چگونه ترامپ در پیام نوروزی‌اش «جمهوری اسلامی» را کنار گذاشت

نیویورک تایمز گزارش داده است که نخستین پیام نوروزی دونالد ترامپ چندین بار بازنویسی و جملاتی از آن حذف شده و به خاطر اختلاف در بین مشاوران ترامپ بر سر محتوای پیام، با یک روز تأخیر ارسال شده است. در پیام نوروزی رئیس جمهوری آمریکا از جمهوری اسلامی نامی در میان نیامده و فقط مردم ایران خطاب قرار گرفته‌اند.

به گفته دو نفر از کسانی که در فرآیند آماده کردن پیام نوروزی دونالد ترامپ شرکت داشتند، پیام نوروزی رئیس جمهوری آمریکا در پنج پاراگراف چند بار بازنویسی شد. تندورهای کاخ سفید ابتدا کوشیدند که مانع فرستادن پیام نوروزی ترامپ شوند اما وقتی موفق نشدند، تمام جملاتی را که به حکومت ایران اشاره داشت یا به آینده‌ای اشاره می‌‌کرد که در آن ایران و آمریکا همزیستی صلح‌آمیزی دارند، حذف کردند.

پیام نوروزی ترامپ به دلیل این چالش‌ها با تأخیر، یک روز پس از آغاز سال نو ارائه شد. در این پیام تنها مردم ایران مخاطب قرار گرفته و جمهوری اسلامی نادیده گرفته شده است. پیام نوروزی رئیس جمهوری آمریکا بیش از همه بیانگر ادای احترام به ایرانیان مهاجر به ایالات متحده است. در همان حال فرمان منع سفر دونالد ترامپ مانع ورود بستگان همین مهاجران ایرانی به آمریکا شده است.

رئیس جمهوری آمریکا در پیام نوروزی‌اش از تاریخ ایران در دوران باستان تجلیل می‌کند، اما در همان حال تلویحاً از آزار و تبعیض اقلیت‌های مذهبی در جمهوری اسلامی هم انتقاد می‌کند.

رئیس جمهوری آمریکا در پیامش نوشته است: «نوروز به معنای "روز تازه" است. فرصتی است تا سرآغازها را جشن گرفت، حسی که به‌ویژه برای بسیاری از ایرانیانی که در دهه‌های اخیر به کشور ما آمده‌اند تا شروع تازه‌ای را در یک سرزمین آزاد رقم بزنند معنادار است.»

یکی از جملات حذف شده در این پیام این بود که دولت آمریکا مشتاق رسیدن روزی است که در آن آمریکا با دولتی که نماینده مردم ایران باشد روابطی بر پایه احترام متقابل برقرار کند. جمله دیگری که حذف شد نقل قولی تکراری از هنری کسینجر بود که ایران باید تصمیم بگیرد که یک «ملت است یا یک آرمان.»

یکی از کسانی که در فرآیند بازنویسی پیام نوروزی رئیس جمهوری آمریکا شرکت داشت به نیویورک تایمز گفته است اگرچه تمام بخش‌های پیام نوروزی ترامپ را ژنرال مک مستر مشاور امنیت ملی تأیید کرده بود، اما استفان بانن، استراتژیست ارشد رئیس جمهوری با آن مخالفت می‌کرد. او جزو افرادی است که می‌کوشند موضع سختگیرانه‌تری علیه ایران اتخاذ کنند. به نقل از یک مقام دولتی استفان بانن گفته بود:‌ «پس از بحث و جدل که دونالد ترامپ اصلاً نباید این پیام را ارسال کند از این متن "مزخرف" سرخورده شده بود.»

دو فردی که ماجرای نوشته شدن پیام نوروزی ترامپ را افشا کرده‌اند، نخواستند نامشان فاش شود زیرا اجازه نداشتند درباره مذاکرات و مسائل داخلی کاخ سفید با رسانه‌ها گفت‌وگو کنند.

دولت ترامپ در مقایسه با دولت اوباما نسبت به ایران موضع سختگیرانه‌تری گرفته است. مایکل فلین، که قبل از ژنرال مک مستر، مشاور امنیت ملی دولت ترامپ بود، در  فوریه سال جاری نسبت به آزمایش‌های موشکی به ایران هشدار داده و گفته بود که موشک‌پرانی‌های سپاه پاسداران «امنیت، رفاه و ثبات خاورمیانه را تضعیف می‌کند و جان آمریکایی‌ها را نیز به خطر می‌اندازد.»

ظاهراً ژنرال مک مستر از فلین عمل‌گراتر است. برای مثال، او پیش از این به همکارانش گفته بود که به نظر او به‌ کاربردن عبارت «تروریسم رادیکال اسلامی» چندان کارساز نیست. اما مک کین باعث شد که دونالد ترامپ در سخنرانی‌اش در «فرماندهی مرکز ارتش آمریکا» (سنتکام) درپایگاه هوایی مک دیل درایالت فلوریدا از این عبارت استفاده کند.

برخلاف باراک اوباما که در سال ۲۰۰۹ در پیام نوروزی‌اش رهبران جمهوری اسلامی را مخاطب قرار داده و  از شاخه زیتون هم سخن گفته بود، دونالد ترامپ در پیام نوروزی‌اش هیچ علاقه‌ای به تعامل به رهبران جمهوری اسلامی نشان نداد. او در پیامش نام ایران را ذکر نکرد چه رسد به: «جمهوری اسلامی ایران»، تعبیری که اوباما در پیامش به کار برده بود.

ترامپ در پبام نوروزی‌اش گفته است که «دوستی فوق‌العاده‌ای با ایرانی-آمریکایی‌ها» دارد. مدیر بخش یهودی کارزار انتخاباتی ترامپ، یک مهاجر یهودی ارتودکس از ایران به نام دیوید پیمان بود.

منتقدان دولت ترامپ گفته‌اند احساسات گرم او در نخستین پیام نوروزی‌اش، درد خانواده‌هایی که توسط فرمان منع سفر ترامپ از دیدار بستگانشان محروم شده‌اند را کم نمی‌کند.

باراک اوباما در دوران ریاست جمهوری‌اش از پیام‌های ویدئویی نوروزی‌اش به عنوان ابزاری سیاسی استفاده می‌کرد. اوباما در نخستین پیام ویدئویی‌اش «مردم ایران و جمهوری اسلامی ایران» را خطاب قرار داد. آن عبارت بسیار اهمیت داشت زیرا به طوری موثر از این ایده که آمریکا به دنبال تغییر حکومت ایران است، کناره گرفت.

مهم‌تر اینکه اوباما پس از دهه‌ها بیگانگی ایران و آمریکا، تعامل و گفت‌وگو با رهبران ایران را پیشنهاد داد. او حتی برای علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی نامه‌های تبریک سال نو می‌نوشت. در سال‌های بعدی دولت اوباما هر سال پیام ویدئوی نوروزی می‌فرستاد اما هرگز به صراحت سیاسی اولین پیام نرسید.

رِی تکیه، کارشناس ایرانی-آمریکایی مسائل ایران در شورای روابط خارجی می‌گوید: «پیام‌های نوروزی کاخ سفید معمولاً محدود به تبریکات سال نو بود.» تنها در دوران ریاست جمهوری اوباما بود که محتوای سیاسی به خود گرفت زیرا کاخ سفید در جست‌وجوی راهی بود که با حکومت ایران تعامل پیدا کند. به گفته تکیه، پیام دولت ترامپ نشان می‌دهد که آنها قصد دارند سنت قبلی کاخ سفید را در این رابطه احیا کنند.

پبام‌های نوروزی اوباما معمولا با نقل قولی از یک شاعر ایرانی به پایان می‌رسید. اما کاخ سفید برای ترامپ راهی جست تا از کوروش کبیر تجلیل کند. برای او هم ظاهراً همچون ترامپ موفقیت مادی قابل احترام بوده است.

دونالد ترامپ از کوروش کبیر نقل قول کرد:‌« آزادی، کرامت و ثروت بزرگ‌ترین شادی‌بخش بشریت‌اند. اگر این سه را به مردم‌تان ارزانی دارید، عشق آنان به شما هرگز پایان نمی‌یابد.»

بیشتر بخوانید: