وزیر نفت ایران: با بازگشت تحریم‌ها، به دنبال حفظ سطح صادرات و مشتریان جدید هستیم

بر اثر توافق اوپک و غیراوپک برای افزایش محدود تولید نفت، قیمت این کالا افزایش یافت. وزیر نفت ایران می‌گوید که توافق جدید سازمان کشورهای تولیدکننده نفت (اوپک) در وین برای افزایش تولید، در واقع رعایت ۱۰۰ درصدی توافق کاهش تولید است. بیژن نامدار زنگنه همچنین از برنامه‌ریزی ایران برای دورزدن تحریم‌های نفتی ایالات متحده خبر داد. همزمان طرح استیضاح او در مجلس ایران مطرح شده است.

بیژن زنگنه جمعه  ۲۲ ژوئن / اول تیر پس از نشست اعضای اوپک در گفت‌و‌گویی اختصاصی با شبکه خبری «بلومبرگ» توافق به‌دست‌آمده برای تولید روزانه ۶۰۰ هزار بشکه نفت بیشتر اعضای اوپک را نه «افزایش تولید» که «کاستن از کاهش تولید» توصیف کرد.

زنگنه مدعی شد که «در ماه مه ۱۵۰ درصد پیروی از توافق کاهش تولید وجود داشت؛ یعنی ۵۰ درصد بیش از توافق انجام‌شده کاهش تولید».

به ادعای زنگنه، عربستان سعودی، قطر، ونزوئلا و برخی دیگر از کشورها بیش از آنچه توافق شده بود، از عرضه نفت کاسته بودند. او گفت که بر اساس توافق جدید، اوپک به طور کلی به سقف کاهش تولید ۱۰۰ درصد پایبند می‌ماند و نه بیش از آن؛ و شماری از کشورها همچون کشورهای ذکرشده می‌توانند تولیدشان را تا سقف معینی افزایش دهند.

وزیر نفت ایران اما هشدار داد که «برخی از کشورها» نمی‌توانند به بهانه توافق تازه هر اندازه می‌خواهند تولید کنند.

اعضای سازمان کشورهای تولید کننده نفت(اوپک) جمعه ۲۲ ژوئن/ اول تیر توافق کردند که تولید روزانه نفت خام را از ابتدای ژوئیه ۲۰۱۸ تا ۶۰۰ هزار بشکه در روز افزایش دهند. کشورهای همراه با پیمان کاهش تولید که از ابتدای سال ۲۰۱۷ آغاز شد نیز ۴۰۰ هزار بشکه نفت بیشتر از قبل تولید خواهند کرد.

چه کسی پیروز نشست اوپک بود؟

توافق اوپک پس از آشکارشدن مخالفت ایران با عربستان در افزایش سطح نفت به دست آمد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده یک ماه و نیم پیش دستور خروج از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) و بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران را صادر کرد. او مجوز صدور تحریم‌های نفتی علیه ایران را صادر کرد و پس از آن گزارش شد که واشنگتن با ریاض، متحدش در اوپک برای جبران کاهش عرضه نفت در بازار بر اثر این تحریم‌ها و جلوگیری از افزایش قیمت این کالا هماهنگی کرده است.

زنگنه در پاسخ به این پرسش مجری بلومبرگ که «آیا توافق اوپک یک پیروزی برای عربستان سعودی است، زیرا آنها تحت فشار ایالات متحده بوده‌اند؟» پاسخ داد:

«خودشان رسماً چنین چیزی نگفته اند. برای من عجیب است که ترامپ بر برخی کشورهای اوپک همچون ایران با وضع تحریم محدودیت ایجاد می‌کند و همزمان از کشورها می‌خواهد تا کاهش عرضه را جبران کنند.»

وزیر نفت ایران اقدامات ترامپ را «علیه قواعد بازار آزاد» دانست و گفت این اقدامات به افزایش قیمت نفت خواهد انجامید.

زنگنه همچنین توافق به‌دست‌آمده نشانه استقلال اوپک دانست و اینکه «اوپک بخشی از وزارت انرژی ایالات متحده نیست.»

اما عربستان تنها طرف خواهان افزایش تولید نبود. روسیه، متحد ایران نیز به دنبال افزایش تولید تا ۱,۵ میلیون بشکه در روز بود و اختلاف بین تهران و مسکو در نشست وین تا جایی بالا گرفت که بهروز نعمتی، سخنگوی هیأت رئیسه مجلس در چندین توئیت نوشت: «روسیه نمی‌تواند شریک استراتژیکی برای ما باشد... روس‌ها همیشه به ما رکب جدی زدن.»

افزایش قیمت نفت

ترامپ همزمان با اجلاس اوپک در توئیتی از این سازمان خواسته بود تا با افزایش تولید نفت قیمت آن را کاهش دهد.

اما پس از توافق به‌دست‌آمده برای افزایش محدود تولید، قیمت نفت بار دیگر افزایش یافت.

به گزارش خبرگزاری رویترز، افزایش قیمت نفت خام برنت ۳,۵ درصد در هر بشکه بود. نفت خام ایالات متحده نیز ۵,۷۷ درصد افزایش قیمت نشان داد.

با اینکه نفت خام برنت به بشکه‌ای بیش از ۷۵ دلار رسیده، زنگنه گفت تهران قیمت ۷۰ دلار را مطلوب می‌داند و به دنبال قیمت بالا نیست.

مقابله با تحریم‌ها

وزیر نفت ایران درباره چشم‌انداز بازگشت تحریم‌های نفتی در اکتبر امسال و برنامه ایران برای فروش نفت با وجود آنها گفت: «نمی‌دانم در اکتبر چه رخ می‌دهد... مقابله با تحریم‌ها دشوار است، این موضوع را نه رد می‌کنم نه از آن غافلم.» به گفته او، «هر روز مورد جدیدی از تحریم‌های آمریکا آشکار می‌شود.»

او در ادامه راهکار کلی ایران را چنین توضیح داد:

«ما سعی می‌کنیم سطح فعلی صادرات نفت را حفظ کنیم. راه‌های بسیاری برای صادرات و فروش نفت وجود ندارند که نمی‌توانم آنها را توضیح بدهم... اگر ایالات متحده این راه‌ها را دریابد، راهمان را مسدود خواهد کرد.»

او توضیح داد که اغلب مشتریان نفت ایران هنوز مشغول خرید این کالا هستند اما برخی از آنها به دلیل فشار ایالات متحده، در حوزه‌های بیمه، انتقال، و پرداخت پول نفت ایران به مشکل برخورده‌اند. به گفته زنگنه، غول‌های نفتی توتال و شل دیگر از ایران نفت نمی‌خرند.

وزیر نفت ایران همچنین پیش‌بینی کرد که مشتریان نفت ایران نخواهند توانست از ایالات متحده معافیت بگیرند و به همین دلیل تهران به دنبال راه‌های جدید فروش نفت است.

زنگنه در پاسخ به این سوال که «آیا شرکای اروپایی شما برای خرید نفت شما تضمین داده‌اند؟» به این پاسخ اکتفا کرد: «ما به دنبال مشتری‌های جدید هستیم.»

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی برای باقی‌ماندن در برجام چندین شرط، از جمله تضمین فروش نفت ایران را در برابر اروپا قرار داده است.

از زنگنه ویدئوی گفت‌و‌گوی دیگری نیز در رسانه‌های ایرانی منتشر شده که او طی آن سخنان مشابهی را بر زبان می‌آورد:

طرح استیضاح زنگنه

همزمان با این اتفاقات، مجلس شورای اسلامی ایران در این هفته طرح استیضاح وزیر نفت را بررسی می‌کند.

در دستور کار این هفته کمیسیون انرژی مجلس «بررسی استیضاح زنگنه وزیر نفت مستند به ماده (۲۲۳) آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی» درج شده است.

در همین زمینه