کیومرث منشیزاده، شاعر رنگ و هندسه درگذشت
این شاعر نامآشنا به پیشنهادهای نیما پایبند بود. بهکارگیری اعداد، حالتپذیری رنگها و رنگپذیری حالتها و طنز اجتماعی از ویژگیهای آثار اوست.
کیومرث منشیزاده، شاعر نامآشنای سالهای دهه ۱۳۵۰ در بیمارستان فیروزگر تهران در اثر سکته مغزی درگذشت. او هنگام مرگ ۷۹ سال داشت.
خبرگزاریهای داخلی در ایران خبر درگذشت کیومرث منشیزاده را با دو روز تأخیر منتشر کردهاند. خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گزارش داده است که منشیزاده، شنبه ۲۶ فروردین چشم بر جهان ما فروبسته است.
در همین گزارش آمده که خانواده شاعر در تلاشاند پیکر او را در قطعه هنرمندان بهشت زهرا دفن کنند.
کیومرث منشیزاده از شاعران نیمایی بود و در سالهای پیش از انقلاب همراه با چهرههایی مانند رضا براهنی، اسماعیل خویی و محمد علی سپانلو تلاش کرد فضای شعر نیمایی را متحول کند.
محمود معتقدی، شاعر و منتقد ادبی درباره حضور خاموش کیومرث منشیزاده در سالهای اخیر میگوید:
«منشیزاده در سالهای اخیر زیاد با اتفاقاتی که در فضای شعر رخ میداد توافقی نداشت. در محافلی هم که به ندرت حضور پیدا میکرد، بیشتر شنونده بود. بعد از انقلاب کمتر شعری چاپ کرد و کمتر هم دیده شد. او در این سالها تنهاییهای خاص خودش را داشت و زیاد هم در محافل روشنفکری ظاهر نمیشد.»
شعر کیومرث منشیزاده بر پیشنهادهای نیما شکل گرفته، و در همان حال شعر عدد و هندسه و رنگ است. او در سالهای دهه ۱۳۵۰ با بهرهگیری از اعداد و مفاهیم ریاضی و حتی فرمولهای فیزیکی شعرهایی سرود که مورد توجه خوانندگان و منتقدان ایرانی قرار گرفت:
«رها کن تربیع دایره را
و تثلیت زاویه را
(چه کسی میداند جذر صفر
بینهایت است
یا صفر؟)
«سقوط افقی»، «طبقهی صفر»، «سرنوشت در کهکشان خانم گیسودراز» چنین اشعاریاند.
منشیزاده همچنین به «حالتپذیری رنگها و رنگپذیری حالتها» و آفرینش تصاویر رنگی و به کارگیری انواع رنگها در جهان شعریاش علاقه داشت:
آبی میآیی
و ارغوان
از برابرت
زنگاری میگذرد
و سپیدار پاییزی
همچون رؤیای یک سوارکار استخوانی
در هم میشکند
نگاه طنز اجتماعی – سیاسی به جهان پیرامون نیز یکی دیگر از ویژگیهای اشعار اوست: «صفر در منقار کلاغ زرد بیآسمان»، «تاریخِ تاریخ»، «جنوب جهنم» و «سلام روستایی خشممشت» از اشعار اجتماعی او هستند.
از کیومرث منشیزاده «سفرنامه مرد مالیخولیایی رنگپریده»، «یک شعر بلند»، «قرمزتر از سفید» ، «گزیده اشعار» و کتاب «حافظ حافظ» منتشر شده است.
زهره تیموری بر اساس شعر بلند «ژاندارم صلح سرخ» از اشعار کیومرث منشیزاده فیلمی ساخته است. فیلمی هم به تهیهکنندگی داریوش مهرجویی بر اساس زندگی او ساخته شده است.
نظرها
بیژن
منشی زاده از آخرین بازماندگان دوره شاعران دهه 40 و 59 بود و در زمان خودش بسیار ساختار شکن. البته نظیر او هنوز چند نفری در قید حیات هستند که عمرشان پردوام باد.. اوایل انقلاب یعنی اوایل دهه 60 کتاب کوچکی هم چاپ کرد / شاید با این اسم مالیخولیای مرد پریده رنگ. اشعارش در عین اجتماعی بودن بسیار طنز آمیز بود. اما در تمام سالهای پس از آن نامی از او نشنیدیم. یادش گرامی