دارویی جدید می‌تواند پیشرفت آلزایمر را ۸۰ درصد کاهش دهد

دارویی که به‌تازگی آزمایش‌های انسانی را پیش رو گذاشته، می‌تواند ناتوانی‌های ناشی از بیماری آلزایمر را تا ۸۰ درصد در بخش قابلیت انجام کارهای عادی زندگی کاهش دهد. در سطح سلولی در مغز هم این دارو توانسته شیوع بیماری را تا ۳۸ درصد کاهش دهد.

شرکت داروسازی تائوآرایکس (TauRx) روز ۲۷ ژوئیه / ۶ مرداد اعلام کرد که داروی LMTX در آزمایشی ۱۵ ماهه، موفقیت‌های کسب کرده است. در این آزمایش ۸۹۱ بیمار شرکت کردند که برخی از آنها قرص LMTX را دوبار در روز مصرف کردند.

قرص LMTX بر تولید پروتئین تائو (tau) در داخل سلول‌های عصبی مغز تأثیر می‌گذارد. پروتئین تائو یکی از انواع پروتئین‌هاست که در مغز بیماران آلزایمر به‌صورت غیرعادی بیشتر تولید می‌شود.

کلود ویسچیک، از بنیان‌گذاران شرکت داروسازی «تائوآرایکس» در سنگاپور گفته است که ۳۰ سال طول کشیده تا دارو به این مرحله از آزمایش‌ها بر انسان‌ها برسد و این پژوهش‌های نشان داده که دارو شیوع زوال مغز را با توجه به مهارت‌های شناختی و عملکردی تا ۸۵ درصد کاهش می‌دهد.

اما دارو تنها برای بیمارانی موفق بوده است که داروهای رایج آلزایمر را مصرف نمی‌کنند. نکته‌ای جای بررسی بیشتر دارد.

نشانه‌های کمی و فیزیکی پس از مصرف LMTX

کلود ویسچیک که پژوهشگر داروشناسی در دانشگاه آبردین انگلستان نیز هست می‌گوید که نتایج آزمایش بسیار امیدوارکننده است.

در آزمایش اخیر، داروی LMTX به شکل قرص مصرفی در جمعیت ۸۹۱ نفر بیمار آلزایمر آزمایش‌شده است که از این تعداد ۱۵درصد تنها داروی مصرفی‌شان LMTX بوده است.

دیگر بیماران یا دارویی دریافت نمی‌کردند و یا دارویی LMTX را به همراه داروهای دیگر آلزایمر دریافت می‌کردند.

در پایان آزمایش ۱۵ماهه، کسانی که متعلق به گروهی بودند که هیچ دارویی به‌جز LMTX دریافت نمی‌کردند، به شکل چشمگیری وضعیت بهتری داشتند.

شاخص‌های آزمایش وضعیت کیفی زندگی بیماران را با توجه به انجام وظایف عادی زندگی مانند غذا خوردن، دستشویی رفتن، حمام رفتن، خوردن داروها،... بررسی کردند.

همچنین شاخص‌های استاندارد سنجش بیماری آلزایمر هم برای سنجش توانایی ذهنی بیماران در این آزمایش به‌کار گرفته شد.

شاخص‌های کیفی آزمایش که شامل کیفیت زندگی و توانایی ذهنی است، در بیمارانی که تنها داروی LMTX مصرف کرده بودند بیش از ۸۰ درصد بهتر از بیمارانی بود که دارو را دریافت نکرده بودند یا دارو را همراه با گونه‌های دیگری از داروهای آلزایمر دریافت کرده بودند.

در مقایسه با کسانی که دارو را دریافت نکرده بودند، اسکن MRI مغز بیماران در این بیماری نشان داد که آتروفی مغزی - یا از بین رفتن سلول‌های سالم در بافت مغزی - در میان بیماران دریافت‌کننده LMTX بین ۳۳ و ۳۸ درصد کمتر بوده است.

سرژ گوتیه، از دانشگاه مکگیل در مونترال کانادا، که نتایج آزمایش را در کنفرانس بین‌المللی انجمن آلزایمر در تورنتو قرار است ارائه کند معتقد است که بخش اسکن مغز آزمایش بیانگر موفقیت داروست.

هدف گرفتن پروتئین تائو برای اولین بار

توده پروتئین‌ها که به‌صورت غیرطبیعی در سلول‌های مغزی افراد مبتلا به آلزایمر جمع شده و گسترش می‌یابد معمولاً از دلایل فیزکی‌ای شمرده می‌شود که ارتباط سلول‌های عصبی را باهم مختل می‌کند و موجب فراموشی و انحطاط مغز می‌شوند.

در بیماری آلزایمر چندین پروتئین مطرح هستند که داروی LMTX پروتئین تائو را هدف قرار می‌دهد.

ماریا کاریلو از اعضای انجمن آلزایمر ایالات متحده آمریکا که برای پشتیبانی مالی از پژوهش‌های آلزایمر و آگاهی‌رسانی در مورد این بیماری تلاش می‌کند می‌گوید که «در آلزایمر محتمل‌ترین درمان در آینده آن است که به بیماری از زوایای متعدد نگاه می‌کند.» از این رو او از نتیجه پژوهش ۱۵ ماهه دارویی LMTX راضی است.

اما موضوع گیج‌کننده این است که چرا LMTX در بین کسانی که داروهای دیگر را مصرف می‌کنند موفق نبوده است. این را پژوهش‌های آتی باید بررسی کنند.

ویسچیک می‌گوید پیش از آزمایش بیشتر توضیحی دقیق ندارد اما محتمل‌ترین فرض این است که این داروهای دیگر آلزایمر همه مکانیسمی برای دفاع مواد سمی از مغز دارند. این احتمال وجود دارد که این داروها LMTX را به‌عنوان ماده‌ای که نمی‌شناسند از مغز دفع می‌کنند و نمی‌گذارند که دارو عمل کند.

منابع:
بیانیه خبری شرکت تائوآرایکس
«نیوساینتیست»