نتیجه همه‌پرسی بریتانیا: انگلیسی‌ها خارجی شدند

نتایج همه‌پرسی «برکسیت» در بریتانیا اعلام شد. برکسیت / Brexit به معنای «خروج بریتانیا» از اتحادیه اروپاست و پاسخ مردم بریتانیا به این پرسش که «پادشاهی متحد بریتانیا در اروپا بماند یا آن را ترک کند» چنین است: خروج از اتحادیه اروپا.

۵۱,۹ درصد از رأی‌دهندگان به ترک اتحادیه اروپا رأی دادند و ۴۸,۱ درصد به باقی ماندن. دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، گفته است که به زودی در مورد این نتیجه صحبت خواهد کرد.

رأی‌دهندگان کلان‌شهر لندن و اسکاتلند با درصد بالا به باقی ماندن در اتحادیه اروپا رأی داده بودند اما رأی آنها را نتایج شمال انگلستان تضعیف کرد. در منطقه ولز و شایر، بیشتر شهروندان از خروج حمایت کرده بودند.

نیکولا استروژن وزیر اول اسکاتلند در واکنش به نتیجه همه‌پرسی گفت: «مردم اسکاتلند آینده خود را به عنوان بخشی از اتحادیه اروپا می‌بینند.»

پوند استرلینگ پس از اعلام نتیجه همه‌پرسی برکسیت به پایین‌ترین ارزش خود در برابر دلار از سال ۱۹۸۵ سقوط کرد. یک پوند بریتانیا اکنون برابر با ۱,۳۳ دلار آمریکاست.

برخی از سیاست‌مداران حزب محافظه‌کار گفته‌اند که حالا که نتیجه «خروج» بریتانیا از اتحادیه اروپاست، دیوید کامرون – نخست‌وزیر فعلی - باید استعفا دهد. برخی دیگر هم با نوشتن نامه‌ای از کامرون حمایت کرده‌اند و گفته‌اند نتیجه هرچه باشد، او باید در مقام نخست‌وزیر باقی بماند.

نایجل فراژ، رهبر حزب یوکیپ که با اکثریتی قاطع در کنار جنبش خروج قرار دارد، روز مشخص شدن نتیجه همه‌پرسی را روز «استقلال» بریتانیا نام‌گذاری کرد.

سیاست‌مداران راست گرا در اروپا هم از نتیجه همه‌پرسی خشنودند. گیرت ویلدرز، سیاست مدار هلندی که رهبری جنبش ضد مهاجران این کشور را به عهده گرفته است گفت که او نیز وعده می‌دهد که اگر هلندی‌ها در انتخابات عمومی ماه مارس او را به عنوان نخست‌وزیر انتخاب کنند، رفراندوم خروج از اتحادیه اروپا برگزار خواهد کرد.

ناباوری سیاست‌مداران کارزار باقی ماندن

پس از یک کمپین چهارماهه که آن را شکاف ایجادکننده‌ترین کارزار در تاریخ سیاسی بریتانیا توصیف می‌کنند، رأی‌گیری در شب ۲۳ ژوئن ساعت ۲۲ به‌وقت گرینویچ پایان یافت.

ساعت پنج و نیم بامداد ۲۴ ژوئن با اینکه شمارش آراء همچنان ادامه داشت، «بی‌بی‌سی» نتیجه را پایان‌یافته اعلام کرد: جنبش خروج برنده است.

تا ساعت ۴ بامداد صبح ۲۴ ژوئیه /۴ تیر که ۲۰ میلیون رأی شمرده شده‌اند، کارزار خروج حدود ۱,۵ درصد پیشی گرفته بود که به‌مرور با افزوده شدن نتیجه مناطق شمال بریتانیا، کارزار خروج چهار درصد جلو افتاد.

کیت واز، وزیر سابق کار در ناباوری به «بی‌بی‌سی» گفت مردم بریتانیا با «احساسات» خود رأی داند و به نظرات کارشناسان در مورد اثرات اقتصادی ترک اتحادیه اروپا توجه نکردند.

کارولین لوکاس از نمایندگان حزب سبز بریتانیا در مجلس، نتیجه همه‌پرسی «دلخراش» توصیف کرد و گفت که این نتیجه بیش از اینکه در مورد خروج از اتحادیه اروپا باشد بیانگر خشم رای‌دهندگان نسبت ۹۸درصد نمایندگان مجلس است که نسبت به این نتیجه هشدار داده بودند.

مشارکت چقدر بوده؟

بیش از ۳۰ میلیون نفر در این همه‌پرسی شرکت کردند که این رقم بالاترین میزان مشارکت در انتخابات‌های بریتانیا از سال ۱۹۹۲ است؛ ۷۱,۸ درصد کسانی که شرایط رای دادن داشتند در این انتخابات شرکت کردند.

به غیر  از تفکیک جغرافیایی که در آن شمال بریتانیا بیشتر رای به خروج داده بود، نتیجه این همه پرسی تا حدود زیادی توسط افراد بالای پنجاه سال مشخص شد.

آمار مشارکت به تفکیک سن به این ترتیب بود که ۷۵٪ از افراد بین ۱۸ تا ۲۴ سال به ماندن رای دادند. ۵۶٪ افراد ۲۵ تا ۴۸ سال هم به ماندن رای دادند.
۵۶٪ افراد ۵۰ تا ۶۴ رای خروج دادند و ۶۱٪ افراد ۶۵ به بالا هم رای به خروج دادند.

ارزش پوند: نوسان در طول شب

درست در لحظه بسته شدن درهای حوزه‌های رأی‌گیری، اعلام شد که پوند برای اولین بار پس از دسامبر ۲۰۱۵ افزایش ارزش یافته است. در ساعت ۲۲، شب ۲۳ ژوئن ارزش پوند در برابر دلار آمریکا به ۱,۵ دلار افزایش یافت. «وال استریت ژورنال» و «بی‌بی‌سی» هردو این افزایش ارزش را به امیدها به پیروزی کارزار «ماندن» در اتحادیه اروپا تعبیر کردند.

اولین حوزه که نتیجه را اعلام کرد نیوکاسل بود که رای‌دهندگان حامی باقی ماندن در اتحادیه اروپا با ۵۰,۷  درصد آرا، کمتر از یک درصد بیشتر رأی آورده بودند. پس از آن ساندرلند با ۶۱,۳۴  درصد به «خروج» از اتحادیه اروپا رأی داد. نتیجه ساندرلند به ناگه موجب شد که پوند استرلینک که درست چند ساعت قبل به ۵ /۱ دلار آمریکا افزایش ارزش یافته بود، در چند ثانیه مجدد سقوط کرد.

در تمام طول لحظات شمارش آراء، با توجه به اینکه دو کارزار خروج و ماندن چقدر رأی آورده باشند، پوند در حال نواسان بود. پوند استرلینک از روز ۲۳ ژوئن به ۲۴ ژوئن، ۱۰ درصد سقوط کرد.

هفته گذشته در میانه دعواهای سیاسی دو کارزار «خروج» و «ماندن»، پوند به ارزش ۱,۴۰  دلار آمریکا سقوط کرده بود. با این حال در تمام طول شب، هر بار که اعلام می‌شد منطقه‌ای به خروج رأی داده است، پوند سقوط می‌کرد و هرگاه نتیجه همراه کارزار باقی ماندن در اتحادیه اروپا بود، پوند افزایش ارزش پیدا می‌کرد.

در لحظه شمارش تمام آراء پوند به پایین‌ترین ارزش خود از سال ۱۹۸۵ یعنی ۱,۳۳  دلار رسید.

احتمال رأی عدم اعتماد به دیوید کامرون؟

بیش از ۸۰ نماینده محافظه‌کار مجلس بریتانیا که حامی «جنبش خروج» هستند نامه‌ای خطاب به دیوید کامرون، نخست‌وزیر، نوشته‌اند و از او خواسته‌اند که صرف‌نظر از نتیجه همه‌پرسی، در پست خود باقی بماند. نامه درست پس از اینکه رأی‌گیری در همه‌پرسی پایان یافت، به دست کامرون داده شد.

مایکل گاو و بوریس جانسون، از نمایندگانی که «جنبش خروج» را رهبری کرده‌اند هم این نامه را امضاء کرده‌اند. آن‌ها از کامرون به خاطر دادن این حق انتخاب به مردم بریتانیا تشکر کرده‌اند.

با این حال تعدادی از نمایندگان محافظه‌کار  و دیگر جناح‌های راست این نامه را امضاء نکرده‌اند و این احتمال می‌رود که بخواهند در هفته‌های پس از رأی‌گیری، موضوع رأی عدم اعتماد به دیوید کامرون را مطرح کنند. چند نفر از آن‌ها هم به «بی‌بی‌سی» گفته‌اند که برای استعفا کامرون تلاش خواهند کرد.

این‌ها همه به وعده انتخاباتی دیوید کامرون در ماه مه ۲۰۱۵ در رقابت فشرده با اد میلیبند از حزب کارگر برمی‌گردد که منجر به نخست‌وزیری مجدد او شد. کامرون وعده داده بود که شهروندان طی یک همه‌پرسی خودشان در مورد آینده بریتانیا در اتحادیه اروپا تصمیم بگیرند.

این رفراندوم از این لحاظ که سیاست‌مداران بریتانیایی با توجه به سیاست‌های حزبی‌شان در این کارزار شرکت نکردند، منحصربه‌فرد بود. به غیر از حزب یوکیپ که همگی خواهان خروج بودند، دو حزب رقیب کارگر و محافظه‌کاران هم در «جنبش خروج» نماینده داشتند و هم در «کمپ ماندن».

عرف رأی‌گیری‌هایی سیاسی در بریتانیا چنین است که در لحظه بسته‌شدن حوزه رأی‌گیری، نظرسنجی‌های مختلف که نتیجه را پیش‌بینی می‌کنند اعلام می‌شوند. در شب ۲۴ ژوئن اما خبری از نظرسنجی‌ها نبود. بسیاری از نظرسنجی‌های داخلی سازمان‌ها هم تعداد آرای دو کمپ را برابر ارزیابی کرده بودند و می‌گفتند که پیش‌بینی نتیجه همه‌پرسی ناممکن است. یکی از دلایلی که بسیاری از سیاست‌مداران بریتانیایی که حامی ماندن بودن، این نتایج را در شوک بررسی می‌کنند، همین غیر قابل پیش‌بینی بودن این همه‌پرسی بود.

کمسیون این رفراندوم پیش‌بینی کرده بود که مشارکت می‌تواند به ۸۷ درصد در سراسر بریتانیا برسد. ۴۶ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر واجد شرایط شرکت در این رفراندوم بودند که سومین رفرنداوم در تاریخ بریتانیاست. رأی‌گیری در سراسر قلمرو «پادشاهی متحد بریتانیای کبیر»، جبل‌الطارق و ایرلند برگزار شد (هرچند ایرلند دیگر جزئی از پادشاهی متحد نیست). شمارش رأی‌ها در ۳۸۲ حوزه منطقه‌ای، ۱۱ حوزه ملی و همچنین حوزه‌های دیگر انجام شد و نتیجه این حوزه‌ها به‌مرور در تمام شب ۲۳ ژوئن تا صبح ۲۴ ژوئن اعلام شد.