جنبشMeToo: وقتی زنان سکوت را شکستند چه اتفاقی افتاد؟
اما جنبش می‌تو همه جای دنیا به یک شکل اتفاق نیفتاده و دستاوردهای مشابهی نداشته است. این نوشتار به بررسی برخورد کشورهای دیگر با مساله آزار جنسی می‌پردازد.
سال گذشته، راه افتادن جنبش می‌تو -من هم- یکی از خبرسازترین اتفاقات حوزه زنان بود. زنان بسیاری با استفاده از این هشتگ، درباره آزار جنسی افشاگری کردند و چهره‌‌های مشهور زیادی، در محل اتهام قرار گرفتند. جنبش می‌تو با این که در سراسر جهان فراگیر شد، منتقدانی جدی هم داشته. مهم‌ترین انتقادها اما در نامه‌ای با امضای کاترین دونوو هنرپیشه فرانسوی و همفکرانش مطرح شده که از حق آزادی لاس زدن یا اغواگری برای زنان و مردان دفاع می‌کنند.
اما حتی کاترین دونوو در نامه‌ای که در سایت روزنامه فرانسوی لیبراسیون منتشر کرد از قربانیان آزار جنسی عذر خواسته: «من خالصانه به تمام قربانیان این اعمال شنیع که ممکن است احساس کرده باشند نامه‌ای که در لوموند منتشر شد به آنها حمله کرده، درود می‌فرستم. من فقط و فقط از آنها می‌خواهم عذرخواهی مرا بپذیرند.»
دونوو تاکید کرده در نامه‌ای که در لوموند منتشر شده بود، هیچ نکته مثبتی درباره آزار جنسی وجود نداشت و گرنه آن را امضا نمی‌کرد.
انتشار این نامه یک نشانه است از اینکه جنبش می‌تو همه جای دنیا به یک شکل اتفاق نیفتاده و دستاوردهای مشابهی نداشته است. این نوشتار به بررسی برخورد کشورهای دیگر با مساله آزار جنسی می‌پردازد.
«می‌تو» در زبان‌های دیکر ممکن است معنای مشابهی داشته یا نداشته باشد
زنان آمریکایی نخستین کشوری نبودند که در سالهای اخیر سکوت خود را درباره آزار جنسی شکستند. در سالهای اخیر زنان در کشورهای مختلف به ویژه در کشورهایی بسیار مردسالار در اعتراض به آزار جنسی به خیابان‌ها آمده‌اند: آزارهایی که همه در حد لاس زدن و تقاضای سکس نبوده است و تا زن‌کشی و تجاوز را دربرگرفته است. نتایج هم متفاوت بوده: گاهی این اعتراضات به تغییر در قانون منجر شده، گاهی تغییری ایجاد نشده است.
در هند، جنبش می تو، در دسامبر سال ۲۰۱۲ بعد از آنکه زن ۲۳ سالهای به نام جیوتی سینگ مورد تجاوز گروهی قرار گرفت آغاز شد. همزمان با تظاهرات مردم خشمگین، روایت‌هایی از زنان عادی هند درباره آزارهایی که تجربه کرده بودند و هرگز درباره آن سخن نگفته بودند، منتشر شد.
در مراکش هم در سال ۲۰۱۲ بعد از خودکشی امینه فلالی، دختر ۱۶ سالهای آغاز شد که مجبور شده بود با مردی که به او تجاوز کرده بود ازدواج کند. اعتراضات عمومی در مراکش باعث شد قانونی که مردان متجاوز را وادار به ازدواج با قربانیان خود می‌کرد، متوقف شود.
در سال ۲۰۱۶ ، در آمریکای لاتین در اعتراض به کشتار زنان به دلیل زن بودنشان به پا خاست، و کمپینی با هشتگ «نه یکی دیگر» (#NiUnaMenos)به راه افتاد.
بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، ۳۵ درصد زنان تجاوز یا خشونت فیزیکی وجنسی از سوی یکی از افراد نزدیک از جمله همسر را تجربه کرده‌اند. ۳۵ درصد، یعنی یک نفر از سه زن.
اما در کنار همه اینها، سکوت زنان هم وجود دارد: توافقی پنهان برای سخن نگفتن از این موضوع. تنها گاهی اوقات، وقتی خشونت شدیدی روی می‌دهد و همه را شوکه می‌کند، جامعه به این موضوع توجه می‌کند. در این زمان است که داستان‌هایمان را به هم می‌گوییم. اما بعد چه اتفاقی می‌افتد؟
فمینیست‌های کشورهای عربی جشن گرفتند، اما جانب احتیاط را رعایت کردند. آنها می‌گفتند تغییر قانون نخستین قدم است اما تغییر رفتار سخت‌تر است. زنان و دختران جهان پا پیش گذاشتند و درباره تجاوز گزارش دادند، اما در قدم بعدی، خانواده آنها می‌باید از آنها حمایت کنند نه اینکه آنها را مجبور به ازدواج با متجاوزین‌شان کنند و موضوع را آبروریزی برای خانواده بدانند.
مایا عمار، سخنگوی گروه کفا، که برای قربانیان تجاوز کار می‌کند، می‌گوید: «اینها موضوعاتی است که در فضای عمومی درباره آنها حرف زده نمی‌شود، همه این اتفاق‌ها در سکوت می‌افتد.»
خیلی از کشورهای آمریکای لاتین، قوانینی علیه خشونت علیه زنان تصویب کرده‌اند، مثلا قوانینی علیه قتل زنان. به دنبال تصویب قانون علیه این نوع قتل در آرژانیتن در سال ۲۰۱۵، اعتراضات به پرو کشیده شد و در نوامبر ۲۰۱۷، به بهانه انتخاب ملکه زیبایی باز هم این موضوع داغ شد. در این مراسم، به جای اعلام سایز باسن و قد و وزن زنان منتخب، زنان منتخب اعلام کردند که چند زن به دنبال قتل زنان در سال ۲۰۱۷ کشته شده‌اند. تعداد این زنان ۲۲۰۲ بوده. زن دیگری درباره تعداد کودکان کشته شده به دنبال آزار جنسی سخن گفت و دیگری اعلام کرد که ۷۰ درصد زنان در پرو، تجربه در خیابان مورد حمله قرار گرفتن را داشته‌اند.
سازمان توسعه حقوق زنان که یک سازمان فمینیستی است، هشتگ #NiUnaMenos را ستوده و از آن به عنوان تغییرات قابل توجه در چندین کشور یاد کرده است.
تغییرات دیگیر هم روی داد: در اوروگوئه، قانون‌گذاران قتل زنان را زمینه‌ساز قتل‌های ناموسی دانست و محازات مرتکیبین را تشدید کرد. پرو می‌خواهد قانونی علیه خشونت‌های جنسی تصوی بکند و آرژژانتین تحت فشار است تا قوانینی در این زمینه تصویب کند.
سال‌ها می‌گذرد و جنبش آرام می‌شود
هند، کشوری که در آن جیوتی سینگ مورد تجاوز قرار گرفت، وعده داده بود که قوانین مربوط به مجازات تجاوز را تغییر می‌دهد و اداره پلیس قول داده بود که اصلاحاتی در این زمینه ایجاد کند.
با این حال اکنون که چند سال از اعترضات اولیه گذشته، این روند کند شده. بنا بر گزارشی که دیدبان حقوق بشر منتشر کرده، بسیاری گفته‌اند که انجام اصلاحات وعده داده شده معنای خود را از دست داده است. پلیس نسبت به انجام تحقیقات جنایی در زمینه تجاوز کاهلی می‌کند، به ویژه اگر خانواده قربانی از کاست‌های پایین جامعه باشند. متخصصان امور پزشکی همچنان قربانیان را وادار به انجام آزمایش‌های تحقیر کننده می‌کنند و قربانیان در دادگاه مورد تحقیر قرار می‌گیرند. به همین دلیل قربانیان مرددند که آیا جنبش می تو هم پنج سال بعد به همین سرنوشت دچار خواهد شد یا نه.
چند نکته درباره اروپا
در اروپا برخوردها با جنبش می‌تو متفاوت بوده. در سوئد گزارش‌های افشاگرانه درباره یک ستون نویس مشهور متعلق به جناح چپ، باعث شد که بحث درباره آزارهای جنسی شخصیت‌های مشهور در حوزه ادب و هند باز شود. ینی نوردبرگ، نویسنده سوئدی و روزنامه‌نگاری که به او کمک کرد تا در این زمینه افشاگری کند، نوشتند که شیوع آزارهای جنسی ر کشوری که خود را در زمینه برابری جنسی در بالاترین سطح می‌بیند، جای تاسف دارد.
در ایتالیا اما جنبش می تو چندان مورد استقبال واقع نشد اما در فرانسه هشتگی ویژه این کشور ساخته شد: #BalanceTonPorc, با این حال، برخی از فعالان حقوق زنان گفته‌اند که مطمئن نیستند این هشتگ می‌تواند در تغییر رفتارهایی که چند نسل در فرانسه ریشه داشته موثر باشد. نامه کاترین دونوو که به اعتقاد بسیاری، معنای جنبش می‌تو را اشتباه برداشت کرده، شاید تاییدی بر همین نکته باشد.
نظرها
نظری وجود ندارد.