اکونومیست: عربستان در حال عقب‌نشینی در تمام جبهه‌ها

اکونومیست در گزارشی نوشت عربستان سعودی در تمام جبهه‌های دیپلماتیک در حال عقب‌نشینی است و سیاست خارجی این کشور هرچه بیشتر با بحران رویارو شده‌است. همزمان دعوا بر سر عربستان در لندن نیز ادامه دارد.

بنابر گزارش مجله اقتصادی «اکونومیست» که شنبه ۱۰ دسامبر منتشر شد، پادشاهی سعودی پس از یک‌سال رفتار جسورانه وادار به عقب‌نشینی از بسیاری مواضع سیاست خارجی خود شده‌است.

این گزارش که با زیرعنوان «بیرون‌رانده‌شده به‌دست ایران» منتشر شد، به شکست‌های متعدد عربستان سعودی در سیاست خارجی آن اشاره می‌کند.

اکونومیست همچنین اشاره می‌کند که عربستان سعودی با پذیرش بیشترین کاهش تولید نفت، در واقع در برابر فشارهای ایران (و روسیه) عقب‌نشینی کرده‌است.

اکونومیست سفر ملک سلمان، پادشاه عربستان به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس را نیز سفری کم‌سابقه می‌خواند که دلیل آن، تلاش عربستان برای حفظ نفوذ خود در منطقه و اطمینان‌دادن به متحدان منطقه‌ای خود در شرایطی است که جنگ‌های داخلی در یمن، سوریه و عراق همگی نشان از ناکامی عربستان در رسیدن به اهداف خود دارند.

دعوا بر سر عربستان در لندن

همزمان روزنامه بریتانیایی «گاردین» گزارش داد که بوریس جانسون، وزیر امور خارجه بریتانیا به دوستان خود گفته که بابت اظهاراتش راجع به عربستان عذرخواهی نخواهد کرد. او همچنین به منتقدان خود در حزب متبوعش، حزب محافظه‌کار بریتانیا تاخت.

هفته گذشته ویدئویی از یک نشست در شهر رم ایتالیا منتشر شد که جانسون در آن عربستان و ایران را به دلیل به‌راه‌انداختن جنگ‌های نیابتی در خاورمیانه به باد انتقاد گرفته‌بود. او با این کار عرف رایج بریتانیا در عدم انتقاد از عربستان به عنوان یکی از متحدان کلیدی در خاورمیانه را زیر پا گذاشت و پنج‌شنبه ۸ دسامبر، دفتر ترزا می، نخست‌وزیری بریتانیا نظرات او را نظرات شخصی خواند و خود ترزا می از او انتقاد کرد.

بوریس جانسون هم‌اکنون در سفری به کشورهای حوزه خلیج سفر کرده‌است تا بر اهمیت پیوندهای اقتصادی و استراتژیک بین بریتانیا و این کشورها تآکید کند. پیشتر سخنگوی ترزا می در پاسخ به این سوال که آیا بوریس جانسون عذرخواهی خواهد کرد یا نه، گفته بود: «او در سفر خود فرصت این کار را در مذاکراتش خواهد داشت.» دوستان جانسون اما گفته‌اند که او ابداً قصد عذرخواهی ندارد.

حمایت رقیبان از جانسون در لندن

در همین حال، جرمی کوربین، رئیس حزب کارگر و رهبر اپوزیسیون در سخنرانی شنبه ۱۰ دسامبر خود در لندن از جانسون حمایت کرد. او گفت که جانسون باید از طرح حزب کارگر برای تحریم فروش سلاح به عربستان سعودی حمایت کند.

کوربین همچنین گفت که «سابقه تاریک» بحرین و دولت ریاض در حقوق بشر برای همه شناخته‌شده است.

روث داویدسون، رهبر محافظه‌کاران اسکاتلند نیز از جانسون دفاع کرد و گفت که اگرچه نسبت به مشکلات انتقاد از یک متحد در فضای عمومی آگاه است، اما حق را به وزیر امور خارجه بریتانیا می‌دهد.

ترامپ و شرکت‌های مرتبط با عربستان

خبرگزاری «آسوشیتدپرس» نیز گزارش داد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا در اولین روزهای پس از انتخابات شرکت‌های خود را که با عربستان رابطه داشتند، بسته است. آسوشیتدپرس تعداد این شرکت‌ها را چهار عدد ذکر کرده‌است که در نام تمام آنها «جده»، یکی از شهرهای مهم عربستان حاضر بوده‌است.

آلن گارتن، مشاور عمومی سازمان ترامپ هرگونه ارتباط تجاری با عربستان را تکذیب کرد. اما ایوانکا ترامپ، دختر ترامپ و رئیس کنونی سازمان ترامپ سال گذشته عربستان را به عنوان یکی از مناطق بالقوه مورد نظر خود برای ساخت‌و‌ساز دانسته بود. از آن زمان سازمان ترامپ هشت شرکت برای رابطه با عربستان ثبت کرده‌بود.

شایعاتی مبنی بر کناره‌گیری عادل الجبیر

همزمان خبرگزاری کار ایران (ایلنا) به نقل از رسانه‌های عربستان سعودی نوشت که عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان احتمالاً به زودی کنار گذاشته خواهد شد.

بر اساس این گزارش، روزنامه سعودی «الوطن» در صفحه فیس‌بوک خود اعلام کرده‌بود که «محمد بن نایف»، ولیعهد عربستان در نامه‌ای غیررسمی به «سلمان بن عبدالعزیز» خواستار برکناری وزیر امور خارجه شده‌است.

دلیل این درخواست ناکامی عادل الجبیر در مدیریت سیاست‌ خارجی عربستان به‌خصوص در منطقه عنوان شده.

بنابراین احتمال می‌رود که ملک سلمان، پادشاه عربستان پس از پایان سفر خود به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، دستور برکناری الجبیر را صادر کند.

بیشتر بخوانید