•داستان زمانه
علی اشرف درویشیان: در گلزار خاوران
داستانی که نویسنده فقید ایرانی در گلزار خاوران برای خانوادههای اعدامیان میخواند، نمایانگر تلاش او برای آشتی دادن دو جریان ادبی در ایران است: تعهدگرایی و فرمگرایی.
پس از درگذشت علی اشرف درویشیان، نویسنده سرشناس ایرانی و یکی از قدیمیترین اعضای کانون نویسندگان ایران، عباس صالحی، وزیر ارشاد اسلامی از آوردن نام او امتناع کرد و در پیامی در تویتتر فقط به این بسنده کرد که بگوید در نوجوانی تحت تأثیر «از این ولایت» و «آبشوران» از مهمترین آثار علی اشرف درویشیان بوده است. وزیر ارشاد اسلامی از این دو اثر به عنوان «داستان – خاطرههایی» یاد کرده که «تکرار میشوند.»
در همان روزی که وزیر ارشاد این پیام را صادر کرد، در سرخط خبرها آمده بود که در خانههایی که کارگاههای تفکیک زباله در اختیار کودکان زبالهگرد در تهران قرار دادهاند از کودکان زبالهگرد سوءاستفاده جنسی میشود. الهام فخاری، یکی از اعضای شورای شهر تهران جمعه ۵ آبان به خبرگزاری ایلنا گفته بود کودکان زبالهگرد «بدترین نوع زندگی را تجربه میکنند.»
علی اشرف درویشیان در «از این ولایت» و «آبشوران» نویسنده چنین انسانهاییست: کودکانی که «بدترین نوع زندگی» را از سر میگذرانند. کودکانی مانند کودک بیمار «گازولک» یا دختربچه داستان «هتاو» که در کودکی به ازای بدهی پدر به خانه شوهر میرود و شب زفاف در اثر خونریزی داخلی میمیرد.
علی اشرف درویشیان در گفتوگو با علی کاکاوند میگوید:
«این بچهها، شاگردهای من بودند. ناشتا سر کلاس، غش میکردند، سال به سال چیزی روی آتش نمیجوشید که اینها بخورند، سالیانه گوشت نمیخوردند. و بعد هم، ” آبشوران” که خانوادهی خودم بودند، خودمان بودیم، من و برادرهایم بودیم.»
وزارت بهداشت در آماری که سال ۱۳۹۵ منتشر کرد، اعلام کرده بود که دستکم ۸۰۰ هزار کودک زیر شش سال در ایران از سوءتغذیه رنج میبرند.
نام علی اشرف درویشیان و منصور یاقوتی به عنوان نویسندگانی که تحت تأثیر صمد بهرنگی دست به قلم بردند ثبت شده است. منصور یاقوتی در ویژهنامه روزنامه شرق درباره علی اشرف درویشیان این پرسش را مطرح میکند:
«اين روزها اين طرف و آن طرف میشنويم که دوران ادبيات «متعهد» تمام شده. بايد پرسيد چه چيزی جای آن را گرفته است؟»
علی اشرف درویشیان در مصاحبهای با صداقت و فروتنی گفته است:
«من تمام فکر و ذکرم این بود که فضای بین صمد بهرنگی و مثلا آثار زنده یاد هوشنگ گلشیری که سطحِ بالا بود و مدرن بود را با نوشتههایم پر بکنم. این فضا را پر کنم که مردم از اینجا برسند به آنجا.»
داستانی که علی اشرف درویشیان در گلزار خاوران برای مادران اعدامیان میخواند، چنین داستانیست. هم در متن جنبش عدالتخواهی ایران شکل گرفته و هم اینکه داستانیست خوشساخت. این داستان را با صدای ناصر زراعتى میشنوید:
بیشتر بخوانید:
نظرها
نظری وجود ندارد.