واکنش‌ها به مرگ کاووس سیدامامی در زندان اوین

کاووس سیدامامی، جامعه‌شناس تحصیل‌کرده آمریکا و شهروند ایرانی‌ـ‌کانادایی در زندان اوین به شکلی مشکوک درگذشت. انجمن جامعه‌شناسی ایران و انجمن علوم سیاسی ایران در دو بیانیه جداگانه به «مرگ غیرعادی» او واکنش نشان دادند. مقام‌های کانادایی نیز از آغاز بررسی این حادثه سخن گفتند.

انجمن جامعه‌شناسی ایران یکشنبه ۲۲ بهمن در بیانیه‌ای نسبت به مرگ این استاد دانشگاه امام صادق اظهار تأسف کرد و از مسئولان ایران خواست تا درباره آن توضیح دهند.

این بیانیه درباره سیدامامی، عضو کمیته روابط بین‌الملل انجمن جامعه‌شناسی ایران می‌نویسد:

اخبار منتشرشده درباره وی در باور نمی‌گنجد و انتظار می‌رود مسئولان امر درباره این ضایعه دردناک پاسخگو باشند و به افکار عمومی توضیح دهند.

انجمن علوم سیاسی ایران نیز او را «استاد فاضل و کم‌نظیر علوم سیاسی ایران» و «انسانی شریف و اخلاق‌گرا» توصیف کرد.

سرکوب فعالان محیط زیستی

کاووس سیدامامی مدیر عامل سازمان مردم‌نهاد «حیات وحش میراث پارسیان» بود که هدفش را حفاظت از گونه‌های در معرض خطر حیات وحش ایران، به‌ویژه یوزپلنگ ایرانی اعلام کرده است.

نخستین بار رامین سیدامامی که با نام «کینگ‌رام» به عنوان خواننده یک گروه موسیقی سبک «پست‌پانک» شناخته می‌شود، خبر مرگ پدرش را منتشر کرد. به گفته او، دادسرای انقلاب تهران مادرش مریم ممبینی را احضار کرده و «به طور ناگهانی» خبر «خودکشی» همسرش را به او اعلام کرده‌است.

ساعاتی پیش از آن عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران از دستگیری هفت «متهم به جاسوسی» خبر داده بود که به ادعای او، «در قالب اجرای پروژه‌های علمی و محیط زیستی» اطلاعات محرمانه جمع‌آوری می‌کرده‌اند.

سیدامامی در حالی به جاسوسی متهم شده که حدود یک‌سال پیش در گفتگو با وب‌سایت خبری «مشرق‌نیوز»، نزدیک به سپاه پاسداران گفته بود «نباید به دونالد ترامپ [رئیس‌جمهوری آمریکا] فرصت ائتلاف‌سازی علیه ایران داده شود» و «تقویت بنیه دفاعی کشور یکی از راه‌های اصلی جلوگیری از خطر آمریکا است.»

این متهمان چهارم بهمن‌ماه بازداشت شده‌اند. عضو خانواده یکی از این بازداشت‌شدگان هفتم بهمن از دستگیری چندین مدیر و کارمند «حیات وحش پارسیان» خبر داد. شمار دقیق بازداشت‌شدگان مشخص نیست، اما به گزارش کمپین حقوق بشر ایران، شمار آنها نزدیک ۱۰ تن بوده است.

مشخص نیست چرا دادستان تهران دو روز پس از مرگ غیرعادی سیدامامی خبر بازداشت این متهمان را که به دو هفته پیش مربوط است، بدون اشاره به درگذشت این فعال محیط زیست اعلام کرده است.

محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در پیامی توئیتری درباره مرگ غیرعادی سیدامامی نوشت: «علت را از مسئولان ذیربط جویا شدم؛ بعضی پاسخ نمی‌دهند بعضی هم گفتند پیگیری کردیم اطلاعی بدست نیاوردیم.»

سیدامامی یک شهروند ایرانی‌ـ‌کانادایی بود و پس از زهرا کاظمی، عکاس و خبرنگار، دومین زندانی امنیتی ایرانی‌ـ‌کانادایی است که در زندان اوین به مرگی غیرعادی از دنیا می‌رود.

آن زمان سعید مرتضوی، دادستان تهران به دلیل مرگ کاظمی که علت آن اصابت جسم سخت به سر اعلام شد، تحت انتقادهای شدید قرار گرفت.

کمپین حقوق بشر ایران نیز اکنون قوه قضائیه را مسئول مرگ استاد دانشگاه امام صادق دانسته است. آنها خواهان تحقیقات درباره تمام مرگ‌های مشکوکی شده‌اند که پس از اعتراضات سراسری دی‌ماه ۹۶ در زندان‌های ایران رخ داد و «خودکشی» توصیف شد.

به گزارش شبکه خبری «سی‌بی‌سی» کانادا، آخرین باری که سیدامامی به کانادا رفت، اواخر سال گذشته میلادی بود. او در مرخصی از دانشگاه لت‌بریج به سر می‌برد.

یک عضو خانواده سیدامامی به سی‌بی‌سی گفته است که این خانواده در «شوک و حیرت» به سر می‌برند. او از دولت کانادا خواست تا اجازه کالبدشکافی مستقل پیکر سیدامامی را از دولت ایران اخذ کند.

کانادا روابط کنسولی با ایران را قطع کرده. اما ناتاشا نیستروم، سخنگوی وزارت خارجه این کشور به سی‌بی‌سی گفته است که «مقام‌های کنسولی کانادا در ترکیه در حال جمع‌آوری اطلاعات هستند و به خانواده این شهروند کانادایی خدمات‌رسانی می‌کنند.»

دیگر بازداشت‌شدگان این پرونده نیلوفر بیانی، سرپرست فعالیت‌ها و برنامه‌ریزی میراث حیات وحش پارسیان و مشاور سابق برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، مراد طاهباز، عضو هیأت مدیره و شهروند ایرانی-آمریکایی، سپیده کاشانی، کارشناس محیط زیست، هومن جوکار، مدیر پروژه یوزپلنگ آسیایی و طاهر قدیریان معرفی شده‌اند.

چندین شهروند ایرانی‌ـ‌آمریکایی دیگر نیز همچون مراد طاهباز در زندان‌های ایران هستند. به گزارش نیویورک‌تایمز، خانواده باقر و سیامک نمازی، بازرگان‌هایی که به اتهام جاسوسی در زندان به سر می‌برند، گفته اند که ایران در صدد استفاده از دوتابعیتی‌های بازداشت‌شده برای معاوضه زندانیان است.

یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به خبرگزاری رویترز گفته که واشنگتن از دستگیری اخیر یک شهروند ایرانی‌ـ‌آمریکایی دیگر در تهران اطلاع دارد.

در همین زمینه