رامین حسین‌پناهی در آستانه اعدام- دادخواهی امجد حسین‌پناهی و اطلاعیه عفو بین‌الملل

رامین حسین‌پناهی، زندانی سیاسی کُرد که حکم اعدامش در دیوان عالی کشور تایید شده، روز سه‌شنبه ۱۱ اردیبهشت برای طی تشریفات اجرای حکم به قرنطینه زندان سنندج منتقل شده است. گفته می‌شود قرار است این حکم سحرگاه روز پنج‌شنبه ۱۳ اردیبهشت اجرا شود.

به دنبال انتشار این خبر از سوی خانواده حسین‌پناهی، سازمان عفو بین‌الملل با صدور اطلاعیه‌ای فوری خواهان توقف روند اجرای این حکم شده است. در این اطلاعیه از قول فیلیپ لوتر، مدیر تحقیقات عفو بین‌الملل در خاورمیانه و شمال آفریقا آمده است: «حجم بی‌عدالتی صورت گرفته در پرونده رامین حسین‌پناهی از آغاز تا امروز نفس‌گیر بوده است. گفته شده آثار شکنجه در زمان محاکمه بر بدن او مشهود بوده و او در محاکمه‌ای که کم‌تر از یک ساعت طول کشیده، به اعدام محکوم شده است.»

عفو بین‌الملل تاکید کرده است که رامین حسین پناهی در طول دوران تحقیقات و بازجویی از دسترسی به وکیل و خانواده‌اش محروم بوده و اجازه دسترسی به مدارک و شواهد مطرح شده علیه خود را نیز نداشته است.

به گفته فیلیپ لوتر، ماموران وزارت اطلاعات همچنین با اعمال فشار برای گرفتن اعترافات تلویزیونی در قبال وعده لغو حکم اعدام، عدالت را به سخره گرفته‌اند: «امتناع رامین حسین‌پناهی از دادن اعتراف، به نگهداری طولانی مدت او در سلول‌های انفرادی منجر شده است.»

سازمان عفو بین‌الملل از مقامات جمهوری اسلامی خواسته است «مجموعه تکان‌دهنده نقض حقوق بشر» در مورد رامین حسین‌پناهی را بیش از این سنگین نکند و از ارتکاب تخلفی که غیرقابل جبران خواهد بود دست بکشد: «حکم اعدام رامین حسین‌پناهی باید تا دیر نشده لغو شود.»

امجد حسین‌پناهی، برادر رامین حسین‌پناهی که مقیم شهر کلن آلمان است و خود از مدافعان حقوق بشر به شمار می‌رود، درباره جزییات خبر انتقال رامین حسین‌پناهی به قرنطینه زندان سنندج برای اجرای حکم اعدام به زمانه می‌گوید: «از دیوان عالی کشور با ما تماس گرفتند و گفتند که حکم به دایره اجرای احکام رفته است. ما ۲۰ روز بود دنبال حکم کتبی بودیم و اینکه ببینیم جریان در چه مرحله‌ای است که متاسفانه با فشار وزارت اطلاعات نمی‌گذاشتند ما بدانیم روند اجرای حکم اعدام برادرم در چه مرحله‌ای است تا اینکه ظهر روز سه‌شنبه ۱۱ اردیبهشت برادر دیگر ما افشین حسین‌پناهی، فعال مدنی و محیط زیست که در زندان سنندج دوران محکومیت هشت ساله خود را می‌گذارند، تماس فوری گرفت و گفت که از دایره اجرای احکام به زندان آمده‌اند و با نشان دادن حکم کتبی رامین را به قرنطینه برده‌اند. تاریخ اجرای حکم در آنچه برادرم در زندان دیده، سحرگاه پنج‌شنبه است.»

سایه اعدام بر سر خانواده حسین‌پناهی

این دومین حکم اعدامی است که خانواده حسین‌پناهی در طول سال‌های اخیر با آن مواجه می‌شود. امجد حسین‌پناهی درباره این شرایط می‌گوید: «سایه اعدام همواره بر سر خانواده ما سنگینی کرده. برادر بزرگ ما انور حسین‌پناهی، فعال مدنی، سه سال از شش هفت سال حبس‌شان را در زندان زیر حکم اعدام گذراندند. حالا هم که رامین ....»

او می‌گوید: «من احساس درد مشترک می‌کنم با تمامی خانواده جان‌باختگان یا فعالان سیاسی که در این سال‌ها اعدام شده‌اند. از طرف دیگر امیدوارم بتوانیم مانع اجرای حکم اعدام رامین بشویم چون رامین جوانی ۲۴ ساله است و مستحق اعدام نیست اما اگر هم او اعدام بشود، ما باید کاری بکنیم تا نگذاریم رامین‌های دیگری اعدام بشوند. امیدوارم روزی بیاید که بتوانیم کاری بکنیم تا هیچ خانواده‌ای برای اعدام داغدار و پریشان‌خاطر نشود و با چنین مصیبت‌هایی دست به گریبان نباشد.»

امجد حسین‌پناهی درباره وضعیت فعلی خانواده و اطرافیان خود به دنبال انتشار خبر انتقال رامین حسین‌پناهی به قرنطینه برای انجام تشریفات اجرای حکم اعدام، می‌گوید: «شوکه‌آورتر از این جریان برای ما این است که نشتمان، خواهرزاده ۲۶ ساله ما که شامگاه دوشنبه ۱۰ اردیبهشت شوهرش احمد امین‌پناه را برای اجرای حکم پنج سال زندان بازداشت کردند؛ با شنیدن خبر انتقال رامین به سلول انفرادی برای اجرای حکم اعدام دست به خودکشی زده و به زندگی‌اش پایان داده است. از طرف دیگر، پدر ما هم به دلیل وخامت حالش به بیمارستان منتقل شده که امیدوارم اتفاقی برایش نیفتد.»

او می‌گوید: «با توجه به این شرایط من قادر به بیان حس درونی‌ام نیستم جز اینکه احساس می‌کنم کل غم و اندوه این دنیا روی سر خانواده ما خراب شده.»

«ادعای جمهوری اسلامی درباره رامین حسین‌پناهی ثابت نشده»

حکم اعدام رامین حسین ‌پناهی روز ۲۲ فروردین ۹۷ در شعبه ۳۹ دیوان عالى کشور در شهر قم تایید شده است.

این زندانی کرد سوم تیر ماه ۹۶ در جریان آنچه رسانه‎های داخلی آن را درگیری با نیروهای امنیتی گزارش کردند، هدف سه گلوله قرار گرفت و دستگیر شد. امجد حسین‌پناهی اما می‌گوید ادعاهای سپاه درباره مسلح بودن برادرش و وقوع درگیری ثابت نشده است: «آن زمان سپاه مدعی شد که این جریان یک درگیری مسلحانه بوده است اما بعد خوشبختانه معلوم شد که این افراد اصلا اسلحه نداشتند و مسلح نبودند.»

او پیشتر درباره علل و شرایط بازداشت برادرش به زمانه گفته است: «رامین دو سال پیش به اجبار و پس از چند مورد احضار، بازجویی، تهدید و تحت فشار گذاشته شدن از سوی نهادهای امنیتی که اخبار آن در سایت‌های مختلف از جمله هرانا وجود دارد، ناچار به ترک کردستان ایران و رفتن به کردستان عراق شد. در آنجا او به عضویت حزب کومله کردستان ایران درآمد تا اینکه ۱۰ ماه پیش یعنی تیر ماه سال گذشته و به دنبال بیمار شدن مادر ما، رامین همراه یکی دیگر از اعضای خانواده به قصد دیدار با مادرمان راهی سنندج شدند. دو تن از فعالان مدنی هم آنها را همراهی می‌کردند که اتومبیل‌شان از سوی نیروهای سپاه پاسداران هدف تیراندازی قرار گرفت.»

رامین حسین‌پناهی اما پس از گذراندن ۲۰۰ روز انفرادى به زندان مرکزى سنندج منتقل شد. دادگاه بدوی (شعبه اول دادگاه انقلاب سنندج)، روز ۲۵ دی ماه ۹۶ او را به اعدام محکوم کرد.

حسین احمدی نیاز، وکیل رامین حسین ‌پناهی درباره این حکم گفته است: «قاضی پرونده به جای کلمه محاربه واژه‌ “بغی” به معنای “یاغی علیه نظام” را به کار برده‌ و این نخستین بار است که دادگاه‌های ایران کلمه بغی را در مورد متهمان سیاسی مورد استفاده قرار می‌دهند.»

در مجامع قضایی ایران از واژه “محاربه” برای توصیف افرادی که در نبرد مسلحانه علیه نظام شرکت دارند استفاده می‌شود. بر همین اساس وکیل مدافع رامین حسین پناهی صدور حکم اعدام رامین حسین‌پناهی را ناعادلانه توصیف کرده است.

امجد حسین‌پناهی اما درباره واکنش‌هایی که برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی به انتشار خبر صدور حکم اعدام رامین حسین‌پناهی نشان می‌دهند و ادعای حضور او را در مبارزه مسلحانه مطرح می‌کنند، می‌گوید: «تاکنون چنین ادعایی ثابت نشده است. این تهمت و اتهامی است که جمهوری اسلامی به برادر ما زده. برادر ما یک فعال ۲۴ ساله کرد است. او در زمان بازداشت مسلح نبوده و در طول زندگی‌اش در هیچ درگیری‌ای شرکت نداشته است. او در نهادهای حقوق بشری کار کرده و سابقه این فعالیت‌هایش موجود است.»

او همچنین درباره طرح موضوع «جدایی‌طلبی بودن» رامین حسین‌پناهی از سوی برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی به زمانه می‌گوید: «رامین به اتهام عضویت در حزبی بازداشت شده که خود را در چارچوب ایران آزاد و دموکراتیک تعریف می‌کند. رامین جدایی‌طلب نیست. او یک آزادی‌خواه است و برای تمام هم‌بندی‌ها، هم‌سن‌ها و هم‌وطنان خودش دست به تلاش و مبارزه مدنی زده است. کارنامه خانواده ما و فعالیت‌های رامین در این زمینه کاملا مشخص و روشن است.»