گزارشی از مسکو: «یک، دو، سه،... پوتین باید بره»

هزاران روس یک بار دیگر در هفته گذشته به دعوت الکسی ناوالنی و ۱۵۰۰ شخصیت دیگر، در اعتراض به پوتین به خیابان‌ها آمدند. ایزابل ماندو گزارشی به دست می‌دهد از آنچه در تظاهرات اعتراضی مسکو گذشت.

شنبه ۱۲ ژوئن، در خیابان تورسکایای مسکو از یک سو، گروهی با لباس‌های قرون وسطایی و در جامه بویارها، و از سوی دیگر گروهی با تی‌شرت و اردک پلاستیکی در دست به هم نزدیک می‌شوند؛ اینجا خیابانی است که برای میزبانی جشنواره‌ای «تاریخی» برای روز جشن ملی روسیه در نظر گرفته شده است. تی‎شرت‌پوش‌ها گروه دیگر را در خود حل می‌کنند. آنها کسانی هستند که به دعوت الکسی ناوالنی به خیابان آمده و اکنون شریان ارتباطی پایتخت را که به کرملین می‌رسد، در اختیار گرفته‌اند. اردک‌های پلاستیکی‌ای که در دست دارند حالا به نماد فساد قدرت حاکم و ولادیمیر پوتین بدل شده است.

با ممانعت پلیس، و به دلیل دستگیری قبل از خروج از خانه، خود ناوالنی نتوانست به هوادارانش بپیوندد. بااین حال، تعداد زیادی از نیروهای امنیتی، در حال و هوایی سوررئالیستی، در میان توده‌های خرمن، منجنیق و اصطبل‌های قرون وسطایی با مخالفان وارد بازی تعقیب و گریز شدند. بنا به گزارش سازمان غیرانتفاعی او. وی. دی انفو، بیش از ۸۳۲ نفر در مسکو و حداقل ۶۰۰ نفر در سنت پترزبورگ دستگیر شده‌اند.

سه ماه پس از تظاهرات عظیم ۲۶ مارس در سراسر کشور، ناوالنی که می‌خواهد در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۸ نامزد شود، بار دیگر موفق شد مردم را به خیابان‌ها بکشاند. و درست مانند دفعه گذشته، این جوانان بودند که بیشتر به دعوت او آری گفتند. آنها می‌گویند از دستگیری‌ها نمی‌ترسند، اگرچه ممکن است عواقبی همچون بسته شدن درهای دانشگاه و کار به روی آنها داشته باشد.

«۱۷ سال قدرت، بس است»

«در هرحال، خود زندگی کردن در روسیه خطرناک است»، این جواب ایوان، جوان هفده ساله‌ای در میان جمعیت معترض است که هنوز همچون دیگر دبیرستانی‌ها به سن رأی در انتخابات ریاست جمهوری ماه مارس ۲۰۱۸ نرسیده است. «من دیگر نه می‌توانم پوتین را تحمل کنم و نه مدودوف را. هفده سال در قدرت، دیگر بس است.»

بخشی از جمعیت با حدت و شدت به شعر شعار می‌دهند: «یک، دو، سه، ... پوتین باید بره» شعارها نسبت به قدرت مستقیم‌ترو خصمانه‌تر شده است.

سیاهی لشکر جشنواره در لباس‌های قرون وسطایی، کمان‌های خود را در جعبه‌هایشان می‌گذارد. مقامات اعلام کرده‌اند، جشن تمام شده است. خانواده‌ها فضا را ترک می‌کنند، و تنها تظاهرکنندگان باقی می‌مانند و هلی‌کوپترهایی که بر فراز سرشان در حرکت‌اند. ماریا پلاکاردی در دست دارد با این نوشته که «اژدها باید نابود گردد»؛ او می‌گوید دوست دارد «در کشور دیگری زندگی کند.»

برخی‌ از تظاهرکنندگان تی‌شرت‌هایی پوشیده‌اند با شعارهایی مثل «من روسیه را دوست دارم، اما از این رژیم خسته‌ام.» مارینا ۲۲ ساله می‌گوید: «ما خسته‌ایم از این قدرت، من خسته ام». تعدادی پرچم‌های روسیه را تکان می‌دهند، عده‌ای هم پرچم‌ها را دور صورتشان پیچیده‌اند تا شناسایی نشوند.

