تیلرسون: مشغول ارزیابی برجام با توجه به امنیت ملی آمریکا هستیم

درست یک هفته پیش از دیدار ۲۵ آوریل /۵ اردیبهشت ایران و گروه ۵+۱ برای هفتمین جلسه کمیسیون مشترک برجام، وزیر امور خارجه آمریکا در نامه‌ای به سخنگوی مجلس نمایندگان آمریکا گفت که پس از ارزیابی برجام با توجه به منافع ملی آمریکا آماده همکاری با مجلس نمایندگان برای برخورد با حمایت ایران از تروریسم است.

ریکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا در نامه‌ای به پال رایان، سخنگوی مجلس نمایندگان این کشور گفت که ایران تا تاریخ ۱۸ آوریل ۲۰۱۷ (۲۹ فروردین) به تعهدات خود بنا به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) عمل کرده است. با این حال او ابراز نگرانی کرده و گفته است که «نقش ایران به عنوان یک کشور حامی تروریسم» همچنان مطرح است.

وزیر امور خارجه آمریکا به رایان در مورد ایران هشدار داده و نوشته است: «ایران همچنان یک کشور حامی تروریسم است – در سطوح مختلف و از طرق بسیار.»

تیلرسون می‌گوید که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، به شورای امنیت ملی این کشور دستور داده که قرارداد برجام را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهند و به این پرسش پاسخ بگویند: «آیا ادامه تعلیق تحریم‌های مربوط به ایران به نفع امنیت ملی آمریکاست؟»

یک مقام کاخ سفید که به‌شرط ناشناس ماندن با «فارن پالسی» گفت‌وگو کرده است هم می‌گوید که دولت ترامپ آماده است که سخت‌گیرانه تر از قبل قرارداد برجام را تفسیر کند. او همچنین گفته است که آمریکا آماده اعمال تحریم‌های بیشتر به‌خصوص در رابطه با بخش‌های اقتصادی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.

تحریم‌های بیشتر یا خوانش سخت‌گیرانه تر از متن قرارداد برجام اما لزوماً به مفهوم پاره کردن برجام نیست.

در حال حاضر آمریکا سپاه پاسداران را یک سازمان تروریستی می‌داند. همچنین هر نهاد اقتصادی که ۵۰ درصد مالکیت یا سهام آن متعلق به سپاه پاسدارن باشد در لیست تحریم‌های اقتصادی آمریکاست.

این مقام کاخ سفید اما می‌گوید دولت ترامپ بنا دارد که رقم ۵۰ درصد را پایین‌تر بیاورد و نهادهای که ۴۰ درصد متعلق به سپاه هستند را هم تحریم اقتصادی کند.

چنین تحریمی از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا می‌تواند شرکت‌های اروپایی که مایل به مراودات اقتصادی با ایران هستند را دچار مشکل کنند.

تحریم نهادها و شرکت‌های وابسته به سپاه باعث واکنش سیاسی در ایران هم خواهد شد.

مقامات اروپایی و مقامات دولت اوباما که قرارداد برجام را تنظیم کرده‌اند نگران هستند که اگر کاخ سفید نهادهای اقتصادی مرتبط با سپاه را بیشتر از سقف مالکیت ۵۰ درصدی همیشگی تحریم کند، موجب مرگ قرارداد برجام شود. یاکه موجب اقدامات تلافی‌جویانه علیه نیروهای ایالات متحده در عراق شود.

به گفته این مقام کاخ سفید هیچ تصمیمی هنوز نهایی نشده و به نظر می‌آید که این تصمیم برای تحریم بیشتر ایران پیش از جلسات ایران با کمیسیون مشترک برجام اعلام نخواهد شد.

ریچارد نفیو، کارشناس تحریم که در تیم مذاکره‌کننده آمریکا در حین مذاکرات برای برجام هم حضورداشته می‌گوید اگر ترامپ تصمیم بگیرد که تحریم‌ها را به گونه فراگیر کند که مخل ارتباطات مالی در بخش‌های مختلف شود، توافق هسته‌ای را به خطر انداخته است. نفیو می‌گوید رویکرد سخت‌گیرانه ممکن است نتیجه معکوس بدهد و تنش موجب عقب‌نشینی ایران و خارج شدن از قرارداد برجام شود.

همچنین اگر چنانچه ترامپ تحریم‌های علیه ایران را افزایش دهد، در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۶، کارزار انتخاب مجدد حسن روحانی به سمت ریاست جمهوری زیر فشار انتقادی محافظه‌کاران داخل ایران قرار خواهد گرفت که معتقد هستند برجام نتیجه نداده و تحریم‌ها پابرجاست.

قرار است ایران با نمایندگان گروه ۵+۱ در وین روز پنج اردیبهشت دیدار کند. مطالبه ایران خرید ۹۵۰ تن کیک زرد از قزاقستان است. این پیشنهاد در ششمین کمیسیون برجام هم مطرح شد و بریتانیا با آن مخالفت کرد. در هفتمین جلسه به‌احتمال‌زیاد نمایندگان دولت ترامپ و دولت ترزا می‌با مطالبه ایران مخالفت خواهند کرد.

بر اساس برجام، کمیسیون مشترک هر سه ماه یک‌بار برای بررسی روند اجرای برجام جلسه دارند.