دهم اکتبر روز جهانی مبارزه با اعدام است
افزایش صدور احکام اعدام در ایران
دهم اکتبر روز جهانی مبارزه با اعدام است. در حالی که فعالان حقوق بشر مخالف اعدام موضوع عادلانهترین مجازاتهای جایگرین اعدام را مطرح میکنند، هنوز در رویکرد دستگاه قضایی جمهوری اسلامی نسبت به اعدام تغییری ایجاد نشده است.
دهم اکتبر، روز جهانی مبارزه با اعدام و نه به اعدام است، اما در حالی که فعالان حقوق بشر مخالف اعدام موضوع عادلانهترین مجازاتهای جایگرین اعدام را مطرح میکنند، در رویکرد دستگاه قضایی جمهوری اسلامی نسبت به اعدام تغییری ایجاد نشده است: رییس قوه قضاییه: اینکه میگویند اعدام فایده نداشت بیمورد است
از سوی دیگر گرچه شمار اعدامهای اجرا شده در ایران در یک سال گذشته در مقایسه با سال پیش از آن کاهشی چشمگیر (۳۸ درصدی) داشته است، اما صدور احکام اعدام با افزایشی ۱۲ درصدی همراه بوده است.
همچنین با وجود دلایلی که فعالان مخالف اعدام میآورند، به نظر میرسد اجرای این مجازات همچنان در میان عموم مردم موافقانی جدی دارد و لازم است که فعالان مدنی، نهادها، گروهها و سازمانهای مختلف حقوق بشری تلاش کنند تا افکار عمومی را نسبت به مجازات اعدام حساستر کنند.
در همین راستا مدیار سمیعنژاد، فعال حقوق بشر مخالف اعدام که مقیم نروژ است، در توییتر خود با اشاره به روز جهانی مبارزه با اعدام در یک نظرخواهی این سوال را مطرح کرده که عادلانهترین مجازات جایگزین اعدام چیست؟ مجازاتی که بدون خشونت و شکنجه باشد.
عمده واکنشها به این پرسش، حبس مجرمان و انجام کارهای عامالمنفعه است اما عدهای هم حبس ابد مجرمان بدون امکان عفو آنها را جایگزین مناسب اعدام میدانند. این در حالیست که حبس ابد بدون امکان بخشش هم از آنجا که امیدی در آن نیست و مجازات بدون امید عادلانه نیست، مصداق شکنجه است.
نکته دیگری که در واکنش برخی کاربران شبکههای اجتماعی به مجازات جایگزین اعدام مورد توجه قرار گرفته است، موضوع مددکاری برای خانوادههای آسیبدیده و آسیبزننده و توجه به بستر پرورش افراد است. مسالهای که قوه قضاییه در ایران با بیتوجهی نسبت به آن، تنها ساز اعدام را کوک میکند و از این رهگذر زمینه بیشتر شدن و شدت یافتن آسیبهای اجتماعی را در میان افراد و خانوادههای آسیبپذیر فراهم میکند.
بر اساس گزارشی که نهاد آمار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران منتشر کرده است، در بازه زمانی دهم اکتبر سال ۲۰۱۵ تا ابتدای اکتبر سال ۲۰۱۶، دستکم ۵۰۴ نفر در نقاط مختلف ایران به دار آویخته شدهاند که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن، حدود ۳۸ درصد کاهش داشته است.
احکام اعدام اما اغلب در شرایطی صادر میشوند که روند دادرسی عادلانه مورد توجه دادگاه قرار نمیگیرد.
خبرگزاری هرانا از دهم اکتبر سال ۲۰۱۵ تا ابتدای اکتبر سال ۲۰۱۶، ۲۹۸ گزارش در رابطه با اعدام منتشر کرده است که در آنها محکومیت ۵۸۸ نفر به اعدام و اجرای حکم اعدام ۵۰۴ نفر اطلاعرسانی شده است.
از میان این موارد و بر اساس آمارهای ارائه شده، هشت درصد اعدامها (۳۹ نفر) در ملاء عام و انظار عمومی اعدام شدهاند.
تعداد اعدامهای در ملاء عام نسبت به دوره مشابه سال قبل ۳۰ درصد کاهش داشته است و اعدام زنان نیز ۱۹ درصد کاهش نشان میدهد.
گرچه شمار اعدامهای اجرا شده در بازه زمانی مورد نظر و در مقایسه با سال پیش از آن کاهشی چشمگیر داشته است، اما صدور احکام اعدام با افزایشی ۱۲ درصدی همراه بوده است.
همچنین بر اساس این گزارش ۵۷ درصد اعدامشدگان به اتهام جرایم مربوط به مواد مخدر اعدام شدهاند، ۲۶ درصد به اتهام قتل، شش درصد به اتهام تجاوز به عنف و هفت درصد به اتهامهای سیاسی یا امنیتی. چهار درصد هم در گروه سایر موارد قرار میگیرند.
بررسی اجرای احکام اعدام در استانهای مختلف کشور هم نشان میدهد که استان البرز با سه زندان پر از زندانی کشور با ۲۹ درصد اعدام در صدر و استان آذربایجان غربی و استان هرمزگان هر کدام به ترتیب با ۱۰ و هشت درصد در رده دوم و سوم قرار دارند.
۶۱ درصد اعدامشدگان بدون اعلام در رسانههای رسمی اعدام شدهاند که میتوان از آن با عنوان اعدام مخفیانه یاد کرد.
در همین زمینه
نظرها
نظری وجود ندارد.