رقابت عبدالله عبدالله و اشرف‌ غنی در انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان

اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان، یکشنبه ۲۰ ژانویه / ۳۰ دی رسماً وارد میدان رقابت‌های آتی ریاست‌جمهوری شد. در همین روز، عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی دولت افغانستان نیز برای نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرد. هر دو نامزد با اتحادهای جدید وارد عرصه انتخابات شده‌اند. برخی تحلیل‌گران می‌گویند که ثبات سیاسی افغانستان با اتحادهای جدید و گروه‌بندی‌های در حال تغییر از دسترس دورتر خواهد شد.

اشرف غنین در حالی بار دیگر نامزد انتخابات بعدی افغانستان می‌شود که دولتش در جنگ با طالبان است و از گفتگوهای صلح میان آمریکا و این گروه شبه‌نظامی اسلام‌گرا به حاشیه رانده شده است.

او در این انتخابات با رقبایی روبرو است که برخی از آن‌ها تا به حال در شمار متحدانش قرار داشتند.

همزمان با غنی، عبدالله عبدالله شریک او در دولت وحدت ملی، برای نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان ثبت‌نام کرد. عبدالله این بار با حمایت عبدالرشید دوستم، معاون اول رئیس‌جمهوری افغانستان، که یک متحد نزدیک اشرف غنی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۴ بود، نامزد انتخابات آتی این کشور شد.

او برای انتخابات ریاست جمهوری با گروه‌ها و شخصیت‌هایی ائتلاف کرده که در دور پیشین انتخابات در صف مخالفانش قرار داشند.

امرالله صالح وزیر داخله افغانستان که شنبه از سمت خود کناره‌گیری کرد تا به عنوان معاون غنی در انتخابات آینده معرفی شود، پیش از این رقیب و مخالف اشرف غنی محسوب می‌شد. صالح، از حمایت تاجیک‌های افغانستان برخوردار است.

برخی تحلیل‌گران می‌گویند که با ائتلاف و گروه‌بندی‌های جدید ثبات سیاسی افغانستان در حال تغییر از دسترس دورتر خواهد شد.

غنی در یک پیام تلویزیونی دستاوردهای «دولت وحدت ملی» را برشمرد و پیشنهاد خود مبنی بر «گفتگوهای بی‌قید‌وشرط با طالبان» را تکرار کرد. او گفت که گفتگوهای صلح را دولت او آغاز کرده است و موفق خواهد شد یک صلح پایدار را برای کشور به ارمغان بیاورد.

منتقدان غنی به قدرت رسیدن او را حاصل حمایت آمریکا و کشورهای غربی می‌دانند. اما اکنون خود دیپلمات‌های غربی او را فردی «غیرواقع‌بین» می‌بینند که نتوانسته بحران امنیتی افغانستان را تحت کنترل درآورد و بین گروه‌های مختلف اتحاد و دوستی ایجاد کند.

طالبان به طور مداوم از سال ۲۰۱۴ قلمروهای بیشتری در افغانستان را اشغال کرده است. اکنون دولت غنی کنترل کمتر از دو سوم کشور را به دست دارد. علاوه بر این داعش نیر در افغانستان حضور دارد.

سال گذشته واشنگتن زلمی خلیل‌زاد، دیپلماتی با اصلیت افغان را برای گفتگوهای مستقیم صلح با طالبان انتخاب کرد. خلیل‌زاد دست‌کم سه بار با رهبران طالبان دیدار کرد، اما این رهبران گفته اند که حاضر به دیدار با نمایندگان دولت غنی نیستند. همچنین یکی از مهم‌ترین شرایطی که طالبان برای شرکت در دور چهارم مذاکرات صلح تعیین کرده‌اند، خروج نیروهای ناتو از افغانستان است.

نامزدی عبدالله عبدالله

عبدالله معاون اول خود را عنایت‌الله بابر فرحمند از جنبش ملی، و معاون دوم‌اش را اسدالله سعادتی، نماینده دایکندی در مجلس افغانستان و عضو حزب وحدت اسلامی، معرفی کرده است. عبدالله اعضای «ثبات و همگرایی» را برای معرفی خود و همراهانش در انتخابات ریاست جمهوری برگزیده است.

عبدالله از نامزدهای پیشرو در انتخابات ۲۰۰۹ و ۲۰۱۴ افغانستان بود. در سال ۲۰۰۹ او از رقابت کنار کشید تا انتخابات به دور دوم کشیده نشود و حامد کرزای پیروز انتخابات شود. در انتخابات ۲۰۱۴ اما پس از اعتراض به تقلب در انتخابات، با اشرف غنی برای ورود به دولت وحدت ملی به توافق رسید و معاون اجرایی رئیس دولت شد.

او یکشنبه ۲۰ ژانویه / ۳۰ دی در یک گردهم‌آیی در کابل شرکت کرد. دوستم نیز در این گردهم‌آیی حضور داشت تا حمایتش از عبدالله را اعلام کند. او که حامی غنی در انتخابات ۲۰۱۴ بود گفت در انتخابات آینده عبدالله پیروز خواهد بود.

عبدالله همچنین گفت که تیم او شامل دو معاون و یک رئیس اجرایی همراه با دو مشاور خواهد بود. او توضیح داد که دولت وحدت ملی به نفع مردم و برای خیر کشور تشکیل داده شد و هیچگاه به عنوان دو تیم متفاوت در نظر گرفته نشد.

او افزود مردم افغانستان صلحی می‌خواهند که با واقعیت‌های جامعه همخوانی دارد و مرهمی بر زخم‌های آنها است.

تحلیلگران او را رقیب جدی اشرف غنی می‌بینند که امروز برای دور دوم ریاست‌جمهوری نامزد شد. علاوه بر این دو، محمد حنیف اتمر، مشاور سابق امنیت ملی، گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان، و رحمت‌الله نبیل، رئیس سابق سازمان اطلاعات افغانستان از رقبای جدی انتخابات آینده ریاست‌جمهوری افغانستان هستند که در روزهای گذشته ثبت‌نام کردند.

انتخابات ریاست جمهوری با سه ماه تأخیر در ۲۹ تیرماه سال آینده (۲۰ ژوئیه) برگزار خواهد شد. پیش از این قرار بود انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در تاریخ ۳۱ فروردین ۱۳۹۸ / ۲۱ آوریل برگزار شود.

براساس اعلام کمیسیون مستقل انتخابات، همچنین قرار است سه انتخابات‌ پارلمانی غزنی، شوراهای ولایتی و شوراهای ولسوالی نیز همزمان با انتخابات ریاست جمهوری در ۲۹ تیرماه ۱۳۹۸ برگزار شوند.

به‌گفته کمیسیون مستقل انتخابات زمان برگزاری انتخابات به این دلیل به تعویق افتاد که اصلاحات انتخاباتی و شرایط بهتر برای برگزاری آن انجام و فراهم شود.

با این حال مخالفان این تصمیم می‌گویند که کمیسیون مستقل انتخابات، زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را به «دستور حکومت وحدت ملی» به تعویق انداخته است و هدف از این اقدام، اعمال اصلاحات انتخاباتی نیست، بلکه «زمینه‌سازی برای مهندسی انتخابات» است.

در همین زمینه: