گزارش دیدبان حقوق بشر:
جمهوری اسلامی مسئول حضور سربازان کودک افغانستانی در جنگ سوریه
دیدبان حقوق بشر نشان داده که در میان کشتهشدگان افغانستانی جنگ سوریه کسانی هستند که در لحظه مرگ ۱۴ سال سن داشتند و اکنون در ایران به خاک سپرده شدند.
دیدبان حقوق بشر میگوید که جمهوری اسلامی ایران کودکان مهاجر افغانستانی را به جنگ سوریه اعزام میکند. این سازمان حقوق بشری نشان داده که در میان کشتهشدگان افغانستانی جنگ سوریه کسانی هستند که در لحظه مرگ ۱۴ سال سن داشتند و اکنون در ایران به خاک سپرده شدند.
یکشنبه اول اکتبر / ۹ مهر دیدبان حقوق بشر در گزارشی اعلام کرد که حداقل هشت نوجوان زیر ۱۸ سال افغانستانی را ایران به سوریه فرستاده که در جنگ کشته شدهاند. این کودکان همگی عضو «تیپ فاطمیون» یا نیروهای ویژه افغانستانی تبار و مهاجر در ایران هستند که توسط سپاه قدس به سوریه فرستاده میشوند تا در کنار نیروهای سپاه بجنگند.
طبق قوانین بینالمللی، نیروهای نظامی باید حداقل ۱۸ سال سن داشته باشند. طبق اساسنامه رم دیوان کیفری بینالمللی، آموزش و اعزام سربازان زیر ۱۵ سال به جنگ جرم جنگی است.
سارا لی ویتسون، مدیر بخش خاورمیانه دیدهبان حقوق بشر میگوید: «ایران باید بلافاصله اعزام سربازان کودک را متوقف کند و هر کودک افغانستانی را که برای جنگ به سوریه فرستاده است، بازگرداند.»
قبرهای کودکان افغانستانی جنگ سوریه در ایران
پژوهشگران دیدهبان حقوق بشر، با بررسی اطلاعات نوشتهشده بر سنگ قبر و مقایسه این اطلاعات با روایتهای رسانههای داخلی از مرگ هر کشتهشده، توانستهاند قبر هشت کودک افغانستانی را که در سوریه جنگیده و کشته شده و در ایران به خاک سپرده شدهاند را به ثبت برساندند.
تمام این هشت نفر زیر ۱۸ سال هستند، دو مورد ۱۷ ساله، یک مورد ۱۵ ساله و یک مورد آنها در لحظه مرگ ۱۴ سال سن داشته است. قبرهای مورد بررسی در گورستان بهشت زهرای تهران و دو گورستان دیگر در استان البرز و اصفهان قرار دارند.
در مورد چهارنفر از این هشت نفر، سنگ قبرمحل مرگ را سوریه نوشته است. در مورد چهار نفر دیگر روی قبرها نوشته شده «شهید مدافع حرم»، عبارتی که جمهوری اسلامی برای توصیف نیروهایی استفاده میکند که به جنگ سوریه اعزامشان کرده است.
دیدبان حقوق بشر اطلاعات نوشتهشده بر قبرها را با گزارش رسانههای محلی و داخلی از مرگ هر فرد و گزارش شاهدان مرتبط با خانوادهها و یا خود اعضای خانواده در کنار هم قرار داده است.
در دو مورد سنگ قبر حسن رحیمی ومحمد زمان عطایی سن آنها را بیش از ۱۸ سال نشان میدهد. اما گفتوگوهای رسانههای ایران با خانوادههای آنها نشان میدهد که یکی ۱۵ سال و دیگری ۱۷ سال داشتند و هردو سن خود را به مقامات ایرانی دروغ اعلام کرده بودند که به جنگ بروند.
خانواده این کودکان مهاجر افغانستانی به رسانههای ایران گفتهاند که سن قانونی پیوستن به «تیپ فاطمیون» ۱۸ سال است اما مقامات ایرانی از مهاجران افغانستانی مدرک و شناسنامه درخواست نمیکنند.
به همین دلیل بیم آن میرود که کودکان مهاجر افغانستانی که برای جنگیدن در سوریه جذب «تیپ فاطمیون» میشوند تعدادشان بیشتر از این هشت نفر کشته باشد.
کودکان افغانستانی چگونه به جنگ سوریه فرستاده میشوند؟
ایران خانه بسیاری از افغانستانیهای مهاجر، پناهجو و پناهنده است. برخی هم به شکل غیرقانونی برای یافتن کار به ایران میآیند. روند رسیدن به وضعیت قانونی برای مهاجران افغانستانی در ایران طولانی و دشوار است. بسیاری از افغانستانیها در ایران در شرایط آسیبپذیر هستند و بدون مدرک قانونی زندگی دشوار است.
گروههای حقوق بشری از جمله دیدبان حقوق بشر از آغاز درگیری ایران در جنگ داخلی سرویه ابراز نگرانی کردند که مقامات ایرانی به افغانستانیهای در ایران فشار میآورند که برای رفتن به جنگ سوریه داوطلب شوند تا سریعتر در ایران جواز اقامت بگیرند.
تارا سپهریفر، پژوهشگر دیدبان حقوق بشر که در نوشتن گزارش اخیر نقش داشته به «نیویورک تایمز» گفته که دیدبان با یک سرباز عضو «تیپ فاطمیون» گفتوگو کرده و این سرباز نحوه جذب خود را توضیح داده است.
علی، ۲۹ ساله و سرباز عضو «تیپ فاطمیون» به دیدبان حقوق بشر گفته است که برای دریافت جواز اقامت به «دفتر امور اتباع و مهاجرین خارجی» در وزارت کشور رفته بوده که کسی به او نزدیک شده و به او گفته است که در صورت پیوستن به «تیپ فاطمیون» جواز اقامت گرفتنش آسان خواهد شد.
علی همچنین توضیح داده که در اردوگاههای آموزش نیروهای افغانستانی عازم سوریه، سربازان ۱۶ و ۱۷ساله افغانستانی زیاد دیده است که برای حل مشکلات اقامت خانوادههایشان به «فاطمیون» پیوستهاند.
در مورد مدارک مورد نیاز برای پیوستن به «فاطمیون» علی به دیدبان حقوق بشر گفته است: «آنها هرگز از من نخواستند مدرکی به آنها نشان بدهم و تنها میخواستند اطمینان حاصل کنند که شهروند افغانستان هستم. در مورد سن هم از ما سئوال کردند، اما هیچ سند و مدرکی نخواستند.»
برخی از شاخههای بسیج در شهرهای ایران مسئول جذب نیروهای اعزامی به سوریه هستند و علی هم در وزارت کشور احتمالاً توسط یکی از این نیروهای بسیجی جذب شده است. جمهوری اسلامی ادعا میکند که تمام افغانستانیهایی که در ایران زندگی میکنند و به بخش «فاطمیون» پیوستهاند، داوطلب هستند. اما موقعیت قانونی آسیبپذیر بسیاری از کودکان افغانستانی که در شرایط برزخ مهاجرتی زندگی میکنند موجب شده که آنها پیوستن به «فاطمیون» را نوعی مشوق برای زندگی بهتر بدانند.
سپهریفر میگوید که «به نظر نمیرسد که یک سیاست عمدی برای جذب کودکان به جنگ در کار باشد.» اما پژوهش دیدبان حقوق بشر نشان میدهد که مقامات سپاه برای جذب نیروهای افغانستانی ساکن ایران «بهاندازه کافی در مورد یافتن سن قانونی تلاش نمیکنند.»
از سال ۲۰۱۳، ایران هزاران افغانستانی را آموزش داده و به جنگ سوریه فرستاده است. هیچ آمار رسمی در مورد تعداد نیروهای «تیپ فاطمیون» وجود ندارد اما طبق گفتوگوی یک مقام سپاه با «تسنیم» این تیپ ۱۴هزار سرباز دارد. پژوهش دیدبان حقوق بشر مشخص نمیکند که چه تعداد از این ۱۴هزار نفر زیر ۱۸ سال هستند اما وجود سربازان زیر ۱۸ سال مهاجر افغانستانی را مستند تأیید میکند.
نظرها
نظری وجود ندارد.