سیاست داخلی نیز" کاملاً درست و منطبق بر واقعیت است؛ نکته ای را اضافه می کنم بلکه به تعمیق بحث کمک کند: واقعیت قضیه این است که دو محور سیاسی و فکری از دوسمت حرکت می کنند و در جایی که مهدی خلجی گفته با هم دیگر تلاقی کرده و باعث وحدت قاتل و مقتول می شود. آن دو محور عبارتند از: الف- سیاست خارجی خامنه ای: آیت الله خامنه ای برعکس سیاست داخلی که برمبنای قرائت سختگیرانه و متحجرتری از شریعت مذهب اعمال می کند و تا حدود زیادی هیئتی و بدون انسجام لازم است. در سیاست خارجی برمبنای هزمون ضدامپریالیست چپ شوروی سابق عمل می کند و در انتخاب دوستان و مؤتلفان کمترین اهمیت را به اسلام - با مشخصات شریعت مورد قبولش - می دهد. لذا تمام دوستان و نزدیکان جمهوری اسلامی یا بقایای چپ فروپاشیده هستند و یا حکومت های لائیک مخالف غرب. و مشخصۀ اصلی سیاست خارجی برمبنای اصل ضدامپریالیسم غرب و برعکس سیاست فشل و هیئتی داخلی بسیار استالینی و منسجم و منضبط عمل می کند و کاملاً المان های مدرن را رعایت می کند. ب- در سوی دیگر می دانیم که سنت روشنفکری ایران نیز میراث حزب توده است و هنوز هم بیسیک روشنفکری در ایران نتوانسته از این میراث شوم رهایی یابد. طبیعی است که آن سنت روشنفکری شاخصۀ مهم ضدامپریالیستی خودش را هم در بطن خود حفظ کرده و روشنفکر ایرانی را دچار نوستالوژی می کند. این دو عامل در دو سو در حمایت ضمنی یا علنی - در بهترین حالت بی عملی - روشنفکران از سیاست خارجی خامنه ای تلاقی می کنند و باعث وضع کنونی شده اند. البته که ناسیونالیسم شوونیستی و باستان گرا و نژاد پرست و از این قبیل هم دوغاب لازم را برای اینهمانی شدن قاتل و مقتول فراهم می کند. با احترام به مهدی خلجی. یا...هو

• سامان

  ۲۸ تیر ۱۳۹۴، ۹:۱۰

  برای آشنایی بیشتر با نظریات مهدی خلجی مراجعه کنید به مقاله "ایران از انقلاب خود دست برنمی دارد" در نیویورک تایمز که توسط مهدی خلجی، سونر کاگاپتای و جیمز اف جفری، سفیر سابق امریکا در عراق و ترکیه نوشته است. نویسندگان این مقاله ایران را با یک اتهام مشخص روبرو می کنند و آن گرایش به ساختن امپراطوری است. اتهام مذکور بسیار فراتر از محدوده جمهوری اسلامی است و از دوره صفویه به بعد را شامل می شود. از شواهد مولفین برای اثبات گفته هایشان یکی کمک حکومت شاه به کردهای عراقی برای مبارزه با حکومت صدام است. نتیجه ضمنی این مقاله این است که هیچ راهی برای مصالحه با ایران وجود ندارد و ایران هیچگاه به پذیرش نظم بین المللی مورد نظر غرب که حریم مقدس نویسندگان است تن نمی دهد نتیجتا مصالحه و مذاکره با ایران بی فایده است. آقای خلجی در کمک به صنعت ایران هراسی تام کاتن و جناب سفیر سابق عراق و ترکیه از هیچ کمکی فروگذار نیست کما اینکه به دلیل ایرانی بودنشان از انبوهی اطلاعات تاریخی و سیاسی نیز برخوردارند که کمک شایانی به اهداف مذکور است.

• نوید رازقی

  ۲۸ تیر ۱۳۹۴، ۹:۲۹

  جناب سامان واقعاً که یک بنفش الهی به تمام معنا هستید!! حرفهای زیادی بود در رابطه با کامنت بسیار بسیار بی محتوای حضرتعالی ولی بعضی از دوستان کامنت گذار به خوبی پاسخت را دادند اما در مورد این که مهدی خلجی خواهان حمله نظامی به ایران است اولین بار بود که چنین اتهامی را به ایشان دیدم. چنین اتهاماتی را معمولاً به مجید محمدی و نیک آهنگ کوثر و سلطنت طلبان و مجاهدین میزنند البته در مورد مجاهدین تا حدی زیادی صحت دارد ولی در مورد بقیه افراد و گروههای که نام بردم کذب محض است. این افراد و گروهها صرفاً به نقد ریشه ای و اساسی این حکومت میپردازند و به هیچ وجه علاقه ای به هیچک از جناحهای حکومتی و خصوصاً اصلاح طلبان ندارد همین باعث آشفتگی ذهن افراد سبزاللهی و بنفش الهی به مانند سامان میشود. این افراد به نظرم اگر بدتر از حزب اللهی های اوایل انقلاب نباشند که به احدالناسی اجازه نمیدادند که بگویند بالای چشم خمینی ابرو بود دست کمی از آنان ندارد زیرا تحمل کوچکترین انتقادی از خاتمی و روحانی و ظریف و رفسنجانی را ندارند و هر که ملایم ترین انتقادی از این افراد بکند بدون توجه به نظرات و عقایدشان آنها را حقوق بگیر اسرائیل و حسین شریعتمداری و خارج نشین بی اطلاع از درد و رنج مردم و دیگر یاوه ها و لاطائلات و خزعبلات این چنین مینامند . (چند وقت پیش در فیسبوک یکی از این حضرات من را که تمام عمر 48 ساله ام را در ایران گذرانده ام و درر زمان جنگ به خدمت سربازی رفته ام با بلاهت و سفاهت تمام یک خارج نشین بی اطلاع از شرایط داخلی ایران نامید که کلی باعث خنده ام شد و هنوز هم میشود!!!) و اما در مورد مهدی خلجی ایشان در زمان انتخابات ریاست جمهوری سال 20012 امریکا به اوباما رای دادند و به طور غیرمستقیم در صفحه فیسبوکشان از اوباما و سیاستهایش حمایت میکردند. بنابراین من نمیدانم چنین فردی چگونه میتواند هوادار حمله نظامی به ایران باشد. این را باید از حضرت سامان خان پرسید!!! و اما در مورد علی علیزاده سامان خان افاضاتی فرمودند که بسیار خنده دار است: میفرمایند که علی علیزاده*** به نقد سیاستهای حکومت می پردازند!!!!! نمردیم و معنای نقد سیاستهای حکومت را هم شنیدم. ایشان هر بار که در رسانه های مورد علاقه اش (بی بی سی و صدای آمریکا) حاضر میشود جز در دفاع از نظام جمهوری اسلامی ما چیزی ازش نمیشنویم. تا به حال فکر میکردیم که فقط از اصلاح طلبان حمایت میکنند اما به تازگی حضرت ایشان خامنه ای را یک نعمت برای ایران در سخنان اخیرشان در بی بی سی خواندن که مانع بروز جنگ شده است!!!!! و خامنه ای را از لحاظ داشتن ذهنیت استراتژیک با هنری کسینجر مقایسه کردند. حال خود حدیث مفصل بخوانید از این مجمل. چگونه فردی به مانند این موجود (علی علیزاده) که از جعبه مارگیری بی بی سی و صدای آمریکا چند صباحی است به عنوان کارشناس سیاسی بیرون آمده است میتواند منتقد سیاستهای نظام باشد؟؟! ! امان از ذهنی که دریچه های خودش را به روی هوای تازه بسته باشد به مانند این حضرات سبزاللهی و بنفش الهی عاشق شیخ بهرمان و شیخ کلیدی امیرکبیر ثانی ظریف!!! و حاجب الدوله خاتمی.

• بهمن

  ۲۸ تیر ۱۳۹۴، ۱۱:۲۳

  درست است ،روشنفکر ایرانی باید به این سوال جواب بدهد که چرا دولت ایران میلیارد ها دلار در سوریه ( سوریه سابق ، اسد شهردار دمشق است و نه رئیس جمهور سوریه ، سوریه تقسیم شد )، لبنان، یمن و ... خرج می کند و شهروندان استان های مرزی ( سیستان ، خوزستان و ... ) در فقر مطلق زندگی می کنند. چرا دولت ایران به دنبال دست یافتن به بمب اتمی و موشک های قاره پیما است، چرا برای این دولت حفظ طبیعت مطرح نیست و ..... روشنفکر ایرانی باید به سوال جواب بدهد که آیا این رژیم کنونی ایران ایرانی است یا شیعه ای ، آیا این رژیم خواسته های ایرانی ها را برآوره می کند ، یا به دنبال بسط مذهب شیعه در دنیا است و در آخر به این سوال جواب بدهد که ایرانیان چه هویتی دارند : هویت ایرانی ، یا شیعه ای .

• SQR

  ۲۸ تیر ۱۳۹۴، ۱۵:۰۸

  بسیار خوب! تشکر از جناب خلجی. از نظرات سخیف قبلی پیداس حضرات اصلا مطلب رو درست نخوندن، خنده‌داره و مایه‌ی تأسف.

• Arsalan

  ۲۹ تیر ۱۳۹۴، ۹:۰۶

  می‌تونستم تصور کنم که اگر شما دچار ترس از انتقاد به مواضع نتانیاهو نبودین و در مرکزی که حقوق از اونجا دریافت می‌کنید در یکی‌ از جلسات جسارت انتقاد از جنگ طلبان آمریکا و اسرائیل رو داشتید، آن‌ وقت من می‌تونستم این مقاله شما رو جدی بگیرم. اما آقای خلجی بنده و امسال من که در آمریکا و اتفاقا در واشنگتن دی سی‌ زندگی‌ می‌کنیم، سخنرانی‌های شما و همکاران شما رو در اندیشکده‌هایی‌ مثل انستیتو واشنگتن و پوتومک گوش کردیم و با این مرکز آشنا هستیم و نممیتنیم به شما و صداقت و استقلال فکری و نظری شما خوشبین باشیم. همونطور که در حالت عکس هم به استقلل فکری کسی‌ که از سپاه پاسداران و یا بسیج حقوق میگیره نمیتونم خوشبین باشم.

• بیژن

  ۳۰ تیر ۱۳۹۴، ۷:۳۸

  ما با این موافقتنامه موافقیم و از این اتفاق خوشحالیم چون مطمئن هستیم که هدف انرژی هسته ای ساختن بمب اتمی بود و هدف ساختن بمب اتمی نه مقابله با اسرائیل که تداوم سلطه بر ملت ایران بود و نمونه ارجاعی اقایان کره شمالی بود. واصلا این ایده ساختن بمب اتم از سفر حضرت آقا به کره شمالی در دستور کار قرار گرفت. چون حفظ نظام اوجب واجبات است ولو مطیع کردن وترساندن مردم با بمب اتمی. گردن گذاشتن حکومت اسلامی به این توافقنامه یعنی بند زدن به افسار گسیختگی و خود رایی حضرات. درواقع گردن نهادن به این توافقنامه نقطه آغاز مورد پرسش قرار گرفتن سیاستهای داخلی است. کما اینکه در شب جشن آنهایی که گوشهایشان حساس تر بود صدای مطالبات مردم را میشنیدند. پس این نیست که سیاست خارجی و داخلی در دو جهت مخالف هم حرکت کنند. این سیاست خارجی گویای این امرست که در سیاست داخلی هم میتوان انتظار تغییر داشت. تغییری که اعطای حکومت نیست بلکه مطالبه مردم است آقای خلجی به روشنفکران هشدار میدهد که زیادی ذوق مرگ نشوند و این موفقیت را به معنای مردمی بودن سیاستهای دیگر حکومت تلقی نکنند. و فاصله خود را با عوام نگه دارند و موضع انتقادی خود را حفظ کنند. باشد به روی چشم. حتما بیشتر مراقب خواهیم بود

• اشکان

  ۳ مرداد ۱۳۹۴، ۰:۳۱

  کاملا درست و منطقی و معقول بود. به نظر من دلیل ترس روشنفکران از نقد سیاست خارجی,همان تبلیغات حکومتی بر پایه بیگانه هراسی فرهنگی رایج است. مثال: روزی خانه یکی از اقوام بودم.در تلویزیون,آقای خلجی بودند که به عنوان کارشناس در  بی بی سی فارسی دعوت شده بودند و درباره موضوعی (یادم نیست چه بود),صحبت  میکردند.ناگاه یکی از اقوام گفت:"بازم این [...] وطن فروش پیداش شد" .گفتم چرا چنین میگویی؟معلوم شد گناه ایشان آن بوده که چند بار به سیاست خارجی حکومت  انتقاداتی کرده.متاسفانه ما مردم ایران چه طرفداران حکومت چه مخالفانش دچار این پریشانی فکری هستیم. پیشنهاد :  به گمان من تنها راه غلبه بر این معضل, نقد مداوم "ناسیونالیسم کور" است. ناسیونالیسمی که تنها به «خودی-غیرخودی»می نگرد نه به«حق-ناحق» و با این شعار مشخص میشود:"باید طرف کشور خودم را بگیرم حتی اگر کشورم بر موضع ناحق ایستاده باشد!"

• IRAN AND RUSSIA: SIMILARITIES AND IMPLICATIONS FOR DECISIONMAKING

  ۱۰ آبان ۱۳۹۴، ۱۹:۵۴

  […] [10] Mehdi Khalaji, “Intellectuals and the Fear of Taboos and Masses,” Radio Zamaaneh, July 18, 2015, http://www.radiozamaneh.com/228456. […]