ممنوعیت‌ها برای معلم شدن: از لهجه غلیظ تا کشیدن قلیان و ناباروری

وزارت آموزش و پرورش بخشنامه‌ای درباره شرایط و ضوابط جذب معلمان صادر کرده که در آن فهرستی طولانی از انواع بیماری‌های مزمن و غیرمزمن آمده است. انتشار این فهرست که در آن مواردی چون نداشتن کمتر از ۲۰ دندان، سنگ کلیه، میگرن، نداشتن لهجه غلیظ و نکشیدن سیگار و قلیان و ناباروری و موی زاید ذکر شده، واکنش‌های زیادی را برانگیخته است.

مدتی است که وزارت آموزش و پرورش برای جذب معلمان جدید به خصوص از طریق دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی که زیر مجموعه این وزارتخانه است، شرایط و ضوابطی کلی اعلام کرده است.

اکنون مرکز برنامه‌ریزی نیروی منابع انسانی و فناوری اطلاعات وزارت آموزش و پرورش، شیوه‌نامه مصاحبه اختصاصی داوطلبان ورود به دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی را منتشر کرده است.

این شیوه‌نامه مطابق بند یک و دو ماده ۱۲ قانون گزینش معلمان و کارکنان آموزش و پرورش تهیه و تدوین شده و بر اساس آن معلمانی که وارد آموزش و پرورش می‌شوند نباید بیماری‌های مندرج در این شیوه‌نامه را داشته باشند.

این شیوه‌نامه جدید درباره شرایط افرادی که می‌خواهند وارد آموزش و پرورش شوند، به ویژه در حوزه بیماری‌ها به جزییاتی اشاره کرده که برای بررسی آنها به زمان زیادی برای آزمایشات کامل نیاز است.

از جمله موارد اشاره شده اختلالات تکلم و لکنت زبان برای حرفه معلمی و لهجه غلیظ و غیرقابل تغییری است که مانع تلفظ برخی حروف فارسی مثل چ، گ، ژ، ق و ... می‌شود، برای دوره ابتدایی و دروس ادبیات فارسی و در دوره راهنمایی و دبیرستان صرفا برای دروس اختصاصی مثل ریاضی، فیزیک، شیمی، زیست و ... یا در امور اداری و دفتری بلامانع است.

در بند مربوط به بیماری‌های زنان، اختلالات زنانگی، موهای زاید صورت، بلوغ زودرس یا دیررس، سابقه جراحی بیماری‌های رحمی، ناباروری، کیست‌های تخمدانی و اندومتریوزیس، از موانع استخدام به عنوان معلم مطرح شده‌اند.

بسیاری از بیماری‌های مطرح شده در این لیست اختلالی در کار معلمی ایجاد نمی‌کنند.

کاربران شبکه‌های اجتماعی انتشار این لیست را «شرم‌آور» خوانده‌اند و در مقابل، نمونه‌هایی از استخدام افراد دارای بیماری یا معلولیت در کشورهای مختلف را مطرح کرده‌اند.

در عین حال برخی کاربران هم گفته‌اند محدودیت‌های اعمال شده برای استخدام معلمان همیشه بوده و اعمال می‌شده و همواره نیز تا همین اندازه تبعیض آمیز و غیر انسانی بوده است.