رعایت آتش‌بس در سوریه و استقبال جهانی از آن

به‌گفته دیده‌بان حقوق بشر سوریه، به‌نظر می‌رسد آتش‌بسی که از سوی روسیه و ترکیه در سوریه پیشنهاد شده در نخستین ساعات آن حفظ شده است. این آتش‌بس از نیمه‌شب جمعه ٣٠ دسامبر در سوریه آغاز شده است. سازمان ملل، ایران، آمریکا، مصر و اتحادیه عرب از این آتش‌بس استقبال کرده‌اند.

دیده‌بان حقوق بشر سوریه می‌گوید تنها در دو منطقه واقع در جنوب سوریه که در دست شورشیان است تیراندازی‌هایی شنیده شده، در دیگر مناطق سوریه آتش‌بس در طول شب رعایت شده است.

خبرگزاری فرانسه از شرق مزارع غوطه در منطقه ریف دمشق گزارش داده است که پس از حملات هوایی و درگیری‌های شدید روز پنج‌شنبه ۲۹ دسامبر / ۹ دی، این منطقه روی آرامش به خود دیده است.

این خبرگزاری همچنین از دمشق و ادلب گزارش داد که از نیمه‌شب نه تیراندازی، نه حملات هوایی و نه درگیری رخ داده است.

با این حال خبرگزاری آناتولی ترکیه گفته است که ارتش ترکیه در ساعات اولیه روز جمعه به مواضع گروه «دولت اسلامی» (داعش) در الباب، واقع در شمال سوریه، حمله هوایی کرده است.

گروه‌هایی که از سوی شورای امنیت سازمان ملل به‌عنوان سازمان‌های تروریستی شناخته شده‌اند خارج از دایره این آتش‌بس قرار دارند. از این رو نبرد جهانی با داعش ادامه خواهد داشت.

ولید معلم، وزیر امور خارجه سوریه در تلویزیون دولتی این کشور آتش‌بس کنونی را «یک امکان جدی برای یافتن راه حلی سیاسی به‌منظور پایان بخشیدن به خونریزی در سوریه» دانست.

نیروهای اپوزیسیون ائتلاف ملی سوریه (SNC) پنج‌شنبه از توافق آتش‌بس استقبال کردند و از همه گروه‌های اپوزیسیون خواستند تا این آتش‌بس را رعایت کنند. ارتش آزاد سوریه (FSA)، بازوی نظامی این ائتلاف نیز اعلام کرد که به این آتش‌بس پایبند خواهد بود، با این حال به نقض آن واکنش نشان خواهد داد.

محمد شامی، یکی از فرماندهان ارتش آزاد سوریه گفته بود روسیه و ترکیه به‌عنوان قدرت‌های تضمین‌کننده آتش‌بس بر آن نظارت کرده و بر این امر توجه کنند که هیچ کدام از طرفین درگیری‌ها در حین آتش‌بس مناطق دیگری را به تصرف خود در نیاورند.

شامی افزود: «مذاکرات ظرف یک ماه آغاز خواهد شد» و هدف یافتن یک راه حل سیاسی است.

یک آتش‌بس پایدار می‌تواند کارپایه‌ای برای آغاز مذاکرات صلح باشد که روسیه و ترکیه می‌خواهند آن را در ماه ژانویه ۲۰۱۷ با نمایندگان اپوزیسیون سوریه و رژیم بشار اسد در شهر آستانه قزاقستان به پیش ببرند.

تلاش‌های پیشین جهانی برای برقراری آتش‌بس در سوریه و حفظ آن تاکنون به شکست انجامیده است. توافق‌های قبلی در ماه‌های فوریه و سپتامبر پس از چند هفته نقض شدند. از نیمه ماه دسامبر، با تصرف کامل حلب توسط ارتش سوریه، با کمک حملات هوایی روسیه و شبه‌نظامیان ایران و حزب‌الله لبنان، پویایی جدیدی در جنگ سوریه شکل گرفت.

واکنش‌ها به برقراری آتش‌بس در سوریه

استفان دی میستورا، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه از توافق رژیم سوریه و نیروهای اپوزسیون برای برقراری آتش‌بس سراسری استقبال کرد و گفت امیدوار است که این توافق اساسی برای مذاکرات بین دولت سوریه و مخالفان باشد و مردم سوریه بتوانند از این موقعیت برای دسترسی به کمک‌های انسانی بهره ببرند.

ایران نیز نسبت به این آتش‌بس واکنش نشان داد. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در پیامی در شبکه اجتماعی توئیتر، آتش‌بس در سوریه را دستاوردی بزرگ خواند و نوشت: «بیایید با استفاده از این فرصت، ریشه‌های تروریسم را هدف قرار دهیم.»

ظریف همچنین در تماسی تلفنی با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه درباره آخرین تحولات سوریه گفت‌وگو کرد. این دو ضمن استقبال از برقراری آتش‌بس سراسری در سوریه بر ادامه مبارزه با تروریسم و گروه‌های تروریستی تأکید کردند.

ایالات متحده نیز این آتش‌بس را مثبت دانست. مارک تونر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در این‌باره گفت: «ما امیدواریم که همه طرف‌ها این آتش‌بس را کاملاً رعایت کنند و به آن احترام بگذارند.»

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا افزود: «هر تلاشی که خشونت را متوقف کند، زندگی را نجات دهد و شرایط را برای مذاکرات سیاسی خلاق فراهم کند قابل استقبال است.»

از سوی دیگر اتحادیه عرب و وزارت امور خارجه مصر نیز از توافق آتش‌بس در سوریه استقبال کردند.

احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب توقف خشونت‌ها در سوریه را اساس موضع کشورهای عربی درباره بحران سوریه دانست و اظهار امیدواری کرد که در پی آتش‌بس بتوان به راه حل سیاسی دست یافت.

او خواهان نظارت سازمان‌های جهانی بر اجرای توافق آتش‌بس و پایبندی طرفین به این توافق شد.

وزارت امور خارجه مصر نیز در بیانیه‌ای از طرف‌های درگیر خواست که به توافق پایبند بمانند. مصر این آتش‌بس را گام نخست برای پایان دادن به رنج مردم سوریه دانست که می‌تواند منجر به مذاکرات سیاسی شود.

بیشتر بخوانید: