تیلرسون: باقی‌ماندن در برجام به نفع امنیت ملی آمریکا است

رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا تأکید کرد که این کشور باقی‌ماندن در توافق هسته‌ای با ایران را به نفع امنیت ملی خود می‌داند، اگرچه همزمان برای اعمال محدودیت‌های بیشتر علیه ایران دست به کار می‌شود.

تیلرسون یکشنبه ۱۵ اکتبر / ۲۳ مهر، در گفت‌و‌گو با شبکه خبری «سی ان ان» گفت که «ایران به لحاظ فنی هم به برجام پایبند بوده و هم از آن تخطی کرده است.»

به ادعای تیلرسون، ایران چندین تخطی فنی از مفاد «برنامه جامع اقدام مشترک» انجام داده است؛ همچون داشتن تجهیزات بیش از شمار مجاز و ذخیره آب سنگین بیش از حد تعیین‌شده در برجام.

اما او تصدیق کرد که ایران با بازگرداندن تجهیزات و ذخیره آب سنگین به حدود مقرر به برجام پایبند مانده است.

اشاره تیلرسون به درخواست ایران برای ذخیره آب سنگین بیش از حد مجاز در برجام است. بر اساس برجام، ذخیره آب سنگین ایران نباید از مرز ۱۳۰ تن عبور کند.

آب سنگین ماده‌ای هسته‌ای است که می‌توان در رآکتور مخصوص از آن پلوتونیوم تولید کرد؛ رآکتوری مشابه رآکتور تمام‌نشده اراک که بر اساس توافق هسته‌ای مخزن اصلی آن بیرون کشیده و داخل مخزن با سیمان پر شد.

ایران پس از برجام دوبار این حد ۱۳۰ تنی را زیر پا گذاشته و با هشدار ایالات متحده رویارو شده است. آخرین بار تنش بین این دو در دسامبر گذشته و پس از آن پایان گرفت که تهران پذیرفت تا مازاد آب سنگین خود را به عمان بفرستد و تا زمان یافتن خریدار در بازار بین‌المللی در آنجا از مازاد آب سنگین خود نگهداری کند.

ایران اسفند گذشته درخواست کرده بود که مجوز ذخیره آب سنگین بیشتر از حد معین را دریافت کند. تهران استدلال کرد که «هیچ چیز [در توافق هسته‌ای] ایران را ملزم به خارج‌کردن آب سنگین مازادی نمی‌کند که در بازار بین‌المللی به فروش گذاشته شده اما هنوز خریداری برای ارسال آب سنگین به مقصد آن نیافته است.»

این درخواست با مخالفت آمریکا روبرو شد.

«حفظ برجام به نفع منافع ملی آمریکاست»

همچنین تیلرسون بر ضعف‌های برجام و آنچه به گفته او «رفتارهای تهدیدآمیز و بی‌ثبات‌کننده» ایران است، تأکید کرد. او گفت که واشنگتن همزمان با پیاده‌سازی سخت‌گیرانه مفاد برجام تلاش می‌کند تا با همکاری متحدانش ضعف‌های «پرشمار» این توافق را برطرف کند.

در ادامه، مجری سی‌ان‌ان گفت که جیمز متیس، وزیر دفاع به سنای آمریکا گفته بود باقی‌ماندن در برجام به نفع منافع ملی این کشور است و خواهان نظر تیلرسون در این باره شد. وزیر خارجه آمریکا تأیید کرد که با متیس هم‌عقیده است.

تیلرسون ادعا کرد که ترامپ نیز همچون او و وزیر دفاع باقی‌ماندن در برجام را به نفع منافع ملی آمریکا می‌داند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا جمعه در سخنانی تند استراتژی جدید این کشور علیه ایران را اعلام کرد و گفت که پایبندی تهران به برجام را تأیید نمی‌کند. ترامپ تهدید کرد که در صورت افزوده‌نشدن بندهای سخت‌گیرانه به برجام به‌صورت یک‌طرفه از آن خارج خواهد شد.

روزنامه‌های آمریکایی گزارش کرده بودند که تیلرسون در جلسه‌ای در کاخ سفید دونالد ترامپ را «ابله» خوانده است. او یکشنبه حاضر به پاسخ‌گویی به پرسش سی‌ان‌ان در این باره نشد. ترامپ نیز در پاسخ به سوالی در این باره گفته بود: «فکر کنم خبر دروغ باشد. اما اگر هم گفته بود، باید تست‌های آی کیو (ضریب هوشی‌هایمان) را مقایسه کنیم و من می‌توانم بهتان بگویم چه کسی برنده است».

شنبه شب محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در برنامه «نگاه یک» تلویزیون دولتی این کشور تأکید کرد که «تنها مرجع رسیدگی و تعیین پایبندی ایران به تعهداتش در برجام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.» به گفته ظریف، «آمریکا در هیچ شأنیتی نیست که بخواهد پایبندی ایران را تأیید کند.»

به باور ظریف، عقب‌نشینی ترامپ از لغو کامل برجام نشان‌دهنده استحکام آن است. به گفته او، «برجام بر اساس بی‌اعتمادی به آمریکا تدوین شده و یک سند مستحکم است».

در همین زمینه