دور باطل «مدارس کپری» حاشیه‌نشینان کرمان

طبق آمار‌های رسمی بیش از ٩٠ مدرسه کپری در مناطق جنوب و شرق کرمان وجود دارد که بیشتر آنها را می‌توان در مناطقی همچون جمعه رودبار، منوجان، کهنوج و قلعه گنج و عنبرآباد در جنوب کرمان و در شرق کرمان نیز در ریگان، فهرج و نرماشیر یافت.

مرتضی رئیسی، معاون عمرانی وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس كشور اما تیر ۹۴ به خبرگزاری فارس گفته بود مدرسه کپری در کشور وجود ندارد. به گفته او «آنچه وجود دارد كلاس درس كپری است».

این مقام مسئول در آن زمان وعده داده بود:

«در هر نقطه كشور كه كلاس كپری وجود داشته باشد، به سرعت آنها را جمع‌آوری می‌كنیم. بررسی‌ها نشان می‌دهد كه در استان كرمان با آن مفهومی كه از كپر صحبت می‌شود چنین چیزی وجود ندارد و ممكن است كلاس كانكسی باشد، اما كلاس كپری نداریم.»

غلامرضا رجایی، مدیرکل نوسازی مدارس استان کرمان نیز در این رابطه به خبرگزاری فارس گفته بود: «مردم خود به ایجاد کلاس کپری اقدام می‌کنند و آموزش‌وپرورش نیز به آنها معلم می‌دهد.

۱۴ آذر روزنامه فارس گزارشی درباره مدارس کپری استان کرمان منتشر کرد. در بخشی از این گزارش آمده است:« به نظر می‌آید داستان مدارس کپری این منطقه درگیر خواسته‌های بزرگ‌ترهاست؛ وقتی قاضی می‌شوی و قرار است قضاوت کنی، کودکان معصومی را می‌بینی که در کپر به‌سختی تحصیل می‌کنند و آن طرف، مدارسی که می‌توانند دانش‌آموزان را در خود جای دهند اما چون در روستای دیگری واقع شدند، این امکان نیست».

اداره نوسازی مدارس استان کرمان از سال ٧٦ تلاش می‌کند مدارس کپری را جمع‌آوری کند. در این برنامه، در پنج مرحله، به تدریج ۱۲۶۵ کلاس کپری برچیده شده. اما در مجموع این تلاش‌ها به دلیل رشد حاشیه‌نشینی و کنده شدن مردم از روی زمین بی‌ثمر مانده.

غلامرضا رجایی، مدیرکل نوسازی مدارس استان کرمان درباره ارتباط مشکلات زیست‌محیطی با رشد مدارس کپری گفته است:

«مدارس کپری به دلیل کوچ مردم از منطقه خشک به منطقه خوش‌آب‌ و هوا به‌وجود می‌آید، این مشکل با اسکان عشایر کمتر می‌شود اما در هر حال، هربار که فکر می‌کنیم مدارس کپری به‌طور کامل جمع‌آوری شده‌اند با سکونت مردم در منطقه‌ای جدید، باز با کلاس کپری مواجه می‌شویم».

روزنامه شرق ۱۵آذر در پی گزارش خبرگزاری فارس، به این خبرگزاری خرده گرفته است که وضعیت را طوری وانمود کرده که گویی مردم به انتخاب خود مدارس کپری می‌سازند.

محمد محمدی نور، امام جمعه جازموریان به ابعاد دیگری از بحران آموزش و پرورش در جنوب کرمان اشاره می‌کند. مدارس کپری فقط یکی از نمودهای این بحران است:  در مجموع كمبود معلم، كمبود كتاب درسی و نبود امكانات آموزشی و كمك آموزشی وضعیت تحصیل در بخش جازموریان استان كرمان را در شرایط نامطلوب قرار داده است.

در جازموریان  ۵۴ هزار نفر زندگی می‌کنند. از این میان دست‌کم ۹۵۰۰ دانش‌آموز حتی تحت پوشش آموزش و پرورش هم قرار ندارند.

امام جمعه جازموریان ترجیح می‌دهد به جای «مدارس کپری» از «مدارس درختی» نام ببرد. مدارسی با صفا که دانش‌آموزان می‌توانند در دامن طبیعت و زیر سایه درختان تحصیل کنند:

«در این مناطق ۱۰ روستا داریم كه دارای مدارس كپری یا مدارس درختی هستند؛ منظور از مدارس درختی این است كه دانش‌آموزان زیر سایه درخت تحصیل می‌كنند».

مدارس کپری تنها معضل دانش‌آموزان این مناطق نیست. برخی از مدارس غیر کپری نیز درحال تخریب هستند.  عمران مومنی، بخشدار مرکزی قلعه گنج اعلام کرده است که در این منطقه  ٣٩ مدرسه با عمر بالای ٢٠سال وجود دارند، مدارسی که سقف آنها در حال تخریب‌ شدن است.