تکرار پیشاتاریخ در ۲۰۱۶: گرمایش بی‌سابقه زمین

دمای کره زمین در سال جاری در ۱۱۵ هزار سال گذشته بی‌سابقه بوده است. روند جهانی گرمایش زمین به دست بشر دما را به سطحی رسانده است که این سیاره پیشتر تنها در دورانی پیشاتاریخی تجربه کرده بود؛ دورانی که سطح آب‌های آزاد در آن شش تا نه متر بالاتر از امروز تخمین زده می‎شود.

این ادعا را جیمز هانسن، دانشمندی که نقشی مهم در عمومی‌کردن مسئله گرمایش جهانی داشت، در مقاله‌ای جدید مطرح کرده ‌است.

به گزارش گاردین، هانسن که پیش از بازنشستگی به عنوان دانشمند و پژوهشگر ارشد هواشناسی در ناسا فعال بود، در مقاله جدیدی مشترک با ۱۱ پژوهشگر دیگر نشان داده است که دمای کره زمین در سال جاری در ۱۱۵ هزار سال گذشته بی‌سابقه بوده، و کنترل اثرات آن نیازمند توسعه تکنولوژی‌هایی است که صدها تریلیون دلار برای نسل‌های آینده هزینه در بر خواهد داشت.

بر اساس پژوهش منتشرشده، دمای هوا در سال ۲۰۱۶ به ۱.۲۵ درجه سانتیگراد بالاتر از دوران پیشاصنعتی خواهد رسید که حاصل گرم شدن زمین با نرخ نگران کننده ۰.۱۸ درجه سانتیگراد در هر دهه طی ۴۵ سال گذشته بوده است.

حرارت امسال کره زمین تنها در دوران بینایخچالی «ایمیان» تکرار شده است که به دوران بین ۱۳۰ هزار تا ۱۱۵ هزار سال گذشته اطلاق می‌شود.

بر اساس پژوهش‌های انجام‌گرفته در دوران یادشده میزان یخ به مراتب کمتر و سطح آب آزاد دریاها شش تا نه متر بالاتر بوده است.

مقاله یادشده همچنین تاکید می‌کند که برای جلوگیری از غیرقابل‌ کنترل‌ شدن روند تغییرات آب و هوایی، باید در قرن آینده دست به کاهش انبوه تولید دی اکسید کربن زد اما این کار به باور نویسندگان این مقاله ۱۴۰ تا ۵۷۰ تریلیون دلار هزینه در برخواهد داشت.

هانسن، سرپرست این گروه از پژوهشگران، در گفت‌و‌گو با گاردین عنوان می‌کند که هنوز کاری برای مبارزه با روند گرمایش زمین صورت نگرفته و تنها «توهم» آن به دلیل امضای توافقنامه پاریس به وجود آمده است.

به باور او، موارد مطرح‌شده در توافقنامه ابداً پاسخگوی فوریت و ضرورت مقابله با تغییرات آب‌و‌هوایی که علت انسانی هم دارد نیستند. هانسن معتقد است که راه کاستن از روند گرمایش شامل شکایت شهروندان از دولت‌ها به دادگاه جهت دست به کار شدن در حل موضوع، قراردادن یک مالیات جهانی بر انتشار گازهای گلخانه‌ای و وادار کردن شرکت‌های سوخت فسیلی به پرداخت بخشی از هزینه‌های مبارزه با تغییرات آب و هوایی است.

تا کنون پژوهش‌های منتشرشده متعددی نسبت به امکان‌پذیری سناریوی مورد نظر توافقنامه پاریس ابراز تردید کرده‌اند.

بر اساس این سناریو، کاهش شدید تولید گازهای گلخانه‌ای با روی‌آوردن گسترده به سوخت‌های بیو برای تولید انرژی ممکن خواهد شد. گاز حاصل از این سوختن نیز زیر زمین دفن می‌شود. همچنین تلاش برای ابداع یک تکنولوژی در آینده که قادر به استخراج مستقیم دی اکسید کربن از اتمسفر باشد، بخشی از این سناریو است.

هانسن این پیشنهادها را «غیرقابل‌اتکا» می‌خواند چراکه مستلزم تغییر کاربری میزان وسیعی از زمین‌ها در جهانی با جمعیت رو به افزایش و نیازمند غذا است.

به باور او، امکان ابداع تکنولوژی استخراج مستقیم دی اکسید کربن که از سوی صاحبان صنعت نفت به عنوان «نوش‌دارو» تبلیغ می‌شود، به آینده‌ای نامشخص تعلق دارد و تا آن زمان فرصت از دست رفته است.

هفته گذشته، اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده اعلام کرد که میزان گاز دی اکسید کربن در جو، آستانه نمادین ۴۰۰ppm  ذره از هر یک میلیون ذره را پشت سر گذاشته است و دیگر هرگز به زیر آن سقوط نخواهد کرد.

بر اساس پژوهش‌های این اداره، امسال درصد کربن در جو در ماه سپتامبر که به دلیل فعالیت فصلی درختان به کمترین میزان خود در تمام سال می‌رسد، بالاتر از آستانه یادشده بوده‌ است.

این میزان از حضور گاز دی اکسید کربن، بالاترین درصد طی سه میلیون سال گذشته است و به همین دلیل معنایی نمادین یافته بود.

هانسن، دانشمند فعال محیط زیست که سال ۲۰۱۳ از ناسا بازنشسته شد، دولت آمریکا را همراه با ۱۸ نوجوان تحت تعقیب قرار داده است.

این نوجوانان از دولت آمریکا به دلیل کم‌کاری در جلوگیری از گرمایش جهانی و به خطر انداختن آینده زندگی آنها به دادگاه شکایت کرده‌اند.

مقاله تازه منتشرشده هانسن و گروه پژوهشگران همراه او به عنوان بخشی از شواهد این پرونده شکایت علیه دولت آمریکا عرضه شده است.

در همین زمینه