«من طرفدار میهنم هستم، اما ضد آنچه در این کشور می‌گذرد، ضد فساد، دزدی، نابرابری اجتماعی» این کلمات آرتیوم است، جوانی که تازه پدر شده، در حالی‌ که اردک زرد معروف را بالای سرش نگه داشته است:

«ما اغلب خودمان را با دوبی مقایسه می‌کنیم، اما این کشور خیلی مرفه و ثروتمند شده. ما هم بیست سال پیش چنین امکان و فرصتی را داشتیم... چین را هم که نگاه کنید، می‌بینید که به یک ماشین اقتصادی خارق‌العاده بدل شده. ما اما در بیست سال گذشته هیچ پیشرفتی نداشته‌ایم. مدام برمی‌گردیم به دستاوردهای نظامی‌مان، اما اینها مربوط به گذشته است. سرخوشی از پیروزی گذشته دیگر بس است. روسیه در حال در جا زدن است و این خیلی ناراحت‌کننده است.»

ناوالنی «تنهاست»

وقتی پلیس ضد شورش به طرف جوانی یورش می‌برد تا او را دستگیر کند، جمعیت به خروش می‌آید: «مردم را ول کنید، شرم برشما!» برخی از معترضان موقتاً پلاکاردهایشان را پائین می‌آورند، اما اکثریت عقب نمی‌نشینند. پلیس راه ارتباط و اتصال به تظاهرکنندگان را بیش از بیش بسته است، ارتباط با بالای خیابان، میدان پوشکین، حالا کاملاً توسط نیروهای امنیتی بسته شده است، اما هنوز توزیع برچسب‌ها ادامه دارد؛ برچسب‌هایی با حروف سیاه روی پس‌زمینه زرد: «Nadoel»؛ به معنای «خسته‌شدیم، بس است، طاقتمان طاق شده است.». این شعار جنبش معترضان میخائیل خودورکوفسکی است، سرمایه‌داری که خود سابقاً به طبقه حاکم تعلق داشت، اما حالا در لندن در تبعید به سر می‌برد.

با این حال، این ناوالنی است که اینجا به او باور دارند. چرا که او جوان، ۴۰ ساله، است، به تغییر امید دارد، و علی‌رغم تمام موانع هنوز روی مواضعش ایستاده است –به دلیل همین تظاهرات، ناوالنی به سی روز زندان محکوم شد. آرتیوم ضمن دفاع از او معتقد است، «او تنهاست.» دیگر شخصیت‌های معترض برای او هرگز به اندازه ناوالنی جذاب نیستند.

شکی نیست که ناوالنی بهتر از دیگران بلد است جوانان را در کانال‌های یوتیوب یا در شبکه‌های اجتماعی مورد خطاب قرار دهد. درست همان زمانی که او دستگیر شد، برق سازمانی که او رهبری می‌کند، یعنی بنیاد مبارزه علیه فساد، قطع شده بود. برای ساعت‌ها، از اول صبح، مدیر کارزار ناوالنی، لئونید ولکوف، ویدئوهای «زنده» از تظاهرات سراسر کشور روی شبکه‌های اجتماعی پخش می‌کرد.

اهالی مسکو دیگر ترسی از ملحق شدن به تظاهرات‌های ممنوع ندارند. درحالیکه اجازه تظاهرات در بخش دیگری از پایتخت داده شده بود، ناوالنی به طور ناگهانی محل ملاقات معترضان را عوض کرد و به خیابان تورسکایا بردبه این امید که تجمع بازتاب و صدای بیشتری پیدا کند.

پس از آنکه تظاهرکنندگان «جشن» ملی را تسخیر کردند و مراسم پاسداشت گذشته را به رخدادی به روز بدل ساختند، روز دوشنبه پوتین به دفترش رفت که چندان از محل سروصدای جوانان فاصله ندارد. قرار است روز پنج شنبه او در برنامه پانزده ساله «خط مستقیم» شرکت کند؛ اکنون و در این شرایط، برای دلجویی از نسلی که جز سیمای رئیس جمهوری او سیمای دیگری را به یاد ندارند، او نیاز به کلمات مناسب و تازه‌تری دارد.

منبع: لوموند

در همین زمینه: