رئیس سازمان محیط زیست: خوزستان به بلایی بزرگ مبتلا شده است

عیسی کلانتری که نامه‎اش به رئیس جمهوری مبنی بر مازاد آب در خوزستان به جدل لفظی با نمایندگان استانی انجامیده بود، در تازه‎ترین اظهارنظرش، با اشاره به طوفان‎های ریزگرد و خشکی تالاب‎ها گفته خوزستان به بلایی بزرگ مبتلا شده است.

رئیس سازمان محیط زیست که در همایش تغییر اقلیم و گرمایش زمین در دانشگاه علوم پایه زنجان سخن می‎گفت سدسازی پر تعداد و خشکی تالاب‎های خوزستان را عامل ایجاد کانون‎های داخلی گردوغبار دانست.

معاون رئیس جمهوری ایران درباره آلودگی هوای خوزستان گفت:

«اهواز ۱۰۰ روز است که هوای ناسالم و ۵۰ روز هوای بسیار خطرناک داشته است که این محصول اشتباهات انسانی است. در نیمه دوم سال ریزگردها با منشا داخلی است. یکی پس از دیگری سد احداث کردیم، در حالی که سالی چند سیلاب در دشت خوزستان مانع ایجاد ریزگرد می‌شد. تالاب‌ها خشک شد، ریزگردهای نمکی ایجاد شد. بلایی بزرگ سر خوزستان آمده است».

عیسی کلانتری در همایش تغییر اقلیم و گرمایش زمین در دانشگاه علوم پایه زنجان از عسلویه مثال آورد و گفت که با وجود سرمایه‌گذاری کلان جمهوری اسلامی، زندگی در این شهر به معنای «خودکشی» است:

«در عسلویه ۵۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده و چون شرایط توسعه پایدار دیده نشده است، زیست در دو شهر همجوار به معنای خودکشی است. چون فکر کردیم اگر شرایط زیست‌محیطی را رعایت نکنیم صرفه‌جویی کرده‌ایم، ولی چه اتفاقی رخ داده است؟»

در هفته‎های گذشته طوفان‌های گرد و غبار خوزستان را در نوردیده و شهرهای بسیاری را به تعطیلی کشانده و چند صد نفر را راهی مراکز درمانی کرده است.

خوزستان بیش از ۱۵ سال است که با پدیده گرد و غبار مواجه است.

وقوع طوفان‌های ریزگرد در ایران در فاصله سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۲ بیش از ۱۵ برابر افزایش یافت و اکنون به سطحی رسیده که گردش کار صنایع نفتی ایران را نیز دچار مشکل کرده است.

مهاجرت‌های گسترده، رواج و تشدید انواع بیماری‌ها از جمله مشکلات‌ تنفسی و سرطان، اختلال در رفت و آمد و تعطیلی‌های وقت‌و بی وقت زندگی خوزستانی‌ها متوقف کرده است. پدیده‌ای که در ۱۵ سال گذشته نه تنها کنترل نشده که افزایش تصاعدی داشته و بر اساس آمارهای رسمی، اکنون زندگی۸۰ درصد از جمعیت کشور به‌ویژه در استان‌های خوزستان، کرمانشاه، ایلام، کردستان و سیستان و بلوچستان را تحت تأثیر قرار داده است.

آبان‌ سال ۱۳۹۴ دولت حسن روحانی در جریان تدوین «سند ملی مقابله با گرد و غبار» اعلام کرده که مقابله با پدیده ریزگردها دست‌کم دو دهه و با روند فعلی تأمین بودجه ۳۰ سال به طول خواهد انجامید.

خوزستان علاوه بر بحران ریزگردها با مشکل کمبود آب آشامیدنی و خشکی تالاب‎هایش نیز مواجه است.

علیرضا قرینه، معاون بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب خوزستان  پیش‎بینی کرده بود که «۹۶ درصد شهرهای خوزستان دچار مشکل آب خواهند شد».

شماری از کارشناسان معتقدند در خوزستان اجرای طرح‌های انتقال آب از جمله کوهرنگ ۱ و ۲ و تونل چشمه لنگان در بالادست سرشاخه‌های رود کارون و احداث سد‌های عظیم در مسیر رودهای بزرگ دز و و کارون تأمین حق‌آبه‌های طبیعی در این استان را با مشکل مواجه کرده است.

اما در مقابل عیسی کلانتری اواخر آذر سال جاری اعلام کرد عامل اصلی بحران کم‎آبی در خوزستان هدر رفت بیش از دو میلیارد متر مکعب آب در بخش کشاورزی و صنعت است. رئیس سازمان محیط زیست گفته بود «نمی‌شود هم استانی که منابع آب فراوان دارد بگوید آب نیست و هم استان‌هایی که منابع آب کافی ندارد بگویند آب نیست».

در سال‌های گذشته ساکنان استان خوزستان بارها در اعتراض به وضعیت ناسالم زیست محیطی و پروژه‌های انتقال آب و طوفان‌های گرد و غبار تجمعات اعتراضی برگزار کرده بودند.

خوزستان در اعتراضات سراسری دی ۹۶ نیز یکی از کانون‌های اصلی درگیری بود.

در همین زمینه