دور هشتم مذاکرات صلح سوریه در ژنو شکست خورد

استفان دی‌ میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل دمشق را متهم کرد «فرصت طلایی» گفت‌وگوی رو در رو با اپوزیسیون را رد کرد و موجب توقف مذاکرات ژنو شد.

هشتمین دور مذاکرات صلح ژنو درباره بحران سوریه با شکست مواجه شد. استفان دی میستورا، نماینده ویژه سازمان ملل رژیم سوریه مسئول این ناکامی دانست.

به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، استفان دی میستورا، نماینده سازمان ملل در امور سوریه شامگاه پنج‌شنبه ۱۴ دسامبر / ۲۳ آذر در برابر خبرنگاران گفت: « من مأیوس هستم (...) این یک فرصت طلایی بود.»

دی میستورا در ماه‌های اخیر بارها اطمینان داده بود که این بار «مذاکرات واقعی» بین نمایندگان دولت سوریه و اپوزیسیون انجام خواهد شد.

به‌رغم آن‌که اپوزیسیون برای اولین بار در ژنو یکپارچه بود، نماینده سازمان ملل که معمولاً خوش‌بین است می‌گوید: «ما مذاکرات واقعی نداشتیم.»

او هیئت نمایندگی دمشق را متهم کرد که «واقعاً به دنبال گفت‌وگو و مذاکره نبودند» و برعکس گفت که اپوزیسیون در پی مذاکره بود.

از آغاز مذاکرات ژنو در سال ۲۰۱۶، هیئت نمایندگی دولت سوریه همواره مذاکره مستقیم با نمایندگان اپوزیسیون را رد کرده و این مذاکرات را با میانجی پیش برده است.

استفان دی میستورا افزود: «به‌رغم تمام تلاش‌های گروه من، مذاکرات واقعی نداشتیم، اما مذاکرات دوجانبه داشتیم. با هیئت دمشق متأسفانه تنها درباره موضوع تروریسم گفت‌وگو کردیم.»

به‌گفته نماینده سازمان ملل اما با اپوزیسیون در مورد چهار موضوع تعیین‌شده توسط سازمان ملل، یعنی «حکومت، قانون اساسی، انتخابات تحت نظارت سازمان ملل و تروریسم» مذاکره شده است.

سه موضوع نخست در قطعنامه ۲۲۵۴ سازمان ملل که در سال ۲۰۱۵ تصویب شد آماده است و موضوع چهارم (تروریسم) در سال ۲۰۱۷ با اصرار دمشق به مذاکرات افزوده شد.

در هشتمین دور مذاکرات ژنو بحث بر روی پیش‌نویس قانون اساسی و برگزاری انتخابات متمرکز بود.

نماینده سازمان ملل همچنین دولت سوریه را متهم کرد که پیش‌شرطی را به مذاکرات افزود و معتقد بود که هیئت اپوزیسیون معرف کامل این نیروها نیست.

نصر حریری، از هیئت نمایندگی اپوزیسیون تأکید کرد که مخالفان بارها خواستار «مذاکره مستقیم» شده‌اند. او اطمینان داد که مذاکرات ژنو همچنان «تنها مکان برای رسیدن به یک راه حل سیاسی» است.

احتمال دور بعدی مذاکرات در ژانویه

استفان دی میستورا اعلام کرد که پس از مذاکره با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در چند روز آینده و شورای امنیت در هفته دیگر در نیویورک، قصد دارد دور بعدی مذاکرات را در ماه ژانویه برگزار کند.

پیش از آن‌که نماینده سازمان ملل با خبرنگاران گفت‌وگو کند، بشار جعفری، رئیس هیئت نمایندگی دولت سوریه اعلام کرد که دی میستورا با دعوت از ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه به دمشق فشار آورد.

شامگاه چهارشنبه گذشته استفان دی میستورا در گفت‌وگو با شبکه آرتی‌اس سوئیس ضمن هشدار به این‌که شکست مذاکرات صلح ژنو به «فروپاشی سوریه» می‌انجامد، از پوتین خواست که رژیم اسد را قانع کند تا با برگزاری انتخابات جدید «صلح را به‌دست آورد».

بشار جعفری گفت: «ما [به نماینده سازمان ملل] گفتیم که با اصرار بر این نوع موضع‌گیری (...) نقش خود را به‌عنوان میانجی در مذاکرات بی‌اعتبار می‌کند.»

در نیویورک، فرحان عزیز حق، سخنگوی سازمان ملل در واکنش به این اظهارات گفت «دبیرکل سازمان ملل از فعالیت نماینده ویژه خود کاملاً حمایت می‌کند.»

اختلاف در مذاکرات

دولت سوریه آماده پذیرش انتخابات تحت نظارت سازمان ملل است اما حاضر به بحث در مورد سرنوشت بشار اسد نیست. این مسئله، اصلی‌ترین شکاف میان دو اردوگاه سوری است.

دو هفته پیش مذاکره‌کنندگان اپوزیسیون به محض ورود به ژنو، این درخواست را تکرار کردند و موجب خشم دمشق شدند که تصمیم گرفت ورود هیئت خود را یک روز به تأخیر بیندازد.

بحران سوریه که در سال ۲۰۱۱ با تظاهرات مسالمت‌آمیز مخالفان آغاز شد به سرکوب‌های رژیم سوریه و دخالت کشورهای دیگر و نیروهای تندرو به جنگ کشیده شد که این جنگ بیش از ۳۴۰ هزار کشته و میلیون‌ها پناهجو و آواره برجای گذاشت.

روسیه که هم به‌لحاظ نظامی و هم دیپلماتیک از رژیم سوریه حماست می‌کند چند دور مذاکره موازی با مذاکرات ژنو را در شهر آستانه با همکاری ایران، متحد دیگر دمشق و ترکیه متحد مخالفان برگزار کرده است.

پوتین اکنون در نظر دارد که صدها سوری از هر جناحی را در اوایل سال آینده میلادی برای کنگره گفت‌وگوی ملی سوریه در سوچی گرد آورد. اپوزیسیون حاضر در ژنو هنوز در مورد مشارکت خود در این کنگره تصمیم نگرفته است.

بیشتر بخوانید: