اجلاس اقلیمی ۲۰۱۸ در آستانه شکست: آیا آخرین تلاش گوترش موثر خواهد بود؟

ناظران می‌گویند اجلاس اقلیمی ۲۰۱۸ در کاتویچ لهستان شاید بدون دستیابی به هیچ توافقی پایان یابد. دبیرکل سازمان ملل به گفت‌و‌گوهای اقلیمی در لهستان بازگشت تا از کشورها بخواهد به توافق برسند.

به گزارش خبرگزاری «آسوشیتدپرس»، آنتونیو گوترش چهارشنبه ۱۲ دسامبر / ۲۱ آذر بار دیگر به کاتویچ لهستان پرواز کرده است. او دوشنبه گذشته، همزمان با پایان ضرب‌الاجل ۱۹۷ کشور عضو کنوانسیون تغییرات اقلیمی برای اجرای تعهدات معاهده آب‌و‌هوایی پاریس، سخنانش را با این هشدار آغاز کرده بود: «تغییرات اقلیمی همین حالا به مسئله مرگ و زندگی بدل شده».

او گفته بود هنوز کسی به اقدامات کافی با سرعت کافی جهت مقابله با تغییرات اقلیمی دست نزده است و از دولت‌ها خواسته بود با شکل‌دادن «اعتماد» به بسیج نیروهایشان در مسیر کاستن از روند گرمایش زمین بپردازند.

اما فعالان زیست‌محیطی به خبرگزاری «آسوشیتدپرس» گفته‌اند که ایالات متحده، استرالیا و ژاپن، سه کشور صنعتی و ثروتمند جهان بزرگترین موانع بر سر رسیدن به توافق هستند و اتحادیه اروپا نیز «تنها نقش یک تماشاچی را ایفا می‌کند».

ونسا پرز، از مسئولان صندوق جهانی حیات وحش نیز به آسوشیتدپرس گفته است که «یک رهبری جدید باید قدم پیش بگذارد. نمی‌توانیم حتی یک سال از ۱۲ سال باقی‌مانده را از دست بدهیم».

متخصصان سازمان ملل از کشورهای مختلف در گزارشی هشدار داده بودند که با روند فعلی، تغییرات اقلیمی با عاملیت انسانی در ۲۰۴۰ به آخرالزمان محیط زیستی خواهد انجامید و اغلب ساکنان فعلی زمین در طول عمرشان ــ یعنی تا ۱۲ سال دیگر ــ شاهد وخیم‌ترین تأثیرات ناشی از این تغییرات خواهند بود.

آنها هشدار داده بودند که اگر در دو سال آینده دولت‌ها تغییرات قابل توجه و جدی در سیاست‌هایشان ایجاد نکنند، فرصت از دست خواهد رفت: ما تنها نسلی از بشر هستیم که هنوز توان مقابله با روند تغییرات ناشی از گرمایش زمین را داریم.

دولت‌ها علیه علم

۱۹۷ کشور حاضر در اجلاس اقلیمی کاتویچ حتی بر سر تأیید گزارش علمی یادشده در بالا هم به توافق نرسیدند. آخر هفته گذشته ایالات متحده، روسیه‌،‌ عربستان سعودی و کویت با تأیید این گزارش مخالفت کردند.

ژان پاسکال ایپرسله، یکی از سرگروه‌های پیشین تیم دانشمندان پنل تغییرات اقلیمی سازمان ملل می‌گوید: «مهم نیست کشورها نتایج این گزارش را تأیید می‌کنند یا نمی‌کنند. علم به وضوح حرفش را زده. هیچ کس، حتی ابرقدرت‌ها هم نمی‌توانند با قوانین فیزیک چانه‌زنی کنند».

او از دولت‌ها خواست که در بیانیه نهایی توافق کنند حد بیشینه افزایش دمای زمین نسبت به سطوح پیش از انقلاب صنعتی ۱,۵ درجه تعیین شود.

اکنون حد بیشینه ۲ درجه و حد مورد نظر نهایی ۱,۵ درجه تعیین‌شده است.

چهار سال اخیر داغ‌ترین سال‌های ثبت‌شده در تاریخ بشر بودند و هر سال رکورد سال پیش را زد. میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز بار دیگر رو به افزایش گذاشته است.

پس از آنکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده با «حقه» خواندن تغییرات اقلیمی و وعده افزایش تولید سوخت‌های فسیلی بر سر کار آمد، نه تنها پوپولیست‌های راست‌گرا در سرتاسر جهان، بلکه حتی برخی دیگر از دولت‌ها نیز به تقلید از ترامپ اولویت را از توجه به گرمایش زمین برداشتند. رسانه‌ها این پدیده را «اثر ترامپ» نامگذاری کرده اند.

ترامپ به بهانه «اول آمریکا» حتی از معاهده پاریس خارج شد، با اینکه نهادهای دولت آمریکا نسبت به اثرات سوء تغییرات اقلیمی بر اقتصاد این کشور هشدار داده اند.

ایران نیز هنوز به صورت رسمی به معاهده پاریس نپیوسته است. محافظه کاران تندرو در ایران این قرارداد را نیز «استعماری» می خوانند در حالی که این کشور در سال‌های اخیر همواره در میان ۱۰ کشور نخست تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای بوده و در داخل با بحران جدی در زمینه آب رویاروست.

در همین زمینه: