بازار گرمی در انتخابات "یک‌قطبی"

یکشنبه، ۱۷ بهمن خبرگزاری کار ایران (ایلنا) به نقل از "یک منبع آکاه" نوشت که قرار است محمد شریعتمداری معاون اجرایی روحانی با استعفاء از شغل خود نقش رییس ستاد انتخاباتی حسن روحانی برای انتخابات ریاست جمهوری در ۲۹ اردیبهشت سال آینده را  به عهده بگیرد. همچنین محمد علی نجفی برای کمک به پیروزی روحانی در انتخابات، در نقش ریاست اتاق فکر او ظاهر خواهد شد.

همین خبرگزاری، دوشنبه ۱۸ بهمن بر اساس "خبرها" و"شنیده‌ها" نوشت که روحانی در جلسه هیأت دولت به این سؤال که آیا در انتخابات کاندیدا خواهد شد پاسخ مثبت داده و محمد رضا تابش، نایب رییس فراکسیون اصلاح‌طلبان در مجلس موسوم به "فراکسیون امید" نیز گفته است برای خنثی کردن تلاش‌هایی که در جهت رد صلاحیت روحانی در شورای نگهبان جریان داشت، با " مقامات عالی‌رتبه نظام" رایزنی کرده و مشکل "مرتفع" شده است.

ایلنا نتیجه گرفت که با این وصف، کاندیداتوری روحانی قطعی است، هرچند که این مسأله هنوز رسماً تائید نشده است.

تبلیغات انتخاباتی اردوی اصولگرایان گرچه بیشتر از طریق حمله به دولت پیش برده می‌شود اما چاشنی‌هایی هم دارد.

زنان اصول‌گرا در نقش "رجُل سیاسی"

تازه‌ترین خبر درباره نامزدهای اصولگرایان، طرح سه گزینه احتمالی از میان زنان اصولگراست: مرضیه وحید‌دستجردی، فاطمه رهبر و رفعت بیات.

مرضیه وحید‌دستجردی سخنگوی تشکل تازه تأسیس "جبهه مردمی نیروهای انقلاب"، و نخستین زنی است که در حکومت اسلامی به مقام وزارت رسیده است. او در دولت محمود احمدی نژاد به عنوان وزیر بهداشت منصوب شد و در پی اختلافاتی بر سر نحوه اداره و بودجه وزارت بهداشت با احمدی نژاد، توسط او عزل شد. پیش‌تر از او به عنوان کاندیدای احتمالی نام برده شده بود اما این امر توسط خود وی به شدت تکذیب شد.

فاطمه رهبر عضو "حزب مؤتلفه" است و رئیس فراکسیون زنان اصولگرای مجلس نهم و از حامیان پر و پا قرص احمدی نژاد بود. او در واکنش به احتمال کاندیداتوری‌اش گفته است: "اظهارنظر دراین‌باره زود است، به ‌موقع موضعم را مشخص می‌کنم".

رفعت بیات، نماینده اصولگرای مجلس هفتم تاکنون دو بار کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شده و گفته است که در انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ برای سومین بار خود را کاندیدا خواهد کرد.

بحث درباره تعبیر "رجُل سیاسی" به انتخابات در جمهوری اسلامی گره خورده است. قرار بود با تدوین و تصویب "قانون جامع انتخابات" به ابهامات و مواد مورد اختلاف قوانین انتخاباتی از جمله مفهوم "رجُل سیاسی" روشنی بخشد. اما این قانون تاکنون به تصویب نرسیده است.

بنابراین، اختلاف در میان علما بر سر این که آیا مراد قانون‌گذار از "رجُل" مرد بوده است یا شخصیت، در این انتخابات نیز به جای خود باقی می‌ماند. در دوره‌های پیشین انتخابات‌ هم زنانی برای به چالش کشیدن علما کاندیدا شده و هر بار توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شده‌اند. این بار اما سه زن "اصول‌گرا" قصد دارند در نقش "رجُل" کاندیدای ریاست‌جمهوری شوند.

رفعت بیات که می‌خواهد برای سومین بار نامزد انتخابات ریاست جمهوری شود گرچه در صورت رد صلاحیت از سوی شورای نگهبان به آن اعتراض نخواهد کرد اما معتقد است رد صلاحیت او مانع از آن می‌شود که انتخابات دو قطبی شود.

"صلاحیت" او در دو انتخابات قبلی رد شده اما او گفته است: «هیچ‌وقت هم به من نگفتند خانم‌ها نمی‌توانند نامزد ریاست‌جمهوری شوند. من نامه‌هایی خدمت آقای جنتی، دبیر محترم شورای نگهبان، نوشتم. با خود آقای کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، جلسه گذاشتم و خدمت مقام معظم رهبری هم نامه نوشتم. "

حمایت قطعی از روحانی

از مدت‌ها پیش روشن بود که حسن روحانی کاندیدای انتخابات دوره دوازدهم ریاست جمهوری اسلامی است. از جمله "حزب اعتدال و توسعه" که ۸ سال پیش به رهبری حسن روحانی و برای حمایت از او تشکیل شد،  ۲۴ دی اعلام کرد که روحانی را به عنوان نامزد این حزب در انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ برگزیده است.

تشکل‌های موسوم به میانه‌رو و اصلاح‌طلب بطور مستقیم و غیر مستقیم حمایت خود را از روحانی در انتخابات ۲۹ اردیبهشت اعلام کرده‌اند گرچه برخی اصلاح‌طلبان در نحوه حمایت از او ملاحظاتی نیز دارند.

به گفته‌ی صادق زیباکلام، استاد دانشگاه، اصلاح‌طلبان بر سر حمایت از روحانی اتفاق‌ نظر دارند. این فعال سیاسی اعتقاد دارد که کسی توان رقابت با روحانی را ندارد.

زیباکلام گفته است: "تنها کسی که می‌توانست با روحانی رقابت کند احمدی‌نژاد بود که او نیز از نامزد شدن منع شده."

به گفته‌ی زیبا کلام انتخابات رقابتی نیست. و "روحانی با دست و پای بسته هم رقبایش را شکست خواهد داد. "

او معتقد است "گفتمان هاشمی" گفتمان غالب بر حکومت در یک دهه‌ی آینده حکومت خواهد بود و " اصلاح‌طلبان معتدل و میانه‌رو" که "از موضع‌گیری‌های تند خود در دهه ۷۰" فاصله گرفته‌اند می‌توانند در خدمت این گفتمان قرار بگیرند و این امر تحت هدایت معنوی ناطق نوری (رئیس فعلی دفتر بازرسی رهبر جمهوری اسلامی) میسر است که قادر است جای خالی هاشمی رفسنجانی را پر کند.

اما برخی از اصلاح‌طلبان مانند ابراهیم اصغرزاده معتقدند که "حمایت نامشروط و قطعی" اصلاح‌طلبان از روحانی منجر به ریزش آرای آن‌ها خواهد شد.

وی در گفتگویی که در روزنامه "اعتماد" منتشر شده گفته است: "یک نیروی سیاسی وقتی دستش را بالا می‌برد و از قبل، یک شرایط پراگماتیستی می‌دهد و می‌گوید آن چیزی که من می‌خواهم همان هدفی است که من می‌خواستم بدون اینکه مطالبات خودش را مطرح کند، دچار اشتباه می‌شود. قطعا باید مطالبات خودشان را مطرح می‌کردند. شرایط خودشان را می‌گفتند. یعنی چه که به آقای روحانی مثلا با کاملا چک سفید بدهیم. "

این اظهار نظر می‌تواند واکنشی باشد به مواضع کسانی مانند عباس عبدی. او چندی پیش خواهان حمایت بی‌قید و شرط از روحانی شد. عبدی در پاسخ به این سؤال که آیا اصلاح‌طلبان گزینه دیگری جز حسن روحانی برای کاندیداتوری ریاست جمهوری ندارند، گفت مگر اصلاح‌طلبان چه می‌خواهند که روحانی نمی‌تواند برآورده کند. (نقل به مضمون) و تاکید کرده بود آنچه روحانی می‌تواند انجام دهد از حداکثر خواست‌های اصلاح‌طلبان نیز بیشتر است.

مصطفی معین وزیر فرهنگ در دوران ریاست جمهوری رفسنجانی و خاتمی، نیز به اصلاح‌طلبان توصیه می‌کند هر چه سریع‌تر برنامه‌ریزی کنند که "هم باعث شرکت هر چه بیشتر مردم در انتخابات شوند و هم این‌ که کاری کنند که آرا تقسیم نشود. " او می‌افزاید: "در حال حاضر اصلح آقای روحانی است و اصلاح‌طلبان هم‌آرای خودشان را به سبد ایشان می‌ریزند. "

کمپین تبلیغاتی جناح‌های مختلف در بیش از سه ماهی که تا برگزاری انتخابات باقی مانده است ادامه خواهد داشت. به میدان آمدن نامزدهای احتمالی دیگر تصویر روشن‌تری از صحنه‌ی رقابت‌ها ترسیم خواهد کرد.

در همین زمینه:

جای خالی «قانون جامع» در انتخابات پیش‌رو

حزب «اعتدال و توسعه»: کلید روحانی برای رسیدن مجدد به پاستور

آغاز فعالیت انتخاباتی یک تشکل اصول‌گرا - رادیو زمانه

امام جمعه موقت تهران: روز قیامت از مردم می‌پرسند افرادی که به آنها رأی دادید انقلابی و بسیجی بودند؟