وزیر خارجه آمریکا پیمان INF با روسیه را به تعلیق درآورد

مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که ایالات متحده پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد (INF) را از شنبه ۲ فوریه به تعلیق درمی‌آورد و چنانچه روسیه به تعهداتش در این پیمان عمل نکند، بر اساس مفاد این پیمان شش ماه آینده از آن خارج می‌شود. وزیران خارجه اتحادیه اروپا در اجلاس بخارست نگرانی خود از خروج آمریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد را اعلام کردند. آن‌ها از واشنگتن و مسکو خواستند گفت‌وگوهای فی‌مابین را مجدداً از سر گیرد.

مهلت آمریکا به روسیه برای اعلام پایبندی به پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد (INF) شنبه ۲ فوریه / ۱۳ بهمن به پایان می‌رسد. خبرگزاری رویترز گزارش داد که مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا جمعه یکم فوریه / ۱۲ بهمن اعلام کرد که ایالات متحده پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد (INF) را از شنبه ۲ فوریه به تعلیق درمی‌آورد و چنانچه روسیه به تعهداتش در این پیمان عمل نکند، بر اساس مفاد این پیمان شش ماه آینده از آن خارج می‌شود. به این ترتیب ایالات متحده به خواست اتحادیه اروپا عمل کرد. وزیر خارجه هلند یادآوری کرده بود که روسیه برای اثبات پایبندی‌اش به INF به شش ماه فرصت دارد.

کاخ سفید با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: ایالات متحده از فردا فرایند خروج از معاهده INF را آغاز می کند و به سوی ایجاد گزینه‌های خود برای پاسخ نظامی پیش خواهد رفت. ائتلاف «ناتو» هم بلافاصله در بیانیه‌ای از این اقدام آمریکا استقبال کرده است.

وزارت دفاع آمریکا به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) اطلاع داده بود که مسکو موشک‌های کروز روسی جدید با کد ناتو SS-C-8 (کُد روسی: 9M729) و با برد بیش از ۲۶۰۰ کیلومتر را در اختیار دارد. اوایل اکتبر ۲۰۱۸، ۲۸ عضو ناتو از دولت پوتین خواستند اطلاعات قابل اعتمادی در مورد این سامانه موشکی ارائه کند. مسکو اما تاکنون چندین بار به تأکید اعلام کرده که برد موشک‌های یاد شده کمتر از ۵۰۰ کیلومتر است و به همین سبب پیمان INF  را نقض نمی‌کند. پیش از این دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا هشدار داده بود که اگر روسیه به مفاد INF عمل نکند، آمریکا تا ۲ فوریه سال جاری از این پیمان خارج می‌شود، اما چنین نشد و وزیر خارجه آمریکا این پیمان را به تعلیق درآورد. روز گذشته (پنجشنبه) معاون وزیر خارجه روسیه اعلام کرده بود که مذاکرات واشنگتن و مسکو در مورد پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد بی‌نتیجه مانده است/

واهمه اروپا از گسترش سلاح‌های هسته‌ای

فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حاشیه برگزاری اجلاس وزیران خارجه اتحادیه در بخارست از هر دو طرف خواست به پیمان INF پایبند بمانند:

«ما قطعاً نمی‌خواهیم که قاره ما مجدداً به صحنه رویارویی قدرت‌های بزرگ تبدیل شود. این ماجرا به تاریخ پیوسته است.»

هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان اعلام کرد که آلمان توقع دارد مذاکرات درباره پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد مجدداً در دستور کار آمریکا و روسیه قرار گیرد:

«بدون پیمان INF امنیت [اروپا] به خطر می‌افتد. اما باید در نظر داشت که روسیه برای اولین بار این پیمان را نقض کرد.»

ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو گفته بود مسکو در مذاکرات هیچگونه نشانه‌ای از آمادگی برای پایبندی به مفاد INF نشان نداده. دیدیه ریندرز، وزیر خارجه بلژیک در اجلاس بخارست اظهار امیدواری کرد که واشنگتن خارج از چارچوب مذاکرات با مسکو در پی از سرگیری گفت‌وگوها باشد:

«ما از گسترش سلاح‌های هسته‌ای واهمه داریم. سلاح‌های اتمی قاره اروپا را به خطر می‌اندازند. با خروج از مذاکرات نمی‌توان مانع از گسترش سلاح‌های هسته‌ای شد.»

اتحادیه اروپا در تلاش است مانع از بروز بحران دیگری مانند بحران سال ۱۹۸۳ بشود. در آن زمان مذاکرات واشنگتن با مسکو بر سر استقرار موشک‌های اس اس ۲۰ اتحاد جماهیر شوروی در شرق اروپا شکست خورد و آمریکا نیز در پاسخ، موشک‌های پرشینگ ۲ را در اروپای غربی مستقر کرد.

کشورهای حوزه دریای بالتیک – لیتوانی، لتونی و استونی- که با روسیه مرز مشترک دارند، مسکو را به عهدشکنی متهم و از خروج آمریکا از منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد استقبال کردند. استف بلوک، وزیر خارجه هلند یادآوری کرد که روسیه بر اساس پیمان INF، برای خروج از این پیمان شش ماه وقت دارد:

«باید به روسیه وقت داد پایبندی خود به پیمان INF را نشان دهد. این دقیقاً همان کاری‌ست که اکنون باید انجام داد.»

پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد ۸ دسامبر ۱۹۸۷ (۱۷ آذر ۱۳۶۶)، بین رونالد ریگان، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا و میخائیل گورباچف، دبیرکل وقت حزب کمونیست اتحاد شوروی امضا شد و در یکم ژوئن ۱۹۸۸ (۱۱ خرداد ۱۳۶۷) به‌اجرا در آمد. بر اساس این پیمان موشک‌های هسته‌ای و متعارف کروز و سکوهای پرتاب آن‌ها، با برد ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر (کوتاه‌برد) و ۱۰۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر (میان‌برد) از میان برداشته شد.

پانویس:

این گزارش با اطلاعات تازه به روز شد و تیتر آن هم تغییر کرد

بیشتر بخوانید: