۸۰ کشته در انفجارهای کابل؛ یک روز عزای عمومی در افغانستان

روز دوم مرداد (۲۳ژوئیه) تجمع حامیان «جنبش روشنایی افغانستان» در کابل مورد حمله انتحاری قرار گرفت. حاضران در این تجمع می‌گویند حداقل سه بمب منفجر شده‌ اما مشخص نیست که عاملان انتحاری چند نفر بوده‌اند. تا کنون حداقل ۸۰ نفر کشته و ۲۳۱ نفر زخمی شده‌اند.

تظاهرکنندگان «جنبش روشنایی» در میدان «دهمزنگ» کابل جمع شده بودند که ساعت ۱۴:۳۰ دقیقه به وقت محلی انفجارها رخ داد. به گزارش خبرنگار «تسنیم» در کابل، انفجارها در لحظاتی رخ داده که معترضان دست به تحصن زده بودند.

محمد اسماعیل کاووسی، سخنگوی وزارت بهداشت افغانستان گفت به دلیل وخامت حال بیشتر مجروحان، شمار کشته‌شدگان از ۸۰ نفر بیشتر خواهد شد.

گروه «دولت اسلامی» (داعش) مسئولیت این انفجارها را پذیرفته و در بیانیه‌ای گفته است که دو بمب‌گذار انتحاری خود را در میان تجمع هزاره‌های شیعه منفجر کرده‌اند.

پیش از بیانیه داعش، ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان بیانیه‌ای صادر کرد و این حملات انتحاری را محکوم کرد. مجاهد گفته است که حمله به جنبش روشنایی کار طالبان نیست.

خبرگزاری «طلوع»در افغانستان تأیید کرده است که انفجارها انتحاری بودند. به‌گفته شاهدان صدای حداقل ۳ انفجار پیاپی شنیده شده است اما گروه «دولت اسلامی» تعداد بمب‌ها را دو بمب در جلیقه‌های انتحاری اعلام کرده است.

بیشتر حامیان «جنبش روشنایی» هزاره هستند و به تبعیض‌های قومی دولت محمد اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان معترض‌اند. به‌طور ویژه آنها عصبانی هستند که مسیر برق فشار قوی افغانستان-ترکمنستان از ایالت‌های هزاره‌نشین حذف شده است. این جنبش دسترسی برابر به منابع انرژی می‌خواهد.

مسیرهای منتهی به میدان «دهمزنگ» را پیش از انفجارها بسته بودند و به همین دلیل  آمبولانس‌ها و نیروهای امدادی با تأخیر به مجروحان رسیده‌اند.

جنبش روشنایی در اعتراض به سیاست‌های انتقال انرژی برق در دولت اشرف غنی شکل گرفت اما تبدیل به جنبشی با مطالبات عدالت اجتماعی شد. تظاهرات‌های این جنبش در کابل معمولاً تحت تدابیر امنیتی شدید اتفاق می‌افتد.

حفیظ شریعتی، استاد دانشگاه و یکی از حاضران در محل به «بی‌بی‌سی» گفته است که امنیت شرکت‌کنندگان در این تظاهرات‌ها حفظ نمی‌شود. حضور نیروهای امنیتی بیشتر مربوط به امنیت دولت است.

واکنش اشرف غنی

رئیس‌جمهور افغانستان در پیامی حملات تروریستی به «جنبش روشنایی» را محکوم کرد. به دستور اشرف غنی، یکشنبه سوم مرداد در افغانستان عزای عمومی برقرار خواهد بود.

در بیانیه‌ای اشرف غنی «برگزاری راهپیمایی مسالمت‌آمیز» را حق هر شهروند افغانستانی خوانده و گفته است: «دولت تمام تلاش‌ها را به برای تأمین امنیت تظاهرات کنندگان به کار می‌گیرد، اما تروریست‌های فرصت‌طلب امروز به صفوف تظاهرات‌کنندگان وارد شدند و انفجارهای انتحاری را انجام دادند که منجر به شهادت و مجروح شدن شماری از شهروندان افغانستانی از جمله تعدادی از نیروهای امنیتی و دفاعی کشور شد.»

اردیبهشت سال ۱۳۹۵، کابینه اشرف‌غنی پروژه انتقال برق آسیای مرکزی با عنوان «توتاپ» را از مسیر سالنگ به جای مسیر قدیمی آن که از بامیان می‌گذشت، تصویب کرد. اقلیت قومی هزاره افغانستان و مردم استان‌های مرکزی به این تغییر مسیر معترض شدند.

چون موضوع انرژی برق و روشنایی بود، این جنبش نام «جنبش روشنایی» گرفته است. اما مطالبات این جنبش گسترش یافته است و اکنون با شعار «درد ما برق نیست، درد ما فرق است» و «حقوق شهروند، تساوی تساوی» ادامه یافته است.

جنبش روشنایی تظاهرات روز شنبه ۲ مرداد را با یک خواسته برگزار کرده بود: دولت مسیر انتقال برق ترکمنستان به افغانستان از مسیر ولایت بامیان اجرایی کند.

بامیان از ولایت‌های مرکزی افغانستان است و بیشتر مردم آن از قوم هزاره و دری‌ زبان هستند.

جنبش روشنایی در ساختار قدرت هم حامیانی دارد و چند نماینده هزاره عضو مجلس افغانستان با این جنبش همراه شده‌اند. ریحانه آزاد یکی از این نمایندگان است؛ او می‌گوید: «سه ماه است که مردم این کشور از حکومت وحدت ملی می‌خواهند تا به خواسته آنها در مورد انتقال برق ۵۰۰ مگاوات به ولایت بامیان توجه کند.» آزاد همچنین از برخورد دستگاه‌های اطلاعاتی و شورای امنیت افغانستان با جنبش روشنایی شکایت دارد.

به گفته برگزارکنندگان در این تجمع و تحصن هزاران نفر حضور داشتند و انتظار می‌رود که تعداد تلفات بیش‌تر از گزارش اولیه ۳۰ نفر کشته باشد.

این خبر به‌روز می‌شود...