ابن سینا و داعش

نظرها

• داود بهرنگ

  ۲ شهریور ۱۳۹۵، ۱:۰۱

  با سلام در این نوشته هوایی است تازه. خوش و با طراوت. [نشان از دانش دارد. خیابان دانش، کوچۀ دانش، خانۀ دانش و هوای خوش دانش] نوشته ای است عطر آگین. خواندنش غم زدا و مسرت بخش است. آموزنده است. قلباً سپاسگزارم. قدرت نوشتاری تان را می ستایم. علاقه تان را به نوشتن می ستایم. این که در برج عاج نمی نشینید را می ستایم. سپاسگزارم که از دردی گریبانگیر ما مردمان سخن می گویید و می آموزید که با فلسفه هم می توان با دو پا روی زمین راه رفت. می آموزید که فلسفه زمینی است. برای به معراج رفتن نیست. برای کاستن از درد و رنج است. برای بازی با کلمات نیست. گره گشای مشکلی است. علاج دردی است. مرهم زخمی است. برای پز و قمپز و افاده نیست. با سپاس فراوان

• پیمان

  ۲ شهریور ۱۳۹۵، ۴:۱۸

  تا به حالا ندیده ام که نوشته های آقای نیکفر به جز کوبیدن مذهب (بویژه اسلام) با پتک موضوع دیگری داشته باشد. هر بار نیز بهانه جدیدی پیدا می کند: روشنفکری دینی، شکنجه، برجام (!!)، دائش،ابن سینا ... مواجهه دگماتیستی و ذات باورانه و بدون در نظر گرفتن امکان قرائت خوانش های مختلف از سوی ایشان در برابر قرآن و اسلام برای من که به شخصه خدا ناباور هستم نیز ساده انگارانه و کسالت بار است.

• محمدرضا نیکفر

  ۲ شهریور ۱۳۹۵، ۱۰:۳۳

  پاسخ به آقای پیمان نوشته‌های من به موضوع دین منحصر نیستند. آنچنانکه در همین مقاله آمده، پرداختن به دین پرداختن به فرهنگ است، درگیری با خدا درگیری با انسان است. با وجود این سویه جالب موضوع دین، اگر بر ایران یک حکومت دینی فرمان نمی‌راند و اسلامیسم بلای جان منطقه نشده بود، دین آخرین موضوعی بود که می‌توانست ذهن مرا به خود مشغول کند. در ضمن توجه کنید که در مورد هر کسی که روی یک موضوع کار ویژه می‌کند، می‌توان گفت که کارش ملال‌آور است، چون تنوع ندارد. فلسفه و علم حوزه تنوع نیست. در مورد قرائت‌های مختلف از دین: اتفاقا این مقاله در همین باره است. در آن به تلاش ابن سینا و نظایر او برای ارائه قرائت‌های دیگر، که فرهیخته‌تر و عقلانی‌تر باشند، اشاره شده و ضمن ستایش از این تلاش مکانیسم آن توضیح داده می‌شود، و این که تضمینی وجود ندارد که دوباره در یک لحظه گسست تمدنی شر به پا نشود. مقاله توضیح تاریخ دین از زاویه تلاش برای نرمخو کردن آن است. تاریخیتی که مبنای فکر مقاله است به سادگی انتقاد شما در مورد ذات‌گرایی را پس می‌کند. به هر حال یک نوع ثبات روایی وجود دارد که نباید آن را با ذات یکی پنداشت. اگر ثبات روایی وجود نداشت، چیزی به اسم رمان وجود نداشت، و یا ما نمی‌توانستیم معنای مفهومی مثل ایران را بشناسیم که وقتی یک کتاب مفصل تاریخ را می‌خوانیم این مفهوم را در هر فصلی با کاراکتری دیگر می‌بینیم. خودش هست و خودش نیست. این اساس ثبات روایی است.

• روانکاو

  ۲ شهریور ۱۳۹۵، ۱۷:۱۱

  ماشاالله به توانانی و بردباری دمکراتیک زمانه و منش سردبیر فیلسوف ضدتمامیت خواهش آقای نیکفر، دست مریزا.

• فرقان

  ۲ شهریور ۱۳۹۵، ۱۹:۵۱

  بسیار جالب است!! جناب نیکفر نمی تواند حافظ و خیام و حتی غزالی و از همه مهمتر ابن سینا را زیر سوال ببرد و از عظمت آنها چشم پوشی کند آنگاه آنها را همسو با تفکر (ایدئولوژی!!) خود معرفی می کند. ابن سینا خدا را نشاند سرجاش!! از اون حرفهاست!! شما فیلسوف هستید باید استدلال بیاورید نه اینکه با قلم آرایی و خوشگل حرف زدن ادعای خود را مطرح کنید. در اون پارادایمی که ابن سینا فکر کرد و ظهور یافت همچین تفکری که خدا را بنشاند سرجایش نمی تواند مطرح شود. ابن سینای پیشامدرن هرچقدر هم بزرگ باشد در ظرف زمانه خود است. اینجوری جفا به ابن سینا می کنید! هفتصد هشتصد سال از تاریخ ما شامل تمدن ایرانی-اسلامی می شود و ایرانیت و اسلامیت در آن ممزوجند چرا سعی می کنید این تاریخ را بر حسب میل و ایدئولوژی خود تفسیر کنید! حافظ و سعدی و خیام و ابن سینا در فرهنگی رشد کردند و در فرهنگی جاودانه شدند که اسلام جزء لاینفک آن بوده و هست.

• اسکندر مرادی

  ۲ شهریور ۱۳۹۵، ۲۰:۴۵

  سلام استدلال پروازی است که به اوج نمرسد(برهان گودل و حقیقت و برهان - ترجمه آقای دکتر اردشیر) ناتمامیت استدلال دستاورد جدید تلاش های عقلی و منطقی است.پیدایش هندسه های غیر اقلیدسی از دلایل و نشانه های ناتمامیت است که انسان مدرن بدان رسیده است... عقل امروزه متواضع شده است.میداند و انتظار آنرا دارد که پس از هر مدتی باید دستگاه فکری را از نو بنا نهد و دایره اصول خود را گسترش دهد...خلاقیت انسان و قدرت تحلیل هموراه امتیاز و توان اوست...عقل انسان تنها وسیله اوست در عین حال این وسیله خودش نیز رشد میکند... برداشتی از قرآن و فهم اسلامی صحیح است که در آن عقل بعنوان وسیله بکار رود نه میزان و معیار کامل همیشگی. عقل باید برای فهم و تحلیل ارتباطات بکار رود نه برای اینکه الگویی ثابت از نزد خود بر متفکر تحمیل کند و بدنبال خود بکشاند... پیگیری و رعایت اتصال آیات برای فهم کتاب لازم است چه کتاب طبیعت چه کتاب شریعت... برداشت های داعشی و شبه داعشی آنهایی هستند که بر عقل انسان اتکا دارند عقول انسانی مقدس نما و غیر آن... همانطور که متصل و گسترده تر دیدن انسان در عصر حاضر او را به فضای هندسه های جدید کشاند... حفظ کامل قرآن یا عقل مغرور هر دو در معرض اشتباه و زیان هستند مگر آنکه عقل تحلیل گر زنده و پویا و بیننده ارتباط آیات و توفیق الهی در کار وارد شود...نه عقلی که بر عقول ثابت مقدس شده و غیر آن متکی است ... والسلام

• شهروند

  ۲ شهریور ۱۳۹۵، ۲۳:۵۱

  آقای پیمان ، شاید به این خاطر است که چاره دیگری نیست. من در یک خانواده مومن مسلمان ولی غیر متعصب بزرگ شده ام و به یاد ندارم که در خانواده ما کسی به اسلام بی حرمتی میکرد و یا کسی برای اسلام تبلیغات میکرد. حالا این مذهب ایدئولوزی حاکمیتی شده است که مرا شلاق میزند، خواهرم را به زور در می خواهد در چادر بپوشاند، ازادی بیان مرا گرفته است، در زیر پوشش ولایت مطلقه فقیه مرا صغیر میشمارد و خود را کفیل دنیا و دین من میداند و در یک کلام به من میگوید تو باید کاملا مطیع باشی. همه اینها به نام اسلام رخ میدهد، اسلامی که با اسلام پدر من هیچ وجه تشابهی ندارد. در چنین شرایطی چاره ای جزء این نداریم که به اسلام بپردازیم تا ببینیم چرا اینگونه است. ای کاش روزی دین از سیاست جدا شود تا دیگر نه دین در دنیای من دخالت کند و نه من در اعتقادم شک کنم.

• نیما بامداد

  ۳ شهریور ۱۳۹۵، ۸:۴۴

  گرچه آن چه جناب نیکفر نبشته اند نثر است ،نه نظم؛ با وجودِ این می توان سخن ایشان را توسّعاً سرودی رسا دانست که به حقیقت راهی به رهایی است... بسرای تا که هستی که سرودن است بودن به ترنّمی دژ وحشتِ این حصار بشکن... (استاد شفیعی کدکنی) وانگهی زان رو که که در این زمانۀ عُسرت رنجی که می بریم در وهلۀ نخست به بیان شاعر- فیلسوفِ فرهیخته دکتر اسماعیل خویی مولود "فرمانفرمایی آخوندی" و استبداد ایمان سوز دینی است، هر چه در این باب بگوییم و بکاویم کم است؛ خاصّه از نظرگاهِ فلسفی که پرداختن موشکافانه بدان باطلّ السّحر تمام گونه های اقتدارطلبی است؛ خواه دینی یا سکولار. دیر زیاد آن بزرگوار

• بابکان

  ۵ شهریور ۱۳۹۵، ۱۴:۱۵

  اسلام اگر تمدن ساز و فرهنگ آفرین بود نخست در همان حجاز و مکه و مدینه می ساخت که نساخت. چه شد که حافظ و سعدی و خیام و ابن سینا و بسیاری دیگر در ایران پدید آمدند ولی در مکه و مدینه از این خبرها نبود؟ حتا فقیهان بزرگی مانند ابو حنیفه نعمان (خراسانی)هم بیشتر ایرانی یا بر آمده از فضای فرهنگی ایران بودند. شهرهای بزرگ علمی و فرهنگی از یک سو بغداد و بصره بود و در سوی دیگر بخارا و سمرقند و خوارزم. در آغاز برخورد مسلمانان عرب با ایران چه هدیه فرهنگی و تمدنی در کار بود؟ جز تهدید و حمله و کشتار و ویرانی و غارت و سرانجام حتا زنان و کودکان را به بردگی و کنیزی بردن و میان خود تقسم کردن و بسیاری را فرو ختن چه ارمغانی داشتند ؟ ابن خلدون در مقدمه اش میگوید (نقل بمفهوم) که بیشتر دانشمندان در سرزمینهای اسلامی ایرانی بودند آن چند تنی هم که نبودند شاگرد ایرانیان و یا رشد یافته در فضای فرهنگی ایرانی بودند. منظورم این نیست که همه خوبیها در ایرانیان جمع بود واز دیگران بهره نبرده اند. عرض میکنم که بیشتر این ایرانیان بودند که به اسلام ویژگی و رنگ فرهنگ و تمدن دادند. تاریخ (تا جایی که نگاه کردم) نشان میدهد که خدمت را ایران به اسلام کرد. از اسلام تا کنون برای ما هزینه بود، انواع هزینه و مصیبت، تاامروز. به نظر من بیشترین انگیزه آقای مطهری برای نوشتن کتاب خدمات متقابل ایران و اسلام همین واقعیت بود. خواستند اسلام را هم خدمتگزار معرفی کنند. شغلشان این بود. این کتاب هم بنظر من از همان آغاز مانند بیشتر اثرهایشان (تا آنجا که دیدم) شعار است و پرتناقض.

• میم

  ۶ شهریور ۱۳۹۵، ۱:۳۰

  ما فقط فهمیدیم که آقای نیکفر از اسلام بدش می آید. آفرین. از باقی مطلب و ارجاع به لایبنیتس و غیره آن هم بدون دادن ماخذ، چیز زیادی دستگیرمان نشد.

• عالیه قاضی

  ۷ شهریور ۱۳۹۵، ۱۴:۰۱

  با تشکر از تلاش آقای نیکفر فرهیخته برای گسترش بحث تاثیر دانشمندان ایرانی بر اسلام. ولی با اجازه یادآور میشوم که گسست تمدنی تنها در کشورهای اسلامی رخ نمیدهد بلکه به عنوان نمونه در آلمان هم پس از قرنها روشنگری رژیم هیتلری ظهور کرد و تلاش نمود که شر را حاکم سازد. در یوگسلاوی سابق هم به گونه ای مشابه عمل شد که خوشبختانه مبلغان شر شکست خوردند.

• sina

  ۱۰ شهریور ۱۳۹۵، ۱:۵۰

  شفای بوعلی و نجاتش همه شفا و نجات انسان از دریای تاریک جهل و نادانی است... به نظرم میرسد تا جایی که بوعلی راخوانده ام خدای بوعلی خدای شرها نیست بلکه او لازمه جهان مادی و فقط جهان مادی را شروری می داند که ناشی از نقص جهان طبیعی است...در عین حال او هرگز نقش عامل انسانی را نادیده نگرفته است..شرور اخلاقی که عامل اختیار انسانی نقش اول را در ان ایفا میکند مورد کنکاش نویسنده محترم قرار نگرفت...بوعلی بحق کسی است که نوعی از اسلام را که ایرانیزه شده بود را عرضه کرد..و از همین رو می توان دید که داعش و بوکو حرام و طالبان از کدام مذاهب و جغرافیای اسلامی برمی خیزد..

• برديا

  ۱۹ دی ۱۳۹۵، ۱۹:۱۵

  با تشکر از آقای نیکفر ، مقاله ای روشنگر و نشاط آور برای روح و روان فرد جستجوگر ، امیدوارم که اندیشمندان وابسطه به مذهب هم در این چالش جهت روشنگری همپایی نشان دهند و نقشی سازنده ایفا کنند ، البته تا کنون چنین نبوده است! به باور من ترس از دست دادن هویت یکی از عواملی است که اندیشمندان ِ دینی ( عنوان ِ جدیدی که بجای روشنفکر دینی استفاده میکنند! ). اما همانطور که آقای نیکفر در جایی گفتند : سخن از حقیقت ِ اول و آخر را کسی نزده و قرار هم نیست که چنین اتفاقی بیفتد، ما بخشی از فرآیند هستم ، و به باور من در این روند بودن و تنفس کردن بسیار زیبا ، پوینده و مفید است