خروج پژو از ایران: موج جدید بیکاری خودروسازان در راه است
رشد اقتصادی و اشتغالزایی با تکیه بر سرمایهگذاری خارجی با خروج آمریکا از برجام دیگر امکانپذیر نیست. مشاغل موجود صنعت قطعهسازی و خودروسازی ایران هم ممکن است از دست برود.
لغو قراردادهای سرمایهگذاری مشترک شرکتهای خارجی با ایران شدت بیشتری گرفته است. پس از لغو قراردادهای نفتی توسط شرکتهای بزرگ بینالمللی، شرکت خودروسازی پژو سیتروئن فرانسه نیز اعلام کرد: در صورت عدم حمایت دولت فرانسه برای مصون ماندن از تحریمهای امریکا به همکاری با ایران را خاتمه میدهد. پیامد این قطع همکاریها در حوزه اشتغال چه خواهد بود؟
پژو و دیگر شرکتهای خودروسازی بینالمللی با هیاهوی بسیار به ایران رسیدند. حسن روحانی رئیس جمهوری ایران برای جلب رضایت شرکتهای فرانسوی به پاریس رفت. تلویزیون دولتی جمهوری اسلامی علیه قرارداد همکاری میان شرکتهای خودروسازی فرانسوی و ایرانی برنامه ساخت و گروهی از نمایندگان هم خواستار شفافیت و انتشار عمومی متن قرارداد همکاری شدند.
با همه مخالفتها اما هیئت دولت جمهوری اسلامی ورود شرکتهای خودروسازی خارجی را «فرصت طلایی» صنعت خودروسازی خواند و بر مبنای همین قراردادها پیشبینی کرد: مشاغل مستقیم صنعت خودروسازی تا ۶۰۰ هزار فرصت شغلی افزایش یابد.
پیشتر نیز بیژن زنگنه وزیر نفت جمهوری اسلامی اعلام کرده بود: با عملیاتی شدن قراردادهای نفتی جدید حداقل ۱۰۰ هزار فرصت شغلی در صنعت نفت و گاز ایجاد خواهد شد.
خروج امریکا از توافق هستهای اما حالا همه نقشهها و آرزوها برای رونق صنعت نفت و خودروسازی را بر باد داده است.
زیان بزرگ
مقامهای ایرانی پژو را بازنده خروج از ایران به دلیل فرار از جریمه نقض تحریمهای امریکا علیه ایران میدانند. خبرگزاریهای نزدیک به دولت از الزام این شرکت فرانسوی به پرداخت جریمه بابت فسخ یکطرفه قرارداد همکاری با ایران خبر دادهاند.
مدیران پژو پیشتر گفته بودند که به دلیل نقض یکطرفه قرارداد همکاری با ایران در گذشته ۴۲۷ میلیون یورو غرامت پرداخت کردند. اما هنوز مشخص نیست در متن قرارداد همکاری جدید نیز این بند وجود دارد یا نه.
با این حال لغو قرارداد پژو صنعت خودروسازی ایران را با تهدید جدی روبرو میکند. صنعت خودروسازی ایران سرانجام پس از یک دوره پنج ساله رکود شدید، سال ۹۵ با ورود شرکای خارجی توانست به مسیر صعودی رشد بازگردد.
انجمن خودروسازان ایران تعداد شاغلان – مشاغل مستقیم و غیرمستقیم- این صنعت را ۸۵۵ هزار تن برآورد کرده است. وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران سال گذشته در سند راهبردی توسعه صنعت رشد ۱۸ هزار شغل در بخش صنعت را به عنوان یکی از برنامههای اصلی توسعه و رشد اقتصادی اعلام کرد. بر مبنای این برنامه اشتغال مستقیم در صنعت خودروسازی در سال گذشته میبایست به ۲۰۰ هزار تن میرسید. این رقم برای سال ۱۴۰۴، ۲۵۰ هزار تن پیشبینی شده است.
بخش عمده مشاغل پیشبینی شده در این برنامه مبتنی بر سرمایهگذاری شرکتهای خارجی در ایران است.
حمله به زنجیره قطعهسازی
توقف تولید و یا مونتاژ خودرو توسط شرکتهای خودروسازی در ایران، زنجیره قطعهسازان را نیز با مشکل روبرو خواهد کرد.
قطعهسازان پیش از خروج امریکا از توافق هستهای نیز با بحران افزایش قیمت روبرو شدند. چندی پیش دبیر انجمن قطعهسازان ایران از تعطیلی حداقل ۵۰ واحد قطعهسازی به دلیل بحران ارزی خبر داده بود. او گفته بود که چنانچه خودروسازان با افزایش ۳۰ درصدی محصولات قطعهسازان موافقت نکنند، ۲۰۰ واحد قطعهسازی تعطیل خواهند شد.
به گفته نجفیمنش عضو هیئت مدیره انجمن قطعهسازان خودرو ۶۰۰ هزار تا ۷۰۰ هزار فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم در این صنعت وجود دارد. او پیشبینی کرده بود که با اجرایی شدن قراردادهای سرمایهگذاری مشترک با خودروسازان حارجی اشتغال در این حوزه دو برابر شود.
حال اما افزایش نرخ ارز از یک سو و خروج شرکتهای خارجی مشاغل موجود در این حوزه را نیز تهدید میکند.
زیان انباشته خودروسازان و خزانه خالی
صنعت خودروسازی ایران طی همه سالهای گذشته مورد حمایت دولت بوده است. دو سال قبل نیز دولت با افزایش تسهیلات بانکی خرید خودرو به کمک دو خودروساز بزرگ آمد. بهگونهای که تنها در یک بازه زمانه یک ماهه بیش از یک میلیون خودرو توسط این دو شرکت پیشفروش شد.
این کمک ویژه هم اما از حجم زیان انباشته دو شرکت ایران خودرو و سایپا نکاست. بر اساس اعلام منابع دولتی این دو شرکت بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان زیان انباشته دارند.
در چنین وضعیتی خروج شرکای خارجی موجب کاهش تولید و همچنین فروش خودروسازان داخلی خواهد شد و از سوی دیگر دولت نیز به دلیل کاهش درآمدهای نفتی و کسری بودجه امکان حمایت ویژه از این صنعت را ندارد.
نظرها
farid
مرکز بینالمللی پژوهشها و حقوق بشر بروکسل روز سهشنبه 5 ژوئن 2018 نشستی تحت عنوان «جنگهای نیابتی جمهوری اسلامی ایران در منطقه و ضرورت موضعگیری جدید اروپا در قبال ایران پس از خروج آمریکا از برجام» در پارلمان اروپا در بروکسل برگزار کرد تونی کیلام، از حزب مردم اروپا در نشست گفت: «به موضوع پرونده هستهای ایران بیش از اندازه پرداخته میشود و این امر سبب میشود تا اوضاع داخلی ایران دیده نشود. هر پیشرفتی در زمینه سیاسی و اقتصادی باید با اوضاع حقوق بشر پیوند بخورد؛ اوضاعی که متاسفانه هیچ پیشرفتی در آن نمیبینیم.» کیلام که در استونی به دنیا آمده، همچنین توضیح داد که شخصا از ظلم و ستم در اتحاد جماهیر شوروی رنج برده است؛ رژیمی که برای مدتها مردم را به این باور رسانده بود که نمیتوان جلوی او را گرفت، ولی در آخر متوقف و از درون متلاشی شد. ما اروپاییها تنها یک نقشه داریم و آن این است که با رژیم ایران گفتگو کنیم و هیچ برنامهای برای فردای پس از سقوط رژیم ایران نداریم. باید در نظر گرفت که این رژیم، رژیمی است که مردمش خواهان آن نیستند و فکر نمیکنم برای مدت طولانی بتواند دوام بیاورد.» این عضو پارلمان اروپا با مقایسه شیوه تعامل دونالد ترامپ و اتحادیه اروپا با ایران گفت: «چه از ترامپ خوشمان بیاید و چه نیاید باید این واقعیت را بپذیریم که ترامپ با مردم ایران صحبت میکند ولی اروپا با رژیم ایران. نباید این موضوع را فراموش کنیم که هر لحظه امکان تغییر در ایران وجود دارد و مردم ایران حق دموکراسی و حقوق بشر را دارند.»
قاسم
با تعطیلی شرکتهای فرانسوی در ایران بیکاری افزایش می یابد که خود لطمه ای بزرگ تلقی میگردد اما در انطرف مرز هم شرکتهای فرانسوی سود کلان ناشی از این تعطیلی را نیز از دست داده و بزودی باید شاهد ورشکستگی متقابل فعالیتهای اقتصادی خود باشند. ایرانیان اموخته اند که در بحرانها چگونه مقاومت کنند لیکن مردم فرانسه اهل مقاوکت نبوده و دست به اعتصاب و مخالفت با دولت فرانسه خواهند زد. خارج شدن آمریکا از برجام در واقع به معنای به آتش کشیدن اقتصاد ، سرمایه گذاری و اشتغال در دنیاست.
مسعود
در جواب آقا فرشید بگم مگه اقتصاد ایران عددیه تو دنیا که بخواد خروج از اون اروپا رو به آتش بکشه....مردم دیگه خسته شدن رژیم زمستون را نخوهد دید....
مومن
نخیرآقا قاسم، خارج شدن آمریکا از برجام به معنای به آتش کشیدن اقتصاد ، سرمایه گذاری و اشتغال در دنیا نیست. این به معنای یک تقابل تمام عیار و به زانو در آوردن ایران و شکست دادن سیاستهای توسعه طلبانه و تروریستی ایران در منطقه و جهان است. تنها زبانی که جمهوری اسلامی می فهمد همان زبان زور و تجاوز است که چهل سال است نسبت به مردم ایران روا داشته حال خود باید طعم آنرا بچشد. این برگ آخر جمهوری جهل وجور در ایران است. در ضمن اقتصاد فرانسه آنقدر قوی است که از دست دادن بازار ایران خللی بر آن وارد نخواهد کرد.
حسنک
ترامپ فاسدتر ین و فاشیست ترین ریس جمهور تاریخ امریکا قابلیت گفتگو با خود مردم امریکا را ندارد، اما حالا میخواهد با مردم ایران 'صحبت ' کند! در ضمن از یاد نبریم که کل سهم اقتصاد ایران از اقتصاد جهانی چیزی بیشتر از دو دهم درصد نیست. یعنی حتا به یک درصد از کل اقتصاد دنیا نیز نمیرسد. حالا این کمتر از یک درصد چگونه میتواند کل اقتصاد جهانی را زیر و زبر کند پرسشی است که امت نه چندان شریف حزب الله باید پاسخگوی باشد. اما طبق معمول حزب اللهی های دزد، بی ناموس غیر از خالی بندی چیزی در چنته ندارند
مومن
خارج شدن آمریکا از برجام به معنای به آتش کشیدن اقتصاد ، سرمایه گذاری و اشتغال در دنیا نیست. این به معنای یک تقابل تمام عیار و به زانو در آوردن ایران و شکست دادن سیاستهای توسعه طلبانه و تروریستی ایران در منطقه و جهان است. تنها زبانی که جمهوری اسلامی می فهمد همان زبان زور و تجاوز است که چهل سال است نسبت به مردم ایران روا داشته حال خود باید طعم آنرا بچشد. این برگ آخر جمهوری جهل وجور در ایران است. در ضمن اقتصاد فرانسه آنقدر قوی است که از دست دادن بازار ایران خللی بر آن وارد نخواهد کرد.
کوروش
تحریما هیچ کاری با حکومت ایران نمیکنه نه عوضش میکنه نه سیاستهاشو تغییر میده.کسانی که با تاریخ و سیاست کمی آشنایی داشته باشن میدونن که تحریما هیچ تغییری تو رفتارحکومتها به وجود نمیاره فقط مردم هستن که زیرفشارتحریما کمرخم میکنن ونابودمیشن. هیچ رژیمی تاوقتی که اراده سرکوب وتوان سرکوب داشته باشه سقوط نمیکنه،این نکات الفبای سیاست هست.پهلوی سقوط کرد چون محمدرضا اراده سرکوب رو ازدست داد وبه تبعش توان سرکوب هم به دلیل اینکه دیگه نیروهای نظامی حاضرنبودن به مردم شلیک کنن ازدست رفت. سیاست تحریم فقط مردم بدبخت وبیچاره رو ناتوان ترمیکنه،جامعه مدنی روضعیف ترمیکنه.ولی متاسفانه نمیدونم چرا یه عده توایران و خارج ازایران ازاین تحریما حمایت میکنن بااین خیال واهی که جمهوری اسلامی سقوط میکنه
حسنک
جناب کوروش واقیعت سرنگونی جمهوری جهنمی اسلامی حقیقتی است که حتا بسیاری از نظریه پردازان رژیم هم بدان اذعان دارند. برای مثال نگاه کنیم حسن خمینی و سعید حجاریان این فرایند را چگونه توصیف می کند: "حسن خمینی، نوه خمینی با هشدار نسبت به خطر فروپاشی نظام گفته «برآورده نشدن مطالبات غیرسیاسی مردم میتواند به فروپاشی نظام منجر شود.» سعید حجاریان نیز در مصاحبه با روزنامه اعتماد بی تاثیر شدن «چهار عمل اصلی» از سوی حاکمیت را یادآور شده است. او ضمن پیش بینی سقوط نظام در سه سال آینده گفته: سه سال آینده دستخوش اعتراضات پیدرپی خواهد بود، اعتراضاتی که مانند موج دریا عقب میروند و با شدت بیشتر بازمیگردند. گزارهی «عبور از روحانی» یعنی گذر از دولت و رسیدن به حاکمیت و اصل نظام و در آخر عبور از جمهوری اسلامی... جناح راست شاهد بود که در برخورد با این اعتراضات چهار عمل اصلی به کار گرفته شد؛ بعضی را جمع (بازداشت)، بعضی را ضرب (کتک)، بعضی را تفریق (تفرقه انداختن) و بعضی دیگر را تقسیم (تفکیک معترضان به معیشتیهای برحق و سیاسیهای ناحق) کردند، اما بنیاد اعتراضات همچنان باقیست/تلخیص از مصاحبه با اعتماد" حالا اینکه تحریم ها بیشتر رژیم را تقویت میکند تا مردم نکته ای است درست و به جای خود, اما در مورد آیندهء ج.ا. در بهترین حالت یک یا دو سال بیشتر دوام نخواهد داشت.