انتقاد تند فتح و حماس از توقف کمک‌های مالی آمریکا به آوارگان فلسطینی

دولت ایالات متحده آمریکا به کاستن از کمک‌های مالی‌اش به فلسطینیان ادامه می‌دهد. واشنگتن این‌بار پرداخت کمک‌های مالی به آژانس پناهجویان فلسطینی سازمان ملل را به طور کامل قطع کرد. به گفته منتقدان، از جمله سازمان‌های فلسطینی فتح و حماس یکی از اهداف کاهش شمار کسانی است که پناهجوی فلسطینی خوانده می‌شوند.

واشنگتن جمعه ۳۱ اوت / ۹ شهریور تمام کمک‌های مالی به «آژانس امداد و اقدام سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی» (UNRWA) را قطع کرد.

هدر نوئرت، سخنگوی وزارت خارجه دراین‌باره گفت که الگوی کسب‌و‌کار و اقدامات مالی این آژانس امدادرسان «به شکل اصلاح‌ناپذیری معیوب بود» و «دولت تصمیم گرفته‌است که کمک مالی بیشتری به آن نکند».

اما نبیل ابو ردینه، سخنگوی محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی در واکنش به این اقدام با لحنی تند گفت:

«تصمیم‌های متناوب آمریکا نشان‌گر حمله وقیحانه علیه مردم فلسطین و زیرپا گذاشتن قطعنامه‌های شورای امنیت است. چنین مجازات‌هایی این واقعیت را تغییر نخواهد داد که ایالات متحده دیگر نقشی در منطقه ندارد و بخشی از راه‌حل بحران آن نیست.»

گروه فلسطینی حماس نیز با اتخاذ موضعی مشابه از تصمیم آمریکا انتقاد کرد.

تصمیم به قطع کمک‌ها به UNRWA در ادامه افزایش سخت‌گیری ایالات متحده علیه فلسطینیان اتخاذ شده است. هفته گذشته نیز ایالات متحده کمک‌های مالی ۲۰۰ میلیون دلاری به فلسطینیان در نوار غزه و کرانه باختری رود اردن را قطع کرد.

تنش‌ها بین فلسطینیان و آمریکایی‌ها پس از آن بالا گرفت که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده بیت‌المقدس (اورشلیم) را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت و سفارت آمریکا را از تل‌آویو به آنجا منتقل کرد. در پی آن فلسطینیان اعلام کردند که آمریکا دیگر نقش میانجی‌گر صلح را از دست داده است.

این تصمیم‌ها بر خلاف معاهدات بین‌المللی و با وجود مخالفت متحدان آمریکا در اروپا و خاورمیانه صورت گرفت.

اسرائیل می‌گوید اورشلیم پایتخت ابدی و تقسیم‌ناپذیر دولت یهود است. فلسطینی‌ها بیت‌المقدس شرقی را پایتخت دولت مستقل آینده خود می‌خواهند و سخت‌گیری‌های مالی آمریکا را «باج‌خواهی سیاسی» توصیف کرده‌اند که هدفش همراه‌کردن آنها با طرح صلح آمریکا است.

مسئله‌ حق بازگشت

به گفته نوئرت، «افزایش بی‌حدومرز و چندبرابری دریافت‌کنندگان کمک‌ها ادامه‌یافتنی نیست و سال‌های زیادی دچار بحران بوده». UNRWA اعلام کرده است که به پنج میلیون پناهنده در اردن، لبنان، سوریه، نوار غزه و کرانه باختری رود اردن خدمات ارائه می‌دهد.

بسیاری از این پناهندگان فرزندان و نوادگان کسانی هستند که ۱۹۴۸، پس از اعلام استقلال دولت اسرائیل وادار به ترک خانه‌هایشان شدند.

روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست که پیش از اعلام رسمی دولت آمریکا از قریب‌الوقوع‌بودن چنین اقدامی پرده برداشته بود، مسئله کاستن از پناهجویان دارای حق بازگشت را نیز یکی از اهداف واشنگتن اعلام کرد.

به گزارش این روزنامه، آمریکا می‌خواهد وضعیت پناهندگی پنج میلیون فلسطینی که از خدمات آژانس امدادی سازمان ملل برخوردار بودند، تغییر کند، پناهجویان به تنها شهروندان کشور محل زندگی‌شان بدل شوند و شمار پناهجویان فلسطینی به یک دهم آن کاهش یابد. پناهجویان با صرف نظر از فلسطینی‌بودن‌شان از «حق بازگشت به سرزمین مادری» دیگر برخوردار نخواهند بود.

دوشنبه و پس از انتشار نخستین گزارش‌ها از احتمال تصمیم آمریکا به قطع کمک‌های مالی به UNRWA، دفتر محمود عباس با صدور بیانیه‌ای واشنگتن را به تلاش برای «محروم‌کردن میلیون‌ها فلسطینی از شأن پناهجویی» متهم کرد.

یک سخنگوی حماس نیز جمعه پس از اعلام رسمی این تصمیم گفت که «هدف تصمیم آمریکا از بین بردن حق بازگشت فلسطینی‌ها است».

ساکنان غزه از ۳۰ مارس جمعه هر هفته اعتراضاتی با عنوان «راهپیمایی عظیم بازگشت» را در کنار حصار مرزی با اسرائیل برگزار می‌کنند. اسرائیل که تا کنون ده‌ها معترض را کشته و صدها تن را مجروح کرده است، مسئولیت اعتراض‌ها را با حماس می‌داند. حماس اما معترضان خواهان حق بازگشت به سرزمین مادری را ساکنان به‌تنگ‌آمده و خشمگین نوار باریک غزه معرفی کرده است.

راهپیمایی عظیم بازگشت جمعه ۳۱ اوت نیز با شرکت حدود پنج هزار تن برگزار شد. این بار نیز به گفته مقام‌های بهداشتی غزه دست‌کم ده‌ها فلسطینی مجروح شدند که ۸۰ تن از آنها هدف گلوله جنگی قرار گرفته بودند.

باریکه غزه محل زندگی دو میلیون فلسطینی است و ۱۲ سال در محاصره اسرائیل قرار دارد. اسرائیل ورود و خروج به این باریکه را شدیداً کنترل می‌کند. ساکنان آن از فقر شدید و فقدان و تخریب زیرساخت‌های اساسی رنج می‌برند.

در همین زمینه