قحطی‌زدگان سوری در میانه جنگ و خشکسالی

تولید گندم از زمان شروع جنگ در سوریه به نصف کاهش پیدا کرده و مناطق زیر کشت به کمترین حد خود رسیده است. سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) هشدار داده است در صورت عدم حمایت فوری از کشاورزان، سوریه با «عواقب وخیم» برای تأمین غذا در مناطق جنگ‌زده مواجه خواهد.

کارشناسان تخمین می‌زنند کمبود مواد غذایی بر شمار ۱۱ میلیون آواره این پنج سال جنگ بیفزاید.

در حال حاضر عرضه گندم ۲۰ درصد کاهش یافته و ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار سوری را نیازمند کمک‌های غذایی کرده است.

۶۰۰ هزار سوری تحت محاصره یا ساکن مناطق دورافتاده که دسترسی به آنها دشوار است، به طور خاص درگیر بحران غذایی حاد هستند.

از سوی دیگر، پنج سال جنگ دسترسی به زمین‌، بازار و مواد ضروری برای کشاورزی همچون کود، بذر، دامپزشکی و سوخت ماشین‌ آلات را با مشکل جدی مواجه ساخته است.

این شرایط وضعیت دام‌ها را نیز تحت تأثیر قرار داده است. در حالی که  سوریه تا پیش از جنگ کشوری بود که محصولات دامپروری‌اش را به دیگر کشورها صادر می‌‎کرد.

اکنون شمار ماکیان سوریه که منبع اصلی و مقرون به صرفه تولید پروتئین حیوانی به شمار می‌آیند ۶۰ درصد کاهش یافته است. علاوه بر این جمعیت گاوها نیز ۳۰ درصد و گوسفندان و بزها نیز ۴۰ درصد تقلیل یافته است.

گزارش‌ها نشان می‌دهد بسیاری از خانوارهای دامدار به‌ناچار یا دام‌های خود را فروخته‌اند یا آنها را سلاخی کرده‌اند.

گزارش‌ فائو نشان می‌دهد که ۸۰ درصد خانوارهای سوری یا با کمبود مواد غذایی مواجه‌‎اند و یا پول کافی برای خرید مایحتاج‌شان را ندارند. این شرایط به سمت بدتر شدن پیش می‌رود مگر آنکه کمک‌های بین‌المللی بتوانند با حمایت از کشاورزان مردم را کمک کنند تا وضعیت معیشتی خود را حفظ کنند.

پیش از شروع بحران در سوریه کشاورزی نقش اصلی را برای تأمین معیشت روستائیان سوریه باز می‌کرد.

بنابر اعلام فائو امنیت غذایی میلیون‌ها تن از مردم داخل سوریه رو به زوال است و بسیاری از خانواده دیگر قادر نیستند تا حداقل‌های یک سبد غذایی‌ را تهیه کنند.

آمارها نشان می‌دهد سوریه یکسال پیش از شروع جنگ، یک و نیم میلیون هکتار از زمین‌های کشاورزی سوریه زیر کشت گندم بود. اما این رقم در ماه ژوئن سال جاری به ۹۰۰ هزار هکتار رسیده است.

خشکسالی، کاهش میزان بارندگی و تخریب سیستم‌های آبیاری از دیگر مسائلی است که شرایط را برای کشاورزی وخیم‌تر کرده است.

در این وضعیت برخی از کشاورزان به کاشت محصولاتی از جمله جو روی آورده‌اند که با وجود سرسختی و دوام‌ بیشتر، مواد مغذی کمتری دارند.

پیشتر دولت با توزیع بذرهای با کیفیت، آن هم به قیمت ارزانی که یارانه به آن تعلق می‌گرفت، از کشاورزان حمایت می‌کرد؛ اتفاقی که دیگر رخ نمی‌دهد و آنها باید یا بذرهای کیفیت‌ پایین را از همسایه‌ها و آشنایانشان قرض بگیرند و یا با قیمت‌های گزاف از بازار بخرند.

جنگ و فقدان سوخت لازم عملاً حمل نقل را دشوار کرده است. این در حالی است که تأمین مواد غذایی در شمال شرقی سوریه به شدت به واردات محصولات از غرب این کشور وابسته است.

برنامه جهانی غذا(فائو) در سال ۲۰۱۶ کوشید تا با پخش غلات، بذر گیاهان، ماکیان، علوفه حیوانات و واکسیناسیون دام‌ها از ۵۰۰ هزار سوری حمایت کند.

در جریان محاصره شهر دیرالزور، حمایت فائو و پخش مواد غذایی از طریق هوایی توانست قیمت آرد گندم را تا ۱۵ درصد در ژوئن سال ۲۰۱۶ کاهش دهد. با این حال این قیمت نسبت به زمان مشابه در سال گذشته ۵۰ درصد رشد داشته است.

سوریه از آغاز شروع جنگ در سال ۲۰۱۱ با خشکسالی فزاینده و کمبود آب مواجه بوده است.

شمار زیادی از دانشمندان معتقدند خشکسالی سوریه بر اثر تغییرات آّب و هوایی تشدید می‌شود. این دانشمندان خشکسالی را از جمله عواملی می‌دانند که به شیوع جنگ و طغیان اجتماعی سوریه دامن زد.

در ماه سپتامبر شماری از متخصصان آب و گروه‌های بشردوستانه هشدار دادند که کبود آب در سوریه رو به گسترش است؛ عاملی که می‌تواند موجی از مهاجرت‌های اقلیمی را به راه بیندازد، باعث شیوع بیماری شود و حتی به آلودگی‌ در کشور همسایه، لبنان بینجامد.

در همین زمینه

منبع: گاردین