انتشار فقر در ایران

<p>محسن کاکارش - اگر چه در طول سال&zwnj;های گذشته عواملی بر میزان افزایش و یا کاهش فقر در مناطق مختلف ایران تاثیر گذاشته است، اما این مسئله به&zwnj; عنوان یکی از معضلات بزرگ ایران کماکان وجود دارد.</p> <div dir="RTL">براساس آمارهای رسمی بیش از ده میلیون نفر از جمعیت کشور زیر خط فقر مطلق و بیش از ۳۰ میلیون نفر آن&zwnj;ها زیر خط فقر نسبی به سر می&zwnj;برند. برپایه برخی از تحقیق&zwnj;ها در سال&zwnj;های اخیر&quot;بحران بیکاری ۴۰ درصدی در ایران که ۲۸ میلیون را شامل می&zwnj;شود، جمعیت کل کشور را به طور نسبی دچار فقر اقتصادی کرده&zwnj;است&quot;.</div> <!--break--> <div dir="RTL">در این میان نرخ بیکاری در استان&zwnj;های مختلف ایران تفاوت&zwnj;هایی داشته است و برپایه آمارها استان&zwnj;های مرزی کشور از نرخ بیکاری بیشتری برخوردار بوده&zwnj;اند. چرا در استان خوزستان با جمعیتی ۴.۵ میلیونی که دارای منابع عظیم نفت و گاز است و عنوان ثروتمندترین استان کشور را به خود اختصاص داده، فقر و بیکاری شدید در آن دیده می&zwnj;شود؟</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">چرا مناطق مرزی کردستان علی&zwnj;رغم وعده&zwnj;های مسئولان حکومتی بیشترین آمار بیکاری را در سطح کشور دارا هستند؟ با این وجود وضعیت رفاهی در این مناطق به چه شکلی است؟</div> <div dir="RTL">زمانه در گفت&zwnj;وگو با کارشناسان و فعالان مناطق اهواز، آذربایجان، کردستان و بلوچستان به بررسی فقر و وضعیت زندگی مردم در این مناطق پرداخته است<span dir="LTR">.</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>مناطق عرب&zwnj;نشین</b></div> <div dir="RTL"><b>&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">در طول سال&zwnj;های گذشته آمارهای مختلفی از نرخ بیکاری در استان خوزستان ارائه شده است. محمدکاظم بوستان، رئیس سازمان کار و آموزش فنی و حرفه&zwnj;ای استان خوزستان در سال ۱۳۸۵ گفته بود: &quot;با پالایش تعداد جویندگان کار در مراکز کاریابی این استان، نرخ بیکاری خوزستان از ۴/۱۸درصد درسال&zwnj;های ۷۰ تا ۸۴ به ۴/۱۵درصد در زمان حاضر کاهش یافته است.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <blockquote> <div dir="RTL"><img width="180" height="254" align="right" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/rahman_javanmardi.jpg" alt="" />رحمان جوانمردی: &quot;می&zwnj;توان به طور عمومی گفت فقر و بی&zwnj;سوادی همچون یک اژدهای دوسر در کردستان جامعە ما را به شدت تضعیف کردە است. هرچند اثرات تبعیض فرهنگی، مذهبی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی مربوط بە حکومت شاهنشاهی نیز هست، اما در دوران حاکمیت جمهوری اسلامی این تبعیض&zwnj;ها شتاب بیشتری گرفتە است.&quot;</div> </blockquote> <p>&nbsp;</p> <div dir="RTL">شریف حسینی، نماینده اهواز نیز گفته بود، آمار بیکاری در استان خوزستان بیشتر از ۲۵ در صد است. به گفته وی، &quot;آمارهایی كه ارائه می&zwnj;شود در واقع آمارهای صحیحی نیست. در خوزستان میزان بیكاری حدود ۱۲ درصد اعلام می&zwnj;شود، ما این آمارها را به صورت قاطع رد می&zwnj;كنیم. آمارهایی كه در مقاطع مختلف سنی از اداره كار شهرستان گرفته&zwnj;ایم، نشان می&zwnj;دهد در مقطع سنی ۱۵ تا ۲۹ سال، ۳۰ درصدی بیكاری داریم؛ اما این آمار به صورت میانگین در كل استان خوزستان بیش از ۲۵ درصد است&quot;.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">ابراهیم عربی یکی از اعضای سازمان حقوق بشر اهواز- اروپا به زمانه می&zwnj;گوید: &quot;آمار بیکاری در این استان بعد از استان سیستان و بلوچستان از میان ۳۰ استان در ایران رتبه دوم را دارد. بسیاری از مردم حتی در اداره کار ثبت نام نمی&zwnj;کنند، چون کسی که بیشتر از ۵۰ سال کشاورز بوده، می&zwnj;تواند چه کاری با اداره کار داشته باشد؟ هم اکنون پنج هزار مهندس در رشته کشاورزی در این استان بیکارند. در صورتی که گفته&zwnj;اند صنایع جانبی و توسعه نیشکر اشتغال&zwnj;زا خواهد بود.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">&nbsp;گفته می&zwnj;شود بیکاری گسترده&zwnj;ای که در مناطق عرب&zwnj;نشین وجود دارد بر زندگی مردم تاثیر قابل توجهی گذاشته است، به طوریکه شمار چشمگیری از شهروندان عرب به دیگر کشورها مهاجرت کرده&zwnj;اند<span dir="LTR">.</span></div> <div dir="RTL">ابراهیم عربی می&zwnj;افزاید: &quot;۱۳ هزار تن از عرب&zwnj;های اهواز به کشور کویت مهاجرت کردند که کار کنند و هزینه&nbsp;خانواده&zwnj;هایشان را تامین کنند. آنان از استانی رفته&zwnj;اند که ذخیره نفتی&zwnj;اش برابر امارات و کویت است.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">این فعال