«ایران همچنان یکی از پنج زندان بزرگ جهان برای فعالان رسانه‌ای است»

سازمان گزارشگران بدون مرز رده‌بندی جهانی آزادی مطبوعات در سال ۲۰۱۶ را منتشر کرد. جمهوری اسلامی ایران که از نظر این سازمان یکی از پنج زندان بزرگ جهان برای فعالان رسانه‌ای است در رده ۱۶۹ جدول جهانی آزادی مطبوعات قرار دارد.

سازمان گزارشگران بدون مرز که این رده‌بندی را روز چهارشنبه ۲۰ آوریل، اول اردیبهشت منتشر کرده ایران را «یکی از کشورهای سرکوبگر آزادی اطلاع‌رسانی» دانسته و گفته است: «در این کشور رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران قربانی جنگ قدرت در رأس حرم حکومت هستند.»

به‌گفته این سازمان مدافع آزادی رسانه‌ها، مطبوعات ایران زیر سانسور مداوم قرار دارند و علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران اطلاع‌رسانی مهار نشده و مستقل را «تحمل نمی‌کنند».

بنا به این گزارش حکومت ایران «سیاست مرعوب کردن و شیطان‌سازی از رسانه‌های داخلی و خارجی را به پیش می‌برد.»

امتیاز میانگین ایران (۷۲,۳۲) در سال پیشین به ( ۶۶,۵۲) رسیده است و در رده‌بندی امسال چهار پله فراتر رفته است. با این حال گزارشگران بدون مرز می‌گوید دلیل این امر بدتر شدن وضعیت دیگر کشورهاست.

این گزارش می‌افزاید، بیش از ۳۴ روزنامه‌نگار حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای در ایران به دلیل فعالیت رسانه‌ای همچنان زندانی هستند، و بسیاری از روزنامه‌نگاران زندانی بیمار از حق درمان محرم شده‌اند.

همچنین از مردادماه ۱۳۹۲ و آغاز دوره ریاست جمهوری حسن روحانی نزدیک به ۵۰ روزنامه‌نگار و شهروندوب‌نگار بازداشت شده‌اند، و بسیاری از آن‌ها به حبس‌های سنگین محکوم شده‌اند. مسئولیت بیشتر بازداشت‌ها را اطلاعات سپاه پاسداران بر عهده داشته است.

از سوی دیگر دست‌کم ۱۱ رسانه سانسور و توقیف شده‌اند.

سازمان گزارشگران بدون مرز به تغییرات در قانون مطبوعات مصوب ١٣۶۴ نیز اشاره کرده و گفته است  این قانون به قدرت حاکم اجازه می‌دهد تا به بهانه «اقدام علیه جمهوری اسلامی، تحریص و تشویق افراد و گروه‌ها به ارتکاب اعمالی علیه امنیت، حیثیت و منافع جمهوری اسلامی ایران» و «اهانت به مقام معظم رهبری و مراجع مسلم تقلید» فعالیت روزنامه‌نگاران کنترل کند.

گزارشگران بدون مرز اين اصل را در «تناقض کامل» با اصل ۱٩ اعلاميه جهانی حقوق بشر و اصل ١٩ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی دانسته که ایران آن را امضا کرده است.

در رده‌بندی جهانی آزادی مطبوعات ۲۰۱۶، آزادی رسانه‌ها در اروپا از دیگر نقاط جهان بیشتر است. در اروپا سه کشور فنلاند، هلند و نروژ به‌ترتیب بیشترین آزادی مطبوعات را دارند.

همچنین خاورمیانه و آفریقای شمالی از دشوار‌ترین و پرخطرترین مناطق جهان برای خبرنگاران عنوان شده است.

گزارشگران بدون مرز از سال ۲۰٠٢ رده‌بندی جهانی آزادی مطبوعات را منتشر می‌کند. این رده‌بندی بر اساس وضعیت آزادی مطبوعات و ساختارهای تضمین‌کننده‌‌ حق بنیادین «دانستن» در کشورهای مختلف ارائه می‌شود.

گزارش رده‌بندی جهانی آزادی مطبوعات با همکاری صدها تن از روزنامه‌نگاران و کارشناسان رسانه‌ها، وکلا و مدافعان حقوق‌ بشر تهیه می‌شود. این رده‌بندی منبعی برای شناخت بیشتر وضعیت آزادی رسانه‌ها در جهان است و به این عنوان، مورد استناد بسیاری از نهادهای جهانی از جمله سازمان ملل، بانک جهانی و بسیاری از نهادهای ملی در کشورهای جهان قرار می‌گیرد.