«نامه به رئیس جمهور»، اولین فیلم یک فیلمساز زن افغان در رقابت اسکار

برای اولین بار در تاریخ افغانستان فیلمی از یک فیلمساز زن نامزد اسکار می‌شود. رویا سادات، اولین زن فیلمساز افغانستان است که به شهرت جهانی دست یافته است و اخیرا فیلم داستانی او با عنوان "نامه به رئیس‌جمهور" نامزد بخش فیلم‌های خارجی اسکار شده است.

رویا سادات، کارگردان این فیلم، در گفت‌وگو با رادیو زمانه گفت که از سال ۲۰۰۹ روی داستان فیلم کار می‌کرده و تازه سال گذشته فرصت و امکان به دست آورده که با همکاری تنگاتنگ عزیز دلدار، فیلم‌نامه‌نویس معروف افغانستان و همسر رویا سادات، آن را به فیلمنامه برگرداند و پس از آن کار فیلمبرداری آن را انجام دهد.

فیلم "نامه به رئیس‌جمهور" هشتاد و پنج دقیقه است و با تهیه‌کنندگی "خانه فیلم رویا"، "موبی گروپ" و هنرپیشگان و سینماگرانی که در این فیلم نقش بازی کردند ساخته شده است.

این فیلم داستان ثریا، زن جوانی را به تصویر می‌کشد که مدیر یکی از بخش‌های پلیس محلی‌ست و بر خلاف فیلم‌های دیگر ساخت فیلمسازان افغانستان، شخصیت آرام و سر به زیری ندارد. ثریا زنی جسور و فعال و تحصیلکرده است. اما تضادی که در این فیلم دیده می‌شود بیننده را به فکر فرو می‌برد. با وجود زندگانی و شرایط مدرن و امروزی ثریا مورد آزار و خشونت خانوادگی قرار می‌گیرد و نهایتا هم برای دفاع از جان خود مرتکب قتل همسر خود، کریم می‌شود.

در رسانه‌ها یکی از صحنه‌های این فیلم برجسته شده است که در آن ثریا در پاسخ به سیلی ای که از همسر خود دریافت می‌کند سیلی محکمی بر صورت کریم، همسرش، می‌زند. این صحنه در فضای تنگ راه پله‌ اتفاق می‌افتد که ثریا در نیمراه پله‌ها بین شوهر و پدرشوهر خود قرار دارد. پدرشوهر پله‌ای پایین‌تر از ثریا و شوهر او پله‌ای بالاتر از او ایستاده است و بین آنها بحث تندی مطرح است. ثریا نه تنها از خوردن سیلی از جانب شوهر خود عقب نشینی نمی‌کند، بلکه با برگرداندن سیلی به صورت شوهرش از پله‌ها بالا می‌رود.

این صحنه در بسیاری از رسانه‌های بین‌المللی به عنوان نقطه قوت داستان و تصویر فیلم مطرح شده است و آن را سیلی زنان افغانستان بر صورت ظلم و بی عدالتی جامعه پدرسالار معنا می‌کنند.

رویا سادات در گفت‌وگو با زمانه گفت که این فیلم بیش از تصویر حقایق در جامعه امروز افغانستان است و نه تنها فضای امروز سیاسی و اجتماعی کشور بلکه فضا و زمینه‌های فجیع تاریخ گذشته آن را نیز به تصویر می‌کشد. بسادات می‌گوید نامه ثریا در واقع برای رئیس جمهور نیست، بلکه برای نسل آینده افغانستان است.

شرکت سینمایی "خانه سینمای رویا" که با همراهی عزیز دلدار، نمایش‌نامهنویس و همسر ریا سادات و الکا سادات، خواهر رویا سادات، فعالیت دارد، از تجربه‌های نادر در افغانستان است که به این فیلم‌سازان چنین شرایطی را فراهم کرده در کنار ساختن فیلم‌های کوتاه مستند و سپارشی و هم سریال‌های تلویزونی بودجه مورد نظر خود را به دست بیاورند تا برای ساختن فیلم‌های هنری مثل "نامه به رئیس‌جمهور" استفاده کنند. با این حال رویا سادات می‌گوید مرحله نهایی به دست آوردن جایزه اسکار بدون تبلغات گسترده و هزینه‌های هنگفت ممکن است امکان‌پذیر نباشد. هرچند او می‌گوید اگر چنین بودجه‌ای به دست او برسد آن را هزینه ساخت فیلم بعدی خود خواهد کرد.

به این گفت‌وگو می‌توانید در این اینجا گوش دهید:

تریلر فیلم "نامه به ریئس‌جمهور" را می‌توانید در اینجا ببینید: