بحران پسماندها در ایران: گذر از دفن‌محوری به دستگاه‌های زباله سوز
با وجود آنکه تنها یک درصد زباله‌های ایران بازیافت می‌شود اما شهرداری می‌گوید از سال ۸۴ تاکنون کاملاً امکان تفکیک، ریجکت و تبدیل زباله به کمپوست وجود دارد.
تهرانی‌ها روزانه هشت هزار تن زباله تولید می‌کنند و تنها ۲۰۰ تن از این زباله‌ها سوزانده می‌شود.
مجتبی عبدالهی، معاون خدمات شهری شهرداری تهران با اعلام این خبر گفت هر زباله سوز با ظرفیت هزار و ۶۰۰ تن به بالا، هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری می‌خواهد و این سرمایه در حال حاضر در دسترس شهرداری تهران نیست.
شهرداری تهران فعلاً در انتظار مشارکت و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برای تأمین اعتبار و حل مشکل زباله سوز‌ها است.
به گفته این مقام ارشد خدمات شهری شهرداری تهران، ایران از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۷۶ دفن‌محور بوده، از سال ۷۶ تا ۸۴ دوره آزمایشی را گذرانده که در آن مقطع با در اختیار داشتن سوله‌ای ۵۰۰ تن زباله تفکیک می‌شد ولی از سال ۸۴ تاکنون کاملاً امکان تفکیک، ریجکت و تبدیل زباله به کمپوست وجود دارد. کمپوست کودی است که از بازیافت مواد ارگانیک یعنی مواد زائدی که ازگیاهان و حیوانات باقی می‌ماند به دست می‌آید.
البته این ادعا درحالی مطرح می‌شود در میان حجم عظیمی از تولید پسماند و زباله در ایران تنها یک درصد آن بازیافت می‌شود. در سراسر ایران نیز تنها یک کارخانه زباله‌سوز در اطراف شهر تهران و در مجتمع نیروگاهی «آراد کوه» وجود دارد.
پیش از این قرار بود شهرداری تهران با احداث سه کارخانه زباله سوز در شهر تهران، پرونده ۵۰ ساله دفن زباله در کهریزک را برای همیشه ببندد. البته احداث کارخانه‌های زباله سوز تا اطلاع ثانوی تعطیل اعلام شد.
به نظر می‌رسد با کاهش چهاردرصدی بودجه شهرداری و قفل کردن خزانه‌های بی‌پایان شهرداری اعم از توقف موقت در برج‌سازی، شهرداری تهران نیز قصد تلافی جویی دارد.
بیشتر بخوانید: انباشت پسماند و فقدان بازیافت در ایران
ایرانی‌ها سالانه نزدیک ۲۰ میلیون تن زباله تولید می‌کنند. در ایران سرانه تولید پسماند به ازای هر نفر تقریباً ۷۰۰ گرم است؛ عددی بیشتر از میانگین سرانه تولید پسماند در جهان.
علاوه بر این، تا آنجا که به بحران پسماندها و زباله در ایران مرتبط است، جدای از بودجه و اعتبارات ناکافی برای رسیدگی به مدیریت پسماند، بخشی از این کم‌کاری‌ها به عدم «تفکیک پسماندها و زباله‌ها» گره خورده است.
آمارهای رسمی نشان می‌دهد تنها هفت درصد از پسماندها در ایران از مبدأ تفکیک می‌شوند. به طور مثال در این زمینه در اختیار داشتن سطل‌های تفکیک‌شده کافی نیست و شهروندان باید بدانند تا پوست گردو یا ظرف پنیر را در کدام سطل بیاندازند. تفکیک زباله می‌تواند از سطح تفکیک زباله‌های «خشک و‌تر» فرا‌تر رود و به تفکیک دقیق زباله‌های کاغذی، فلزی و غیره بیانجامد.
نظرها
میترا
بحث ها در شهرداری تهران بر سر چگونگی مقابله با زباله شدیداً تحت تاثیر منافع مالی ناشی از فناوری های پیشنهادی است. هر نوع فناوری حامیان و دلالان خود را دارد که دایم با هم در حال نبرد هستند و عرصه این نبرد هم شورای شهر و شهرداری است. به نظر می رسد سیستم فعلی گردآوری و دفن زباله فعلا بیشترین سود را به قوی ترین گروه می رساند و اگر هزاران دلیل و سند و مدرک هم بیاورید کسی دست به این ترکیب نامیمون خواهد زد. موضوع استفاده از زباله سوز با سرمایه گذاری از محل وام بانک جهانی مکرراً بحث و رد شده است. پیشنهادات دیگری هم از سوی سرمایه گذاران خارجی بوده که چون منافعی برای سیستم داخلی نداشته همه با بهانه های وطن پرستانه رد شده اند.