مخالفت باقری و اردوغان با برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق – نقش‌آفرینی نوری مالکی و سپاه بدر

سرلشکر محمدحسین باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران  با نورالدین جانیکلی، وزیر دفاع ملی ترکیه و رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار دو طرف ایرانی و ترکیه‌ای به تأکید مخالفت خود با برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق را اعلام کردند. همزمان با این تحولات یک هیأت بلندپایه کرد نیز با نوری مالکی، نخست‌وزیر پیشین عراق و هادی عامری، فرمانده سپاه بدر و همچنین با سلین الجبوری، رئیس پارلمان عراق دیدار و گفت‌وگو کرد.

محمد حسین باقری در گفت‌وگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) گفته است:

«در این دیدار دو طرف ایرانی و ترکیه‌ای تاکید و اعلام کردند که برگزاری این همه‌پرسی اگر چنانچه اتفاق بیفتد، مبنایی برای آغاز یک سری تنش و درگیری در داخل کشور عراق خواهد بود که تبعات آن دامنگیر کشورهای همجوار خواهد شد. به همین علت مقامات دو کشور تأکید دارند که چنین کاری امکان‌پذیر نیست و نباید صورت بگیرد.»

در این سفر سردار سرتیپ محمد پاکپور فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران، سردار سرتیپ قاسم رضایی فرمانده مرزبانی جمهوری اسلامی ایران و نیز تعدادی از مقامات ارشد نظامی ایران، باقری را همراهی کردند.

همزمان با سفر مقامات نظامی ایران به ترکیه، مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه هشدار داده بود که برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق ممکن است سرآغاز یک جنگ داخلی خونین در این کشور باشد.

در مارس سال جاری احزاب «اتحاد میهنی کردستان» و «دموکرات کردستان» تاریخ برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق را ۲۵ سپتامبر اعلام کردند. قرار است انتخابات پارلمانی و انتخابات ریاست اقلیم کردستان یکم نوامبر ۲۰۱۷ برگزار ‌شود. علاوه بر ترکیه و ایران، ایالات متحده آمریکا هم از مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان خواسته است همه‌پرسی استقلال را به تعویق بیندازد. در عراق هم این نگرانی وجود دارد که هدف اصلی از برگزاری همه‌پرسی در کردستان عراق، نه استقلال، بلکه ضمیمه کردن کرکوک با میدان‌های نفتی‌اش به اقلیم کردستان عراق است.

نقش‌آفرینی نوری مالکی در صحنه استقلال کردستان

همزمان با سفر مقامات بلندپایه نظامی ایران به ترکیه، چهارشنبه ۱۶ اوت هیأتی از مقامات بلندپایه عراقی و کرد در بغداد با یکدیگر دیدار کردند. ریاست هیأت عراقی را نوری مالکی، رئیس حزب دعوه و معاون اول رئیس جمهور عراق به عهده داشت. در دوران نخست‌وزیری نوری مالکی در سال ۲۰۰۳ روابط بین اربیل و عراق به سردی گرائید.

نوری مالکی در دیدار و گفت‌وگو با هیأت بلندپایه کرد در بغداد اعلام کرد که دولت عراق مخالف برگزاری همه‌‌پرسی استقلال کردستان است و اگر لازم باشد، برای جلوگیری از برگزاری آن از ارتش عراق استفاده می‌کند.

مالکی، بارزانی را متهم کرده است که برای تحکیم موقعیت خود قصد دارد همه‌پرسی استقلال کردستان را برگزار کند.

او در دیدار با مقامات اقلیم، از بارزانی به عنوان یک رئیس «قبیله» یاد کرد که تلاش می‌کند اقلیم کردستان را به شیوه قبیله‌ای رهبری کند. مالکی اعلام کرد که مدت ریاست بارزانی به پایان رسیده و دولت عراق او را به رسمیت نمی‌شناسد.

هیأت کرد با سلیم الجبوری، رئیس پارلمان عراق هم دیدار و گفت‌وگو کرد. الجبوری خاطرنشان کرد که پارلمان عراق به خواست مردمان کرد احترام می‌گذارد و در چالش سیاسی بر سر برگزاری همه‌پرسی اقلیم کردستان عراق بی‌طرف می‌ماند.

الجبوری در مه سال جاری اعلام کرده بود که پارلمان عراق خواهان حفظ وحدت و یکپارچگی عراق است. در قانون اساسی عراق هم استقلال کردستان پیش‌بینی نشده.

هیأت بلندپایه کرد گزارشی در ۵۰ صفحه از موارد نقض حقوق کردها به ویژه کاهش بودجه اقلیم کردستان را تقدیم مقامات عراقی کرد. دیدار با هادی عامری، فرمانده سپاه بدر نیز در دستور کار هیأت کرد قرار داشت. بعد از این دیدار فرمانده سپاه بدر خاطرنشان کرد که حشد شعبی و سپاه بدر هرگز به روی کردها اسلحه نمی‌کشند.

بیشتر بخوانید: