بی‌خبری از سعید مرتضوی

سعید مرتضوی، رئیس سابق سازمان تأمین اجتماعی و دادستان سابق تهران «ناپدید» شده است و مقام‌های قضائی ایران نمی‌توانند او را برای اجرای حکم حبس پیدا کنند. این مسئله با واکنش‌های زیادی روبه‌رو شده است.

رضا جعفری،‌ یکی از وکلای سعید مرتضوی در پرونده تأمین اجتماعی شنبه ۲۵ فروردین به خبرگزاری «تسنیم» درباره وضعیت موکلش گفت که «پنج، شش ماه است از مرتضوی بی‌اطلاع هستم و حتی ارتباط تلفنی هم با یکدیگر نداشتیم».

او به پرسشی پاسخ داد که اکنون خبرگزاری و روزنامه‌های هر دو جناح اصلاح‌طلب و اصول‌گرا می‌پرسند: «سعید مرتضوی کجاست؟»

تردید درباره وضعیت مرتضوی پس از آن آغاز شد که غلامحسین محسنی اژه‌ای، سخنگو و معاون اول قوه قضائیه پنج‌شنبه ۲۳ فروردین در پاسخ به خبرنگار روزنامه خراسان درباره اجرای حکم مرتضوی هنگام ترک سالن شتابزده پاسخ داد: «حکم جلبش صادر شده ولی متأسفانه هنوز گیرش نیاورده‌اند، حالا نمی‌دانم چطور هست!»

پس از آن حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس‌جمهوری در حساب توئیتری خود نوشت:

«مراقب باشیم مرتضوی خاوری نشود؛ نه فرار کند نه فراری داده شود. او حامل رازهای سر به مهر فراوانی است. بدون او تاریخ قضائی ایران در طول بیش از یک دهه پنهان خواهد ماند.»

محمودرضا خاوری مدیرعامل پیشین بانک ملی بود که پس از افشای فساد بانکی سه هزار میلیارد تومانی به کانادا گریخت.

پرونده‌های سعید مرتضوی

به گفته اژه‌ای، برای سعید مرتضوی سه پرونده قضائی تشکیل شده است. نخستین پرونده درباره قتل‌های بازداشتگاه کهریزک پس از اعتراضات مردمی به انتخابات ۱۳۸۸ بود که دادستان پیشین تهران به اتهام معاونت در قتل در این پرونده به دو سال زندان محکوم شده و این حکم به او ابلاغ شده است.

گروهی از جوانانی که روز ۱۹ تیر ۸۸ در گردهمایی‌های خیابانی ۱۸ تیر دستگیر شدند، به دستور مستقیم مرتضوی به کهریزک برده شدند. امیر جوادی‌فر، محسن روح‌الامینی، محمد کامرانی و رامین قهرمانی در سوله‌های بدون آب و امکانات کهریزک جان باختند.

دومین پرونده به حکم دیوان عدالت اداری درباره صلاحیت مرتضوی برای ریاست سازمان تأمین اجتماعی مربوط است. مرتضوی در این پرونده در دادگاه تجدیدنظر تبرئه شد.

سومین پرونده که به اتهام‌های مالی او بازمی‌گردد، با برگزاری دومین جلسه دادگاه تجدیدنظر شنبه ۱۲ اسفند ختم دادرسی شد. این اتهام‌ها به مدیریت او در سازمان تأمین اجتماعی و ارتباطش با بابک زنجانی، متهم ردیف اول پرونده فساد نفتی مربوط است.

پس از افشاگری‌های اخیر مقام‌های اطلاعاتی درباره مرگ زهرا کاظمی، عکاس ایرانی‌ـ‌کانادایی در زندان اوین نیز زمزمه‌هایی از امکان تعقیب قضائی مرتضوی در این پرونده به گوش رسید.

فرار؟

حسام‌الدین آشنا در حالی درباره فرار مرتضوی هشدار داده که میرمجید طاهری، وکیل مدافع خانواده روح‌الامینی در پرونده کهریزک او را همین حالا «فراری» می‌داند: «وقتی کسی حکم قطعی گرفته و حکم نیز به وی ابلاغ شده اما خود را معرفی نمی‌کند، آیا با فرار کردن فرقی دارد؟»

طاهری به خبرگزاری تسنیم درباره اجرای حکم مرتضوی نیز چنین توضیح داد:

«هفته قبل که با قاضی اجرای احکام صحبت می‌کردم، گفت که اصل پرونده در اختیار وی نیست و در دست سرپرستی دادسرا است و قرار است آنها اقدام کنند.»

دوم اسفند ماه خبر اجرای حکم مرتضوی و انتقالش به اوین منتشر شد اما او ساعاتی بعد در گفتگو با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت که حکم به او ابلاغ نشده و نه در زندان بلکه در منزل است و درخواست اعاده دادرسی داده است.

در پی انتشار این خبر، وب‌سایت «تابناک» مدعی شد که دلیل عدم ابلاغ حکم به مرتضوی «فقدان آدرس و نشانی از او در دادسراست».

به گفته حسن کمالی، یکی دیگر از وکلای خانواده روح‌الامینی، حکم زندان مرتضوی قطعی است و تا زمانی که دیوان عالی کشور درخواست اعاده دادرسی را نپذیرد، برای اجرای حکم مانعی وجود ندارد.

فعالان سیاسی و مدنی و کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز نسبت به عدم اجرای حکم مرتضوی واکنش نشان داده‌اند و آن را نشانه اجرانشدن عدالت می‌دانند.

در آخرین نمونه‌ها،‌ محمدعلی ابطحی، رئیس‌دفتر محمد خاتمی در دوران ریاست‌جمهوری در توئیتی به ماجرای مرتضوی پرداخت و آن را با ماجرای حلقه نزدیکان محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهوری سابق ایران مقایسه کرد:

مصطفی کواکبیان نیز یکشنبه ۲۶ فروردین در صحن علنی مجلس احمدی‌نژاد و مرتضوی را کنار یکدیگر قرار داد و خطاب به مقام‌های قضائی گفت:

«شما می گویید در عدم برخورد با احمدی نژاد حکمتی است. حالا که سعید مرتضوی هم دستگیر نمی شود، آن‌هم حکمتی دارد؟ آیا شما می خواهید با این برخوردها مدعی عدالت قضایی باشید؟»

احمدی‌نژاد از حامیان اصلی سعید مرتضوی در سازمان تأمین اجتماعی به شمار می‌آمد.

عباس عبدی نیز در پیامی توئیتری نوشت که «نمی‌دانم که آیا مرتضوی پنهان شده یا خیر. اگر نشده وای به حال دستگاه قضایی با این ادعای سخنگوی آن. اگر شده وای به حال هر دو آنها. در هر حال پاسخ آقای سخنگو به منزله خفت و خواری مرتضوی است. ظاهرا سقوط حد و مرز ندارد.»

هنوز پاسخی از سوی دادستان پیشین تهران نسبت به شایعه پنهان‌شدن او منتشر نشده است.

در همین زمینه