اغاز حمله هوایی و زمینی ترکیه به عفرین: روسیه نیروهایش را از منطقه خارج کرده

حمله زمینی ترکیه به عفرین آغاز شد. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه اعلام کرد که عملیات نظامی در عفرین سوریه بر خلاف هشدار آمریکا شروع شده است و عملیات دیگری نیز در شهر منبیج (منبج) سوریه انجام خواهد گرفت. نخست‌وزیر ترکیه حمله جنگنده‌های این کشور به اهداف ی‌پ‌گ را تأیید کرده. منابع کردی نیز از آغاز درگیری‌ها خبر داده اند. روسیه گفته که برای توقف عملیات به سازمان ملل متحد توسل خواهد جست و مستشاران نظامی‌اش را از عفرین خارج کرده است.

اردوغان شنبه ۲۰ ژانویه / ۳۰ دی در یک سخنرانی در کنگره حزب حاکم «عدالت و توسعه» در شهر کوتاهیه از «آغاز فعالانه عملیات نظامی روی زمین» خبر داد. ارتش ترکیه نیز در بیانیه‌ای آغاز عملیات نظامی در عفرین را تأیید کرد. این عملیات «شاخه زیتون» نامیده شده است.

شبکه خبری تلویزیونی «خبرتورک»، وابسته به دولت ترکیه که خبرنگارانش را به خط مقدم اعزام کرده، گزارش‌هایی از آغاز درگیری‌ها و ورود شبه‌نظامیان تحت حمایت ترکیه به برخی روستاها در منطقه عفرین مخابره کرده است.

این شبکه از حمله هواپیماهای ترکیه به عفرین نیز خبر داد. خبرگزاری دولتی آناتولی آن را تأیید کرد و سپس بنعلی ییلدریم، نخست‌وزیر ترکیه نیز گفت که جنگنده‌های ترکیه پشتیبانی هوایی از نیروهای ارتش آزاد را آغاز کرده اند.

کنترل آسمان عفرین در دست روسیه بود.

فرانتز کلینسوپچ، یک عضو دومای اعلی روسیه به خبرگزاری دولتی این کشور گفته است که مسکو برای توقف عملیات به سازمان ملل متوسل می‌شود. به ادعای او «فقط سوریه نیست که می‌خواهد این عملیات متوقف شود؛ روسیه نیز در سازمان ملل این خواسته را مطرح خواهد کرد و به لحاظ دیپلماتیک به سوریه کمک خواهد کرد.»

ارتش روسیه نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که پرسنل خود و نیروهای مستشاری نظامی در عفرین را تخلیه کرده است.

نورالدین جانیکلی، وزیر دفاع ترکیه جمعه‌صبح اعلام کرده بود که عملیات عفرین با حملات خمپاره‌ای «عملاً» اما نه «رسماً» آغاز شده است. با این حال شنبه صبح ارتش ترکیه با انتشار اعلامیه‌ای بدون اشاره به انجام «عملیات نظامی در عفرین» دلیل گلوله‌باران این منطقه را اقدام متقابل در برابر گلوله‌باران پیشین کردها به سوی خاک ترکیه اعلام کرد.

در هر صورت آنکارا دلیل اصلی این حمله را بیرون‌راندن «یگان‌های مدافع خلق» (ی پ گ)، شاخه نظامی حزب چپ‌گرای «اتحاد دموکراتیک» کردهای سوریه از منطقه عفرین عنوان کرده است. ترکیه حزب کارگران کردستان (پ ک ک) را حزبی تروریستی می‌داند و ی پ گ را نیز شاخه این حزب در سوریه قلمداد می‌کند و خطری برای امنیت ملی خود.

عفرین یکی از کانتون‌های خودمختار تحت کنترل کردها در شمال سوریه و غربی‌ترین کانتون بین کانتون‌های سه‌گانه (عفرین، جزیره و کوبانی) است.

ی پ گ: در حال نبردی شدید هستیم

شبکه خبری «فرات‌نیوز»، نزدیک به پ ک ک از سوی نیروهای ی پ گ گزارش داده که درگیری‌های شدیدی در حوالی عفرین در جریان است.

بنابر این گزارش‌ها، نیروهای تحت حمایت ترکیه به روستاهای زیوانه در حومه شهبا و جندرس در حومه عفرین حمله کرده و با واکنش نیروهای کرد رویارو شده است. همچنین حملات خمپاره‌ای به روستاهای حربل، ام الحوش و تل‌رفعت از سوی شبه‌نظامیان وابسته به ترکیه ادامه دارد.

گروه دیده‌بان حقوق بشر جمعه با اشاره به حضور «انبوه» نیروها، تجهیزات و خودروهای زره‌پوش ترکیه در اطراف عفرین ادعا کرد که هر حمله علیه این کانتون «دست‌کم از ۱۰ جبهه روی خواهد داد.»

این نهاد ناظر بر جنگ داخلی سوریه همزمان از ورود صدها شبه‌نظامی شورشی «ارتش آزاد سوریه» به شمال این کشور خبر داد که تحت حمایت ترکیه قرار دارند. این گروه‌ها از طریق ترکیه به شمال استان حلب وارد شده‌اند. رسانه‌های نزدیک به کردها نیز از ورود حدود ۲۰ اتوبوس حاوی شبه‌نظامیان ارتش آزاد سوریه با پلاک غیرنظامی ترکی از خاک ترکیه به حلب خبر داده‌اند.

به گزارش شبکه خبری «الجزیره»، این نیروها تا صبح شنبه به مراتب بیشتر شدند.

ی پ گ از اعزام ۱۰ تانک، پنج زره‌پوش نظامی و تعداد بسیاری سرباز ترکیه به تپه‌ای در حوالی عفرین خبر داده‌اند.

کردها همچنین ادعا کرده اند که در درگیری با نیروهای تحت حمایت ترکیه در شهبا تا کنون دو تن را کشته اند و ۱۲ تن دیگر را زخمی کرده‌اند.

هنوز منابع مستقل دیگر این آمار را تأیید نکرده‌اند.

منبیج، هدف بعدی

اردوغان در سخنان خود همچنین گفت که شهر منبیج در استان حلب سوریه هدف بعدی عملیات نظامی ترکیه خواهد بود.

او به انتقاد از عمل‌نکردن آمریکا به وعده‌هایش پرداخت و گفت که «وعده‌هایی که بر سر منبیج به ما داده شد، حفظ نشده. پس کسی نمی‌تواند اعتراض کند که چرا کاری را که باید، داریم انجام می‌دهیم.»

او مدعی شد که «قدم به قدم مرز عراق و کشورمان را از این جرثومه تروریستی که می‌خواهد کشورمان را به محاصره خود در آورد، پاک می‌کنیم.»

او با اشاره به خواست آمریکا برای توقف این عملیات گفت که «ما برایمان اهمیت ندارد آمریکا چه می‌گوید زیرا آن چیزی برایمان مهم است که واقعاً روی زمین دارد اتفاق می‌افتد.»

وزارت خارجه آمریکا از ترکیه خواسته بود تا از هر اقدام نظامی علیه کردهای شمال سوریه خودداری کند و بر جنگ علیه داعش تمرکز داشته باشد.

اما ابراهیم کالین، سخنگوی اردوغان جمعه‌شب با هربرت مک‌مستر، مشاور ارشد امنیت ملی کاخ سفید گفتگویی تلفنی برقرار کرد. بر اساس بیانیه دفتر ریاست‌جمهوری در این باره، دو طرف بر ضرورت «مبارزه با تمام تروریست‌ها» و نیز ضرورت یافتن راه‌حل سیاسی برای بحران سوریه به توافق رسیدند.

منبیج (منبج) شهری چندقومیتی در شمال استان حلب و در نزدیکی شهر عفرین است. نیروهای دموکراتیک سوریه در ۲۰۱۶ با پشتیبانی هوایی نیروهای آمریکایی این شهر را از کنترل گروه دولت اسلامی (داعش) خارج کردند و شورای خودگردانی منبیج را مسئول اداره آن قرار دادند.

نیروهای دموکراتیک سوریه (قوات سوریا الدیمقراطیه یا ق.س.د) ائتلافی از نیروهای کرد و عرب به رهبری ی پ گ است.

عملیات نظامی ترکیه با واکنش‌هایی همراه شده است. در یکی از آخرین واکنش‌ها، نوآم چامسکی، زبان‌شناس و روشنفکر آمریکایی گفته است که «اجازه ندهید عفرین به یک کوبانی دیگر بدل شود.» اشاره‌ای به نبرد طولانی و دشوار کوبانی بین کردها و داعش که اگرچه به ویرانی کوبانی و کشتار ساکنان آن از سوی داعش انجامید، اما با پیروزی کردها پایان یافت.

در همین زمینه