نشت نفت در جنوب تهران: کشاورزان نفت به پالایشگاه می‌فروشند

سال‌هاست زمین‌های اطراف پالایشگاه تهران به مواد نفتی آلوده شده. کشاورزان علاوه بر آب نفت از زمین بیرون می‌کشند. مسئولان اما علت نشت نفت را نیافته و به جای آن یا از کشاورزان نفت می‌خرند یا زمین‌های زراعی‌شان را.

خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران(ایرنا) در گزارشی اختصاصی نوشت

«برخی پمپ های آب در مناطق پایین دست پالایشگاه اینک به جای آب، نفت یا آب آلوده به مواد نفتی را بالا می‌کشد و بعضی کشاورزان با ایجاد حوضچه، نفت را از آب جدا و با آب باقی مانده زمین ها را آبیاری می کنند.»

نشت نفت در باقرشهر در جنوب شهرری و در پایین دست پالایشگاه نفت تهران رخ داده است.

به سبب کمبود بارش، زمین‌های کشاورزی این منطقه عموماً با حفر چاه‌های عمیق آب مورد نیاز خود را از منابع زیرزمینی آب تأمین می‌کنند. این در حالی است که به سبب فرسودگی تانکرهای زیرزمینی ذخیره سوخت و لوله‌های انتقال، مواد نفتی به منابع زیرزمینی آب راه یافته.

بنابر گزارش ایرنا، در حال حاضر آب مورد استفاده کشاورزان در این منطقه به ترکیبات نفتی آلوده شده و به رنگ قهوه ای تیره و سیاه در آمده است.

این گزارش تأیید می‌کند که ۸۰ درصد زمین های کشاروزی اطراف پالایشگاه به دلیل استفاده از آب های آلوده خشک شده و ۲۰ درصد نیز آلوده است.

علاوه بر این، با وجود آنکه شبکه بهداشت ایران سلامت این چاه‌ها را تأیید نمی‌کند اما کشاورزان محصولات خود را به فروش می‌رسانند.

این گزارش می‌افزاید: «مسئولان پالایشگاه به صورت هفتگی و گاه ماهانه نفت استصحال شده توسط کشاورزان را می‌خرند و به پالایشگاه انتقال می‌دهند». خرید نفت در حالی صورت می‌گیرد که پالایشگاه تا کنون برای تعمیر یا بازسازی لوله های انتقال و مخازن فرسوده قدمی بر نداشته است.

هر چند تأسیسات نفتی تهران در ابتدا راه حل دیگری هم آزموده بود و آن حذف صورت مسئله بود. بدین ترتیب که زمین‌های اطراف پالایشگاه خریداری شد و با حصارکشی به شکل مناطق متروک درآمد.

اما مشکل دیگر این است که دام‌های این منطقه هم که از آب‌ چاه استفاده می‌کنند سلامتشان به خطر افتاده است.

مسئولان باغ وحش تهران تأیید کرده‌اند که نشت نفت در جنوب تهران آب باغ وحش باقرشهر را نیز که برای برای حیوانات استفاده می‌شود آلوده کرده.

علی یزدی از کشاورزان منطقه به خبرگزاری ایرنا گفته این آلودگی از سه سال پیش آغاز شد و در اثر آن، چندین هکتار از اراضی و باغ های اطراف پالایشگاه غیرقابل کشت شدند.

در هر صورت این نخستین بار نیست که مواد نفتی از مخازن و لوله های انتقال پالایشگاه تهران به مزارع جنوب این شهر سرایت کرده است و سلامت شهروندان و محیط زیست شهری و مزارع را در خطر قرار می‌دهد. در چند سال گذشته آب روستای قمصر بخش کهریزک نیز به مواد و ترکیبات نفتی آلوده شد.

سه سال پیش سروش مدبری، مدیرکل پیشین دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست از آلوده شدن زمین‌های اطراف پالایشگاه تهران در ۱۵ سال گذشته خبر داده بود. به گفته او «در حدود ۱۵ سال پیش بود که مردم منطقه اطراف پالایشگاه تهران متوجه شدند که از چاه‌هایشان نفت بیرون می‌آید و بعد از آن بود که مسئولان وقت و حتی مدیران بعدی آن به فکر چاره اندیشی برآمدند اما به توفیقی نرسیدند».

در حال حاضر اداره محیط زیست شهرستان ری ضمن تأیید آلودگی نفتی زمین‌های باقرشهر خواستار اقدام فوری پالایشگاه و همچنین مسدود کردن چاه آب کشاورزان منطقه شد.

یک مقام در تأسیسات نفتی جنوب تهران که نخواست نامش فاش شود به خبرگزاری ایرنا گفته

«کشاورزی و حفر چاه آب در این مناطق ممنوع و تاسیسات نفت جنوب تهران به دنبال خرید زمین های کشاورزان منطقه است. بخش عمده ای از زمین های کشاورزی منطقه خریداری شده و خرید ۱۶ هکتار باقی مانده نیز در مرحله نهایی قرار دارد.»

پالایشگاه نفتی تهران اما تا کنون در خصوص علت این آلودگی به نتیجه نرسیده است.

این درحالی است که شورای شهر باقرشهر ۱۵ سال پیش نسبت به سرایت آلودگي های نفتی به چاه‌های شرب يا كشاورزی این منطقه هشدار داده بود. این هشدارها در سال ۱۳۸۳ اوج گرفت.

در سال ۱۳۸۶ روزنامه همشهری در گزارشی نوشت در  جنوب تهران مردم اسماعیل‌آباد و روستاهای دیگری چون عظیم‌آباد، قوچصار، درسون‌آباد به لطف همجواری با تأسیسات نفتی و آلوده شدن آب منطقه به انواع بیماری‌های گوارشی و پوستی مبتلا شده‌اند».

شهریور ۸۸،   پالایشگاه تهران تأیید کرد که روزانه بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ بشکه آلودگی‌های نفتی از روستا و آبهای زیر زمینی اطراف پالایشگاه جمع آوری می‌شود.

در همان سال، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کرد بر اساس یک برنامه ۱۵ ساله کل آلودگی نفتی که به صورت نفت آزاد در زمین‌های این منطقه وجود دارد راجمع آوری کند. اتفاقی که هرگز رخ نداد.