رها بحرینی: دردناک است که ایران از پیشرفت‌ها در لغو اعدام تا این حد عقب افتاده
پژوهشگر سازمان عفو بین‌الملل به بهانه انتشار گزارش سالانه اعدام این سازمان می‌گوید ایران با این رقم سرسام‌آور اعدام جزو اقلیتی منزوی است و باید به این عمل قتل به دست حکومت پایان دهد.
بر اساس گزارش سالانه سازمان عفو بین‌الملل درباره اعدام که هر سال در ماه آوریل منتشر می‌شود، ۵۱ درصد اعدام‌های جهان در سال ۲۰۱۷ در ایران انجام شده است. به عبارت دیگر از میان ۹۹۳ (حدود هزار) اعدامی که در ۲۳ کشور جهان ثبت شده، دست‌کم ۵۰۷ مورد در ایران رخ داده است. البته در این آمار شمار اعدام‌هایی که در چین انجام شده، به دلیل عدم دسترسی و طبقه‌بندی شدن آنها به عنوان «اسرار دولتی»، لحاظ نشده است.
در حالی که شمار کشورهای لغو کننده مجازات اعدام یا کشورهایی که تصمیم گرفته‌اند این مجازات را اجرا نکنند، با اضافه شدن گینه و مغولستان به ۱۴۲ کشور رسیده است، جمهوری اسلامی همچنان بر منطق «چشم در برابر چشم» و «کشتن به خاطر عبرت دیگران» اصرار دارد و با همین رویکرد ایران را در صدر فهرست «جلادترین حکومت‌ها» قرار داده است.
رها بحرینی، حقوقدان و پژوهشگر سازمان عفو بین‌الملل در امور ایران، در گفت‌و‌گو با زمانه به بهانه انتشار گزارش سالانه اعدام از سوی این سازمان، ضمن ابراز تاسف درباره شمار بالای اعدام‌شدگان در ایران در سال ۲۰۱۷ می‌گوید: «این خیلی دردناک است که ایران تا این حد از پیشرفت‌هایی که در حوزه اعدام در سطح جهان صورت می‌گیرد، عقب افتاده. این در حالی است که گزارش سالانه عفو بین‌الملل با اشاره به روند جهانی کاهش اعدام و تحولات مثبتی که به‌خصوص در منطقه جنوب صحرای آفریقا اتفاق افتاده، در کل تصویر مثبت و امیدوارکننده‌ای از وضعیت اعدام در جهان نشان می‌دهد و در واقع به وضوح نشان می‌دهد اکثر کشورهای جهان دارند این مجازات را کنار می‌‌گذارند و به تاریخ می‌سپارند.»
به گفته رها بحرینی، کشورهایی مثل ایران با این رقم سرسام‌آور اعدام در سال، جزو اقلیتی در انزوا قرار گرفته هستند.
او می‌گوید: «با توجه به اینکه در طول ۴۰ سال گذشته تحولات بسیار مثبتی در دیدگاه جهانی نسبت به مجازات اعدام ایجاد شده است، ما همچنان امیدواریم که کشورهای دیگر یعنی آن معدود کشورهایی که هنوز از مجازات اعدام استفاده می‌کنند هم از این روند جهانی پیروی کنند و با اتخاذ تمهیدات فوری، یک بار برای همیشه به این عمل قتل به دست حکومت پایان دهند.»
مجازات اعدام یکی از علائم فرهنگ خشونت
در ایران اغلب تنها راه‌حل برای هر مشکلی اعدام است و حاکمیت با استفاده از تریبون‌ها و ابرازهای تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی خود پیوسته بر طبلی می‌کوبد که از آن شعار «اعدام باید گردد» شنیده می‌شود.
رها بحرینی درباره این رویکرد حاکمیت ایران به موضوع اعدام به زمانه می‌گوید: «به نظر می‌رسد رهبران کشورهایی مثل ایران فکر می‌کنند اعدام راه‌حل سریع و حلال مشکلات است در حالی که آمار جرائم در کشورهایی که اعدام را لغو کرده‌اند کاملا نشان می‌دهد اعدام نه تنها تاثیر ویژه‌ای در بازدارندگی از جرم ندارد بلکه حتی منجر به استمرار فرهنگ خشونت هم می‌شود و در واقع مجازات اعدام از علائم فرهنگ خشونت است نه راه حلی برای آن.»
به گفته این پژوهشگر سازمان عفو بین‌الملل رهبران کشورهایی مثل ایران که همچنان از مجازات اعدام استفاده می‌کنند در عمل وظیفه خود برای رسیدگی ریشه‌ای به مشکلات از طریق سیاست‌های انسانی، موثر و مبتنی بر شواهد علمی را کنار گذاشته‌اند و به اعدام مشغولند: «همان‌طور که ما در گزارش سالانه عفو بین‌الملل هم گفته‌ایم این مساله نشان از ضعف این رهبران است. رهبران توانا در کشورها عدالت را اجرا می‌کنند نه اعدام را.»
اما نکته‌ای که رها بحرینی به عنوان موضوعی مهم بر آن تاکید دارد این است که گرچه ایران مسئول بیش از نیمی از اعدام‌ها در جهان است، ولی حتی در این نظام طرفدار سرسخت اعدام هم تردید‌ها و شکاف‌هایی درباره این مجازات غیرانسانی ایجاد شده است: «نمونه بارز این شکاف تغییر و اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر است که اگر این قانون به درستی اجرا شود، ما شاهد کاهش جدی شمار اعدام‌ها در سال‌های آینده خواهیم بود.»
بر اساس آمار ارائه شده از سوی سازمان عفو بین‌الملل با وجود اینکه آمار اعدام در ایران در سال ۲۰۱۷ بسیار بالاست اما این آمار از کاهشی ۱۱ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۶ خبر می‌دهد. کاهشی که نشان می‌دهد تلاش‌های عفو بین‌الملل و دیگر فعالان مبارزه علیه اعدام موثر و موفق بوده است: «ما با جلب حمایت‌های مردمی در سطح جهان می‌توانیم در برابر این مجازات بی‌رحمانه بایستیم و یک روز به اعدام در همه جای جهان پایان دهیم.»
- در همین زمینه
نظرها
نقی
اولندش که این "ایران" نیست, و "جمهوری جهنمی اسلامی" است, که در حقیقت امر چندان قرابتی با کشور و فرهنگ و تاریخ ایران ندارد. ثانیاً جمهوری جهنمی اسلامی به جز مقام اول در رشته های مفخر آدمکشی با سنگسار, شکنجه های قرون وسطایی, تجاوز به زندانیان سیاسی (شب قبل از اعدامشان),... چهل سال است که بدون هیچ اغراقی در تمامی زمینه ها و مواردعقب ماندگی دردناکی را به ملت ایران تحمیل کرده است.