مهدی ویشکایی و ضربه‌های پهن قلم

مهدی ویشکایی، یکی دیگر از نقاشان پیشگام ایران است که به ویژه به دلیل پرتره‌هایش شناخته می‌شود. پرتره‌های ویشکایی، اغلب به عنوان یکی از اولین نمونه نقاشی‌های اکسپرسیونیستی نقاشی معاصر ایران مورد توجه قرار گرفته است.

او در سال ۱۲۹۹ در رشت به دنیا آمد. در سال ۱۳۱۳ به همراه خانواده به تهران رفت و پس از گذراندن دوره هنرستان کمال‌الملک، تحصیلات خود را در دانشکده هنرهای زیبا به پایان رساند.

پس از پایان تحصیلات، مهدی ویشکایی ابتدا به استخدام وزارت اقتصاد درآمد، اما پس از آنکه جلیل ضیاءپور هنرستان هنرهای زیبای کشور را تأسیس کرد، مدیر این هنرستان شد و همراه با کسانی چون شکوه ریاضی، سودابه گنجه‌ای، پرویز مرزبان و سیمین دانشور به تربیت نسلی از نقاشان پرداخت. شماری از نقاشان به‌نام ایران، از جمله فرامرز پیل آرام، حسین زنده‌رودی، مسعود عربشاهی، پرویز تناولی، منصور قندریز و احمد عالی از جمله فارغ‌التحصیلان همین هنرستان هستند.

مهدی ویشکایی، نقاش

مهدی ویشکایی، اما تنها دو سال در این هنرستان ماند. او برای پرداختن به نقاشی، خود را بازنشسته کرد و برای مطالعه و مشاهده وضع هنر نو، سفرهایی به خارج از ایران انجام داد.

او از‌‌ همان آغاز بیشتر پرتره می‌کشید و از این میان می‌توان به پرتره‌های او از محمد رضا شاه پهلوی، فرح پهلوی، ملکه تایلند و شماری از شخصیت‌های اروپایی اشاره کرد.

ویشکایی خود درباره پرتره گفته است: "حضور شخص و درک شخصیت سوژه در کار پرتره بسیار مهم است. ترجیح می‌دهم سوژه را ببینم، با او صحبت کنم، او را بشناسم. اینکه در باز شود کسی بیاید بگوید پرتره مرا بساز، مورد علاقه من نیست مگر اینکه اجبار و ضرورتی در کار باشد."

شیوه رنگ‌گذاری، ضربه‌های سریع و پهن قلم، حرکت تند و خشن قلم مو و اغراق در ابعاد و جزئیات از ویژگی‌های عمده پرتره‌های ویشکایی قلمداد شده‌اند و به دلیل همین ویژگی‌ها، کارهای او را به آثار اکسپرسیونیست‌ها شبیه خوانده‌اند.

مهدی ویشکایی، در دوره‌های آخر کار خود پس از انقلاب، بیشتر طبیعت بی‌جان، یا آن‌طور که خود گفته است "گل و گیاه" کشیده است.

آثار مهدی ویشکایی در نمایشگاه‌های انفرادی و جمعی متعددی در ایران، اروپا و آمریکا به نمایش درآمده است و شماری از پرتره‌های او در مجموعه‌های خصوصی و دولتی نگهداری می‌شود.

ویدئو: مهدی ویشکایی و چند اثر از میان آثار او