نگرانی کشورهای غربی از برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان

با نزدیک شدن تاریخ برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان تلاش‌ها برای منصرف کردن رهبران کرد از این اقدام بیشتر شده است. یک هیئت نمایندگی از سوی آمریکا، بریتانیا و سازمان ملل با بارزانی دیدار کرده و نگرانی خود در این‌باره را اعلام کرد. بارزانی ابتدا از بررسی تعویق همه‌پرسی سخن گفت اما بعد، از برگزاری آن در تاریخ مقرر دفاع کرد.

به‌گزارش رویترز، دیدار هیئت نمایندگی آمریکا، بریتانیا و سازمان ملل با مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق، پنج‌شنبه ۱۴ سپتامبر / ۲۳ شهریور برگزار شد.

در این دیدار هیئت نمایندگی به بارزانی گفته‌ است که برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان می‌تواند به عملیات نظامی علیه گروه «دولت اسلامی» (داعش) آسیب وارد کند و تمرکز بر آن را کاهش دهد.

در ماه مارس سال جاری احزاب «اتحاد میهنی کردستان» و «دموکرات کردستان» تاریخ برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق را ۲۵ سپتامبر اعلام کردند.

پس از دیدار هیئت نمایندگی با بارزانی، برت مک‌گورک، نماینده ویژه آمریکا، در یک نشست رسانه‌ای به خبرنگاران گفت: «هیچ چشم‌اندازی برای مشروعیت بین‌المللی برگزاری همه‌پرسی ۲۵ سپتامبر وجود ندارد.»

مک‌گورک روند همه‌پرسی کردستان را «بسیار خطرناک» دانست و بدون ارائه جزئیاتِ پیشنهاد هیئت نمایندگی گفت رهبران کرد می‌توانند طرح دیگری را با توجه به گفت‌وگو بین اقلیم کردستان و بغداد و تأخیر در برگزاری همه‌پرسی در نظر بگیرند.

مسعود بارزانی نیز بدون اشاره به جزئیات بیشتر گفته است که رهبران سیاسی کرد این پیشنهاد را مورد مطالعه قرار خواهند داد.

اما بعد رسانه‌های محلی به‌نقل از بارزانی نوشتند که او گفته است همه‌پرسی همان‌گونه که مقرر شده در تاریخ ۲۵ سپتامبر برگزار خواهد شد.

روز گذشته (پنج‌شنبه) آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل از بغداد و اربیل خواست تا مشکلات خود را پشت میز مذاکره حل کنند. او اعلام کرد که با ازسرگیری گفت‌وگوی دو طرف موافق است.

این رویدادها پس از آن رخ داده‌اند که پارلمان عراق نجم‌الدین کریم، استاندار کُردِ کرکوک را برکنار کرد. او از حامیان معتدل استقلال کردستان است.

نجم‌الدین کریم گفته است قصد ندارد از تصمیم پارلمان که به دستور حیدر عبادی، نخست‌وزیر عراق گرفته شده، پیروی کند.

سلیم جبوری، رئیس پارلمان عراق روز پنج‌شنبه در پی دریافت نامه‌ای از سوی دفتر نخست‌وزیر، برکناری نجم‌الدین کریم را در دستور کار پارلمان قرار داد و ۱۷۳ نماینده پارلمان به اتفاق آرا به برکناری او رأی مثبت دادند.

نجم‌الدین کریم به رویترز گفت: «من در دفتر خود حضور خواهم داشت (...) همه‌پرسی به همان ترتیب ادامه خواهد یافت ... نخست‌وزیر این قدرت را ندارد که از مجلس بخواهد من را برکنار کند.»

در همین حال پارلمان اقلیم کردستان عراق امروز جمعه ۱۵ سپتامبر / ۲۴ شهریور برای بررسی برگزاری همه‌پرسی تشکیل جلسه می‌دهد. این جلسه قرار بود در روز پنج‌شنبه برگزار شود اما به‌منظور حضور همه نمایندگان به جمعه موکول شد.

در جلسه پارلمان اقلیم کردستان یا بر اساس مذاکرات با هیئت نمایندگی غرب با بارزانی برگزاری همه‌پرسی به تعویق خواهد افتاد و یا پارلمان به برگزاری همه‌پرسی در تاریخ تعیین‌شده رأی خواهد داد.

روز سه‌شنبه ۱۲ سپتامبر / ۲۱ شهریور پارلمان عراق طرحی را به تصویب رساند که به موجب آن برگزاری همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان غیر قانونی‌ست. نمایندگان کرد که در اعتراض به رأی‌گیری درباره همه‌پرسی استقلال کردستان، صحن پارلمان را ترک کرده بودند، در این رأی‌گیری شرکت نداشتند.

در مصوبه پارلمان عراق اقدامات نظامی برای جلوگیری از همه‌پرسی استقلال کردستان پیش‌بینی شده اما در همان حال حیدر عبادی، نخست‌وزیر عراق ملزم به آغاز گفت‌وگوها بین بغداد و اربیل برای از میان برداشتن مشکلات فی‌مابین شده است.

روز چهارشنبه ۱۳ سپتامبر / ۲۲ شهریور هزاران نفر در اربیل در تظاهراتی از برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان حمایت کردند.

ایران، ترکیه، آمریکا، برخی از کشورهای اروپایی و همچنین اتحادیه عرب با برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق مخالفت کرده‌اند و تنها اسرائیل گفته است که با آن موافق است.

بیشتر بخوانید: