مهم‌ترین دلیل خودکشی در ایران: ناامیدی

رئیس مرکز فوریت‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، ناامیدی را مهم‌ترین علت خودکشی در جامعه اعلام کرده و خواسته که رسانه‌ها از جمله صدا و سیما بیشتر برنامه‌های نشاط‌آور پخش کنند.

حسین اسدبیگی گفته بیش از ۹۰ درصد افرادی که دست به خودکشی می‌زنند دچار اختلالات روانی هستند.

دهم سپتامبر به عنوان روز جهانی پیشگیری از خودکشی نامگذاری شده است. این نامگذاری از سوی سازمان بهداشت جهانی و با همکاری فدراسیون بین‌المللی سلامت روانی انجام شده است و سال ۲۰۱۱ میلادی، اولین سالی بود که ۴۰ کشور با یاری یکدیگر، توانستند در این روز برنامه‌های مختلفی با هدف پیشگیری از خودکشی برگزار کنند.

رئیس مرکز فوریت‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در گفت‌و‌گو با خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) گفته که هر چند اختلالات روانی و افسردگی در بروز خودکشی نقش مهمی دارد اما مسائل مختلف اجتماعی، سیاسی، جغرافیایی و اقتصادی و به ویژه مشکلات خانوادگی نیز در تعامل با هم، فرد مستعد را به سمت خودکشی سوق می‌دهند.

علاوه بر اینها، انگیزه خودکشی در ایران را می‌توان به این دلایل و زیر‌مجموعه‌ها تقسیم‌بندی کرد: ناموسی، اختلافات خانوادگی، تحصیل و ازدواج، شکست و ناامیدی، فقر و تنگدستی، بر ملا شدن حقایق و اسرار، استرس‌ها و فشارهای لحظه‌ای روحی و روانی، تنهایی، عشق و تمایلات شدید عاطفی و اعتیاد به مواد مخدر و الکل.

از سوی دیگر مواد لازم برای خودکشی، دست‌کم در تهران همیشه موجود است و از قرص برنج گرفته تا سیانور را در خیابان ناصرخسرو می‌فروشند.

«از صدا و سیما بوی مرگ و ناامیدی می‌آید»

این مقام مسئول در بهزستی ایران گفته که دومین علت مرگ و میر در جهان بین جوانان و نوجوانان ۱۵ تا ۲۵ ساله بعد از سوانح و حوادث، خودکشی است و در سال حدود یک میلیون نفر به علت خودکشی جان خود را از دست می‌دهند و ۲۰ برابر این رقم نیز دست به خودکشی می‌زنند.

به طور کلی خودکشی ۱.۴ درصد مرگ‌های دنیا را به خود اختصاص می‌دهد.

سازمان بهداشت جهانی بالاترین آمار میزان‌ خودکشی در جهان را در افراد ۷۰ سال به بالا می‌داند، اما در برخی کشورها بالاترین میزان خودکشی در میان جوانان دیده می‌شود.

بالاترین میزان‌ خودکشی در کشورهای اروپای مرکزی و شرقی و در آسیا وجود دارد و ۲۵ درصد خودکشی‌ها در کشورهای ثروتمند رخ می‌دهد.

مردان تقریبا با احتمال دو برابر بیشتر نسبت به زنان جان خود را می‌گیرند. روش‌های رایج خودکشی هم دار زدن، شلیک به خود و استفاده از آفت‌کش‌های سمی، به‌خصوص در نواحی روستایی است.

با این حال اسدبیگی گفته که نرخ خودکشی در ایران نسبت به کشورهای دیگر کمتر است؛ در جهان ۱۴ نفر در هر یک‌صد هزار نفر به علت خودکشی جان خود را از دست می‌دهند که این رقم در ایران شش نفر در هر یک‌صد هزار نفر است.

در همین زمینه

رئیس مرکز فوریت های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفته است: «سال گذشته چهار هزار و ۲۴۰ خودکشی از طریق تلفن ۱۲۳، مراکز ثابت مداخله در بحران و خودروهای سیار به این مرکز گزارش شد که توانستیم برای آنان اقدام ها و مداخلاتی انجام دهیم اما این مداخلات کافی نیست.»

در همین زمینه: ۴۲۰۰ ایرانی در یک سال از خودکشی نجات یافتند

مقام مسئول سازمان بهزیستی ایران، با اشاره به اینکه اکنون از خبرهای مختلف صدا و سیما فقط بوی مرگ و ناامیدی می‌آید و اغلب اخبار و برنامه‌ها به جنگ، بلای آسمانی و افراد کشته شده اختصاص دارد، خواهان این شده که در برنامه‌های صدا و سیما نشاط اجتماعی ایجاد شود.

اسدبیگی گفته که صدا و سیما با بزرگ‌نمایی برخی اخبار موجب ایجاد بدبینی در مردم می‌شود در حالی‌ که یکی از اقدامات موثر در کاهش بار خودکشی در هر جامعه‌ای این است که خوش‌بینی را به طور واقعی در دل مردم بیندازیم.

به گفته اسدبیگی، پیشگیری از خودکشی نیاز به یک برنامه مدون کشوری دارد.

رئیس مرکز فوریت‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در بخش دیگری از صحبت‌هایش به نحوه انعکاس اخبار خودکشی در رسانه‌ها اشاره کرده و گفته ریزه‌کاری‌هایی در انتشار اخبار مربوط به خودکشی در رسانه‌ها وجود دارد و به عنوان مثال نباید از صفت موفق برای خودکشی استفاده شود یا نباید محل و صحنه‌های مربوط به خودکشی نمایش داده شود چون موجب می‌شود که افراد دیگری از عمل فردخودکشی‌کننده، تقلید کنند.

اسدبیگی گفته که به علت انتشار سریع اخبار در فضای مجازی، نظارت بر اخبار خودکشی در این فضا سخت بوده و بسیاری از اخبار بی پایه و اساس در فضای مجازی منتشر می شود.