برگزاری نشست اضطراری اقدام برای غزه در اردن - حماس با قطعنامه آتش‌بس موافقت کرد

به‌دنبال تصویب قطعنامه آتش‌بس در شورای امنیت سازمان ملل متحد خبرگزاری رویترز به نقل از سامی ابوزهری، از مقام‌های ارشد حماس نوشت این گروه با قطعنامه تصویب‌شده موافقت کرده است.

سامی ابوزهری به رویترز گفت: «این به واشنگتن بستگی دارد که از پایبندی اسرائیل به قطعنامه اطمینان حاصل کند».

حماس روز دوشنبه به سرعت از این قطعنامه استقبال کرد و در بیانیه‌ای که پس از رأی‌گیری منتشر شد اعلام کرد که آماده همکاری با میانجی‌ها و وارد شدن به مذاکرات غیرمستقیم بر سر اجرای اصول توافق است.

شورای امنیت سازمان ملل روز دوشنبه طرح آتش‌بس پیشنهادی ایالات متحده آمریکا برای پایان دادن به جنگ در غزه را تصویب کرد. این قطعنامه با ۱۴ رأی موافق، رأی ممتنع روسیه و بدون رأی مخالف تصویب شد و از طرح آتش‌بس سه مرحله‌ای که ایالات متحده پیشتر در ۱۱ خرداد / ۳۱ مه پیشنهاد کرده بود حمایت می‌کند. بر مبنای آن در مرحله اول، آزادی اسرای اسرائیلی از جمله سالمندان و مجروحان در مقابل تبادل زندانی‌های فلسطینی‌ها پیشنهاد شده است. همچنین اسرائیل در مراحل بعدی پذیرفته که نیروهای خود را از مناطق پرجمعیت غزه خارج کند و مقدمات بازگشت فلسطینی‌ها را فراهم کرده ورود کمک‌های بشردوستانه را تضمین کند. در مرحله پایانی خروج کامل نیروهای اسرائیلی و بازسازی غزه ممکن خواهد شد.

شورای امنیت در رأی به مفاد اجرایی گفت که مذاکرات برای اجرای مرحله اول می‌تواند شش هفته به طول انجامد که در این زمان، آتش‌بس ادامه خواهد داشت. شورای امنیت همچنین بر چشم‌انداز راه‌حل دو دولتی تأکید کرد. در قطعنامه آمده است: «در این راستا بر اهمیت اتحاد نوار غزه با کرانه باختری تحت حاکمیت خودگردان فلسطین تأکید شده است». همچنین در این قطعنامه گفته شده که اسرائیل این طرح را پذیرفته است و از حماس نیز خواسته شده که آن را بپذیرد.

در واکنش به تصویب قطعنامه آتش‌بس در غزه، ریاض منصور، سفیر فلسطین در سازمان ملل گفت: «موضوع شماره یک در این قطعنامه، برقراری آتش‌بس برای پایان دادن به این جنگ است و ما با دوستان خود مصمم هستیم که آتش‌بس طولانی مدت و دائمی برقرار کنیم».

در سوی مقابل، رئوت شاپیر بن نفتالی، هماهنگ‌کننده سیاسی اسرائیل در سازمان ملل اما گفت: «اسرائیل وارد مذاکرات بی‌معنا و بی‌پایانی که حماس بتواند از آن به عنوان ابزاری برای زمان گرفتن استفاده کند، نمی‌شود».

واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل که به قطعنامه رأی ممتنع داد هم موافقت اسرائیل را زیر سوال برد و گفت: «اسرائیل به طور مشخص با چه چیزی موافقت کرده است؟ شاید از نماینده اسرائیل بشنویم. شورا نباید هیچ توافقی را که دارای پارامترهای مبهم است امضا کند. اساساً این توافقنامه در مورد جزئیاتی که ما در اختیار نداریم، کارت سفید می‌دهد (نامشخص است).»

نهاد قانونگذاری اتحادیه عرب هم از قطعنامه درخواست آتش‌بس فوری و کامل در نوار غزه استقبال کرد و در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این تصمیم علی‌رغم تأخیر هشت ماهه در آن به‌دلیل وتوی مستمر آمریکا، گامی در مسیر درست برای توقف تجاوزهای مستمر و نسل‌کشی فلسطینیان است».

اتحادیه عرب در این بیانیه با قدردانی از تلاش‌های کشورهای عربی و بین‌المللی و نقش الجزایر و همچنین تلاش‌های در حال انجام مصر و قطر برای میانجی‌گری، افزود: «پارلمان عرب بر حمایت از فلسطینی‌ها و حقوق آن‌ها و همچنین بر تأسیس کشور فلسطینی با پایتختی بیت‌المقدس تأیید می‌کند».

صبح سه‌شنبه، ساعاتی پس از تصویب قطعنامه شورای امنیت و به‌دنبال استعفای بنی گانتس، تنها نماینده راست میانه‌ در ائتلاف راست افراطی کابینه جنگی اسرائیل از دولت بنیامین نتانیاهو، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده در تل آویو با دو چهره اصلی اپوزیسیون یعنی بنی گانتس و یائير لاپید ملاقات کرد. بنی گانتس در پستی در ایکس/توییتر نوشت که در ملاقات با بلینکن بر نیاز به اعمال «فشار حداکثری» برای موافقت حماس با قطعنامه آتش‌بس تأکید کرده است.

شبکه الجزیره در گزارش از غزه نوشته است مردم غزه از تصویب قطعنامه آتش‌بس خوشحال‌اند و انتظار دارند این قطعنامه به ورود کمک‌های بیشتر و غذای بیشتر به غزه بینجامد. طبق گزارش‌ها در هفته‌های گذشته مقدار بسیار کمی غذا به غزه وارد شده و در نبود گوشت، مرغ، سبزی و میوه، دسترسی به کالاهایی مانند شامپو و مواد بهداشتی و تمیزکننده نیز از بین رفته است.

طبق این گزارش «مردم غزه احساس می‌کنند اقدام مثبتی در راه است، اما در عین‌حال بسیار نگران‌اند که آیا اقدام ادامه خواهد داشت یا اینکه مذاکرات آتش‌بس دوباره با شکست مواجه خواهد شد».

برگزاری نشست اضطراری اقدام برای غزه در اردن

روز سه‌شنبه اردن میزبان نشست بین‌المللی اضطراری درباره وضعیت غزه بود. ۷۵ کشور به همراه سازمان‌های بین المللی در این کنفرانس برای هماهنگ‌کردن کمک‌ به غزه شرکت کرده‌اند. مانع اصلی رسیدگی به وضعیت انسانی در غزه همچنان عدم توقف درگیری‌های نظامی و بمباران‌هاست.

برگزارکنندگان نشست اردن هدف از این نشست را «تسریع روند ارسال و ارائه کمک های بشردوستانه به غزه به شیوه‌ای فوری، کافی و پایدار، شناسایی راه‌هایی برای تقویت واکنش جامعه بین‌المللی به فاجعه انسانی در غزه، شناسایی نیازهای عملیاتی، لجستیکی و تدارکاتی برای رساندن فوری تمام کمک‌های حیاتی به غزه، اخذ تعهد برای یک واکنش هماهنگ جمعی برای رسیدگی به وضعیت انسانی کنونی در غزه و تضمین مسیر کمک‌های پایدار و ایجاد شرایط مساعد برای ارسال ایمن کمک‌ها و حفاظت از غیرنظامیان در غزه» عنوان کرده‌اند.

گوترش: سرعت و مقیاس کشتار در غزه فراتر از چیز‌ی‌ست که تاکنون دیده‌ام

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در این نشست از طرف‌ها خواست تا بر سر طرح آتش‌بس به توافق برسند.
گوترش شرایط غزه را «اسفناک» توصیف کرد و گفت:‌ «سرعت و مقیاس کشتار در غزه فراتر از هر چیزی‌‌ست که من در سال‌های مسئولیتم به عنوان دبیرکل مشاهده‌ کرده‌ام». او ضمن استقبال از قطعنامه آتش‌بس شورای امنیت بار دیگر خواستار راه‌ حل دو کشور شد. دبیر کل سازمان ملل گفت: «تنها راه رو به جلو از طریق راه حل سیاسی است که مسیری را به سوی صلح پایدار بر اساس راه‌ حل دو کشور فلسطین و اسرائیل و بیت‌المقدس / اورشلیم به عنوان پایتخت هر دو کشور، باز می‌کند».

او افزود: «باید به تلاش برای حفظ این واقعیت ادامه دهیم، همانطور که برای پاسخ به درخواست امروز برای اقدام درباره فلسطینیان در غزه که نیازی مبرم و فوری‌ست تلاش می‌کنیم.»

دبیرکل سازمان ملل متحد در سخنرانی خود خواستار عملیاتی‌شدن همه مسیرهای موجود به غزه شد. گوترش همچنین از طرف‌ها خواست که به تعهدات خود تحت قوانین بین‌المللی بشردوستانه احترام بگذارند و ضمن ایجاد مسیرهای امن برای ارسال کمک‌های بشردوستانه، از کارکنان اونروا و «نیاز به دسترسی بدون مانع» آن‌ها حفاظت شود. گوترش گفت:‌

تأکید بر لزوم فشار بر اسرائیل برای بازکردن گذرگاه‌ها

محمود عباس، رئیس‌ تشکیلات خودگردان فلسطین هم در این نشست گفت: «فلسطینی‌ها در غزه به شدت به کمک‌های پزشکی و غذا نیاز دارند - که به دلیل محدودیت‌های اسرائیل در گذرگاه‌های مرزی با مشکل مواجه شده است - و کودکان باید به مدرسه بازگردند». محمود عباس همچنین درخواست‌ها برای آتش‌بس فوری و پایدار را تکرار کرد و گفت: «شورای امنیت سازمان ملل متحد و سایر شرکای بین‌المللی نقش بزرگی در اعمال فشار بیشتر بر اسرائیل برای بازکردن گذرگاه‌ها دارند.»

مارتین گریفیث، مسئول امور بشردوستانه سازمان ملل نیز سخنرانی خود را با این جمله که «آن‌چه از هفتم اکتبر سال گذشته شاهد آن بوده‌ایم لکه‌ای بر [تاریخ] بشریت است» آغاز کرد. او هم خواستار باز شدن همه گذرگاه‌ها و اجازه ورود کمک‌ها و پرسنل پزشکی به غزه شد.

عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر هم سخنرانی خود را با لزوم بازگرداندن کرامت به مردم غزه و تأکید بر حق زندگی در صلح آغاز کرد و گفت باید اعتماد را به قوانین بین‌المللی و عدالت نظام بین‌الملل بازگرداند. السیسی گفت:

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، بزرگترین حامی مالی و تسلیحاتی رژیم اسرائیل نیز اعلام کرد واشنگتن بیش از ۴۰۰ میلیون دلار کمک بشردوستانه به فلسطینی‌ها ارائه می‌کند و از دیگر کشورها نیز خواست برای کمک به فلسطینی‌های غزه بیشتر تلاش کنند. او گفت:‌

به گفته آژانس اونروا، با گذشت بیش از یک ماه از آغاز عملیات نیروهای اسرائیلی در رفح، که اسرائیل آن‌را پیش از این منطقه امن اصلی در غزه اعلام کرده بود، تقریباً همه آوارگان این منطقه را ترک کرده‌اند و کمتر از ۱۰۰ هزار نفر در رفح باقی مانده‌‌اند.

این آژانس سازمان ملل در آخرین به‌روز‌رسانی خود از وضعیت آوارگان غزه اعلام کرد در نتیجه عملیات اسرائیل اکنون ۱,۷ میلیون نفر یعنی بیش از ۷۰ درصد جمعیت غزه آواره شده‌ و بسیاری از آن‌ها چندین بار مجبور به ترک اجباری و آوارگی دوباره شده‌اند.

وزارت بهداشت غزه روز سه‌شنبه آخرین آمار کشته‌شدگان را اعلام کرد. بر مبنای آمار منتشرشده از هفتم اکتبر و حمله حماس به اسرائیل تاکنون اسرائیل جان دست‌کم ۳۷ هزار و ۱۶۴ نفر را در حملات خود به غزه گرفته است. بالغ بر ۸۴ هزار و ۸۳۲ فلسطینی نیز در این حملات زخمی و بعضاً دچار معلولیت شده‌اند. نهادهای حقوق بشری از آن‌چه در غزه می‌گذرد به‌عنوان «نسل‌کشی» نام می‌برند.

«آتش‌بس دائمی در فرهنگ لغت اسرائیلی‌ها جایی ندارد»

در ۲۴ ساعت گذشته و حتی پس از تصویب قطعنامه آتش‌بس در شورای امنیت، اسرائیل به حملات خود ادامه داده و حداقل ۴۰ فلسطینی را در این حملات کشته و ۱۲۰ نفر را زخمی کرده است.

اسرائیل روز سه‌شنبه اعلام کرد عملیات نظامی خود در مرکز غزه را که با کشتار صدها نفر برای آزاد کردن چهار اسیر اسرائيلی همراه بود، پایان داده است.

ارتش اسرائیل ۱۶ خرداد / ۵ ژوئن اعلام کرد که لشکر ۹۸ این ارتش عملیاتی را در شرق اردوگاه آوارگان بوریج و شرق دیرالبلاح در استان مرکزی غزه آغاز کرده است. در جریان این عملیات، نیروهای اسرائیلی روز شنبه چهار اسیر را در اردوگاه آوارگان نصیرات نجات دادند و حین نجات بیش از ۲۷۰ فلسطینی را کشته و ۷۰۰ نفر دیگر را زخمی کردند. حماس گفت که سه اسیر اسرائیلی دیگر نیز در این عملیات کشته شده‌اند.

به‌رغم اعلام پذیرفتن قطعنامه آتش‌بس از سوی اسرائیل، کارشناسان و تحلیلگران نسبت به آتش‌بس دائم در غزه بدبین‌اند. شبکه الجزیره به نقل از حسن براری، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه قطر نوشت گزارش‌ها مبنی بر موافقت اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها با قطعنامه آتش‌بس شورای امنیت سازمان ملل «بسیار مثبت» است، اما هنوز راه زیادی در پیش است.

براری توضیح داد:‌ «با توجه به اینکه حماس خواهان آتش‌بس شش هفته‌ای و اسرائیل به دنبال آزادی اسرا است، مرحله اول برای همه خوب است. اما مشکل مرحله دوم توافق است و مشکل این است که اسرائیل به آتش‌بس دائمی متعهد نیست.»

او افزود:‌ «تا این لحظه، تمام اظهارات اسرائیلی‌ها نشان می‌دهد که آن‌ها تمایلی به انجام این کار ندارند. به ویژه با خروج وزیران کلیدی از دولت. از یک دولت راست افراطی حرف می‌زنیم که وزیران اصلی آن در مورد ادامه جنگ پس از مرحله اول صحبت می‌کنند. به اعتقاد من درباره مرحله دوم از سوی اسرائیلی‌ها سوء نیت زیادی وجود دارد. مفهوم آتش‌بس دائمی در فرهنگ لغت اسرائیلی‌ها نیست.»