سرنخ بحران کاغذ در ایران: دو شرکت جعلی که ۶۰ درصد از ارز کاغذ را بالا کشیدند
دو شرکت در یک آپارتمان مسکونی در جوار بانک مرکزی مستقر بودند. از ۳۰ هزار تن کاغذ وارداتی اثری نیست. وزارت آموزش و پرورش نگران انتشار کتاب‌های درسی است.
بانک مرکزی ایران در تهران (عکس: آرشیو)
سرنخ بحران کاغذ در ایران که انتشار روزنامه‌ها و کسب و کار ناشران را به خطر انداخته و کتابفروشی‌ها را در آستانه ورشکستگی قرار داده به دست آمد: دو شرکت جعلی از بانک مرکزی ایران ۲۲,۸ میلیون یورو ارز برای واردات ۳۰ هزار تن کاغذ دریافت کرده‌اند. نه از کاغذهای وارداتی اثری به دست آمده و نه از دو شرکت واردکننده کاغذ نشانی باقی مانده است.
روزنامه شرق در شماره ۳۱۸۸ خود که شنبه ۱۶ تیر منتشر شده گزارش داده که دو شرکت «هانا تجارت پرلیت» و «خدمات پشتیبانی صنعت پرشیا»، ۶۰ درصد کل ارز تخصیص‌داده شده به واردکنندگان کاغذ را دریافت کرده‌اند. این دو شرکت عضو انجمن واردکنندگان کاغذ و مقوای ایران نیستند و اهالی بازار هم نشانی از آن‌ها ندارند. دو فرد به نام‌های حمید رضا جان محمدی و فرهاد بی‌طمع خمیران سمت‌های مدیرعامل و ریاست هیٔت مدیره این دو شرکت را بین خود تقسیم کرده‌اند. دفتر این دو شرکت نیز در نزدیکی بلوار میرداماد، در کوچه بانک مرکزی و دیوار به دیوار مهم‌ترین نهاد مالی ایران قرار دارد: یک ساختمان مسکونی که به مدت شش ماه در اجاره دو فرد یاد شده درآمده بود و بعد از سه یا چهار ماه هم به حال خود رها شد. روزنامه شرق می‌نویسد که هرچند کسی در بازار کاغذ، حمید رضا جان محمدی و فرهاد بی‌طمع خیران را نمی‌شناسد، اما آن‌ها در بانک مرکزی چندان غریبه نبوده‌اند، در برخی جلسات بانک مرکزی شرکت می‌کردند و روابطی با مسئولان بانک مرکزی داشتند. بانک مرکزی ایران اما هرگونه ارتباط با این اشخاص را تکذیب کرده است.
هفته گذشته (۱۰ تیر) بانک مرکزی ایران به دستور حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی فهرست ۱۴۸۲ فرد و شرکت دریافت‌کننده دلار ۴۲۰۰ تومانی را منتشر کرد. این شرکت‌ها و افراد از ۲۱ فروردین ۹۷ برای واردات کالا از جمله کاغذ که یک کالای استراتژیک به شمار آمده است ارز دولتی دریافت کرده‌اند. بسیاری از این کالاها، وارد بازار نشده‌اند. قیمت کاغذ در ایران بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته، قیمت کاغذ روزنامه حتی دو برابر شده و بسیاری از فروشندگان بزرگ کاغذ از فروش کاغذ به دفتر روزنامه‌ها خودداری می‌کنند. آن‌ها منتظرند که قیمت‌ها به ثبات نسبی برسد. به سبب این تحولات قیمت کتاب شناور شده است. ۵ تیر غلامرضا شجاع، مدیر عامل شرکت تعاونی لیتوگرافان تهران و احمد شریفیان، نایب رئیس اتحادیه کاغذ و مقوای تهران خواهان ورود اتاق اصناف و همچنین مسئولان نظارتی در وزارت صنعت، معدن و تجارت به موضوع التهاب در بازار کاغذ شده بودند. اکنون معلوم شده که بانک مرکزی با تخصیص ۶۰ درصد از کل ارز کاغذ به دو شرکت جعلی مسبب این بحران است. علی علی‌آبادی، مدیرکل مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت به روزنامه شرق گفته است: «اطلاعات ثبت سفارش در اختیار بانک مرکزی قرار دارد. بنابراین بانک مرکزی می‌بایست در این‌باره [تخصیص ارز کاغذ به دو شرکت جعلی] توضیح دهد.»
همایون امیرزاده، مشاور اجرائی وزارت ارشاد اسلامی که بر وضعیت بازار کاغذ نظارت دارد به روزنامه «شرق» گفته است که نه او و نه واردکنندگان و مصرف‌کنندگان کاغذ با دو شرکتی که ۶۰ درصد از ارز کاغذ را دریافت کرده‌اند، هیچگونه آشنایی ندارند و برای اولین بار است که نام این دو شرکت را شنیده‌اند. این مقام وزارت ارشاد گفته است: «موضوع مهم برای ما این است که اگر این میزان واردات [کاغذ] واقعاً انجام شده باشد، این کاغذها کجا هستند و چرا کسی از آن‌ها خبر ندارد؟»
در این بی‌خبری، بازار شایعه هم داغ شده. در رسانه‌ها و در بازار کاغذ این گمان مطرح شده که احتمالاً بخشی از ارز کاغذ روزنامه و کاغد تحریر صرف واردات کاغذ دیواری و کاغذ توالت شده است.
به گفته همایون‌زاده، وزارت آموزش و پرورش از همین حالا نگران انتشار کتاب‌های درسی برای مهر است. وزارت علوم هم برای نشر کتاب‌های دانشگاهی به کاغذ نیاز دارد.
بیشتر بخوانید:
نظرها
نظری وجود ندارد.