پرونده خاشقجی- ترامپ: به نظر می‌رسد او کشته شده

جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی ظهر سه‌شنبه ۲ اکتبر / ۱۰ مهر به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول مراجعه کرده بود که گواهی تجرد بگیرد اما دیگر بازنگشته و همچنان اثری از او نیست. ابعاد این پرونده روز به روز گسترده‌تر می‌‌شود.  نیروهای پلیس ترکیه در جست‌وجوی جنازه خاشقجی دامنه تفتیش و تجسس را به اطراف استانبول گسترش داده‌اند. رئیس جمهور آمریکا هم تأیید کرد که خاشقجی کشته شده. ترامپ گفت اگر ثابت شود سعودی‌ها در این واقعه دست داشتند، پیامدهای سختی در انتظار آنان است.

پنجشنبه ۱۸ اکتبر:

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا پیش از سفر به مونتانا برای شرکت در یک تجمع انتخاباتی، در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سئوال که آیا جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی کشته شده، گفت: «اینطور به نظر می‌رسد و این بسیار ناراحت‌کننده است.»

رئبس جمهور آمریکا در ادامه افزود که اگر تحقیقات نشان دهد که عربستان سعودی در قتل این روزنامه‌نگار منتقد دست داشته، پیامدهای آن «بسیار شدید» خواهد بود. ترامپ گفت:

«منظورم این است که این چیز بسیار بسیار بدی‌ست. باید ببینیم چه اتفاقی می‌افتد.»

ترامپ همچنین اعلام کرد که کاخ سفید در انتظار گزارش عربستان سعودی از این واقعه است:

«ما منتطر نتیجه سه تحقیق [درباره این پرونده]‌ایم. حقیقت اما روشن می‌شود.»

رئیس جمهور آمریکا در گفت‌وگویی کوتاه با نیویورک تایمز هم تأیید کرده که خاشقجی مرده است. پیش از این گفت‌وگو ترامپ با وزیر حارجه‌اش درباره سفر او به ریاض و آنکارا جلسه‌ای برگزار کرده بود. ترامپ به نیویورک تایمز گفته است «بر اساس اطلاعاتی که از همه طرف می‌رسد» روزنامه‌نگار منتقد سعودی کشته شده.

واشنگتن‌پست این اظهارات رئیس جمهور آمریکا را به معنای تغییر رفتار واشنگتن در قبال ریاض در میان جنجال پرونده خاشقجی ارزیابی کرده است. پیش از این رئیس جمهور آمریکا احتمال داده بود که قتل روزنامه‌نگار منتقد سعودی کار «قاتلان خودسر» بوده است.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از رسانه‌های ترکیه، پلیس این کشور که گمان می‌کند جمال خاشقجی، روزنامه ۵۹ ساله را یک هیأت پانزده نفره به سرپرستی ماهر عزیز مطرب، سرهنگ امنیتی و از محافظان ولیعهد سعودی به قتل رسانده، دامنه تجسس خود را به جنگل بلگراد در حوالی استانبول گسترش داده است.

پلیس ترکیه همچنین قصد دارد زمین‌های زراعی در استان یالوا در صد کیلومتری استانبول را هم جستجو کند.

خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داده که یک مقام امنیتی در پلیس ترکیه تأیید کرده که جست‌وجوی جسد خاشقجی در «فضاهای سبز» اطراف استانبول ادامه می‌یابد.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا پس از سفر به عربستان و ترکیه به واشنگتن بازگشته است. او  بعد از دیدار گفت‌وگو با رئیس جمهور آمریکا در جمع خبرنگاران در کاخ سفید گفته است عربستان و ترکیه به او اطمینان داده‌اند که درباره وضعیت خاشقچی تحقیقات جامعی انجام می‌دهند.

پمپئو گفت از رئیس جمهور آمریکا خواسته چند روزی به سعودی‌ها مهلت دهد تا جمع‌بند خود از برداشتشان از حقیقت را ارائه دهند.

وزیر خارجه آمریکا گفت نباید «روابط دیرینه و راهبردی» میان آمریکا و عربستان سعودی را نادیده گرفت.

نشست تجاری «ابتکار عمل برای سرمایه‌گذاری آینده» که به اجلاس «داووس در صحرا» معروف شده به میزبانی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی از ۲۳ تا ۲۵ اکتبر (۱ تا ۳ آبان) در راستای طرح «چشم‌انداز ۲۰۳۰» برای قطع وابستگی عربستان به درآمد نفتی این کشور در ریاض برگزار می‌شود. در اعتراض به ناپدید شدن جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی برخی رسانه‌ها و سیاستمداران جهان این نشست را تحریم کرده‌اند. در ادامه موج تحریم‌ها، وزیر اقتصاد فرانسه اعلام کرد که در اجلاس سرمایه‌گذاری عربستان شرکت نمی‌کند. وزیر اقتصاد فرانسه گفته است:

«در شرایط کنونی به صلاح نیست که به ریاض و به کنفرانس موسوم به "داووس صحرا" بروم.»

وزیر بازرگانی بریتانیا، نیز اعلام کرده که در اجلاس «داووس در صحرا» شرکت نمی‌کند. یک سخنگوی دولت بریتانیا در این‌باره گفته است:

«بریتانیا همچنان بسیار نگران ناپدید شدن جمال خاشقجی است. آن‌ها که مسئولیت ناپدید شدن او را به عهده دارند، باید پاسخگو باشند.»

به گزارش خبرگزاری هلند، وُپکه هوکسترا، وزیر دارایی این کشور، سفر هفته آینده‌اش به ریاض را لغو کرده .

یک سخنگوی کنسولگری هلند در عربستان سعودی که برنامه‌ریزی این سفر را به عهده دارد به خبرگزاری رویترز گفته است که سفر ماه آینده یک هیأت بازرگانی این کشور به عربستان سعودی را لغو کرده.

کریستین لاگارد، رئیس صندوق بین‌المللی پول هم برنامه سفرش به ریاض را لغو کرد.

از دو روز قبل تاکنون مدیران شرکت‌های فورد، گوگل، بلک‌استون، اوبر، AOL، ویاکام، بین کپیتال و همچنین نیویورک تایمز، سی‌ان‌ان، فایننشال تایمز و سی‌ان‌بی‌سی اعلام کردهاند که در اجلاس «داووس صحرا» شرکت نمی‌کنند.

خبرگزاری الجزیره به نقل از منابعی در پلیس و در دادستانی ترکیه گزارش داده که یک سند صوتی یازده دقیقه‌ای به دست مأموران افتاده که نشان می‌دهد خاشقجی را بعد از ورود به کنسولگری کتک زده‌اند.

یک روز بعد از تفتیش کنسولگری و اقامتگاه سرکنسول عربستان در استانبول این اطلاعات به دست آمده است.

عبدالحمید گل، وزیر دادگستری ترکیه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری آناتولی اعلام کرده که تحقیقات جامع در پرونده خاشقجی به زودی به اتمام می‌رسد و نتایج آن اعلام می‌شود. وزیر دادگستری ترکیه گفته است: «طبق قوانین بین‌المللی آنچه که نیاز باشد، انجام خواهد شد.»

خبرگزاری الجزیره گزارش داده که مأموران ترکیه در تفتیش کنسولگری عربستان و اقامتگاه سرکنسول این کشور در استانبول «نمونه‌برداری‌های مهمی» انجام داده‌اند.

به گزارش خبرنگار الجزیره از محل، بخشی از کنسولگری عربستان در استانبول مورد توجه ویژه بازرسان قرار گرفته. فقط کارمندان دیپلماتیک اجازه رفت و آمد در «بلوک C» کنسولگری را داشتند و بازرسان حدس می‌زنند که خاشقجی در این مکان به قتل رسیده.

الجزیره به نقل از منابعی که در اختیار دارد می‌گوید بازرسان در این محل اثر انگشت عده‌ای از اعضای ۱۵ نفره هیأت قتل را که از ریاض به استانبول اعزام شده بوده‌اند یافته‌اند.

تفیش اقامتگاه سرکنسول عربستان در استانبول بیش از ۹ ساعت به درازا کشید.

به گزارش خبرگزاری رویترز، مأموران تحقیق، بعد از ۹ ساعت اقامتگاه سرکنسول عربستان سعودی در استانبول را ترک کردند.

گزارش شده که مأموران در اقامتگاه سرکنسول نمونه‌برداری‌هایی انجام داده‌اند.

گروه تحقیق نه فقط اتاق‌‌ها، بلکه باغچه و گاراژ اقامتگاه را هم تفتیش کرد.

گزارش شدهکه مأموران ترکیه‌ای  و بازرسان بسته‌ها و جعبه‌هایی را از اقامتگاه سرکنسول به خارج از این محل حمل کردند.

رسانه‌های ترکیه‌ای گزارش داده‌اند که ویدیوهایی وجود دارد که نشان می‌دهند که خودرو سرکنسول در زمانی که خاشقجی ناپدید شده، وارد اقامتگاه شده است.

محمد عتیبی سرکنسول عربستان سعودی سه‌شنبه گذشته به طور غیر منتظره‌ای استانبول را به مقصد ریاض ترک کرد.

وزارت کشور ترکیه اعلام کرده که نتایج این تحقیقات را به «جهانیان» اعلام خواهد کرد.

آخرین مقاله‌ جمال خاشقجی با عنوان «آنچه که جهان عرب بدان نیاز دارد آزادی بیان است» در واشنگتن پست منتشر شد. قرار بود بعد از بازگشت این روزنامه‌نگار منتقد از ترکیه این مقاله منتشر شود.

خاشقجی در این مقاله از نبود آزادی بیان در اغلب کشورهای عربی انتقاد می‌کند و می‌نویسد به همین سبب است که اعرابی که در این کشورها زندگی می‌کنند یا از رویدادها بی‌اطلاع‌اند و یا اطلاعات آنها کافی و درست نیست.

خاشقجی در این مقاله با اشاره به بازداشت صالح الشیحی، یکی از روزنامه‌نگاران سعودی به دلیل انتقاداتش از حاکمان عربستان می‌نویسد که جامعه مدنی کمترین واکنشی به چنین اقداماتی نشان نمی‌دهد.

پانویس:

این خبر در طول روز تکمیل می شود و تیتر آن هم تغییر می کند

پرونده خاشقجی، چهارشنبه ۱۷اکتبر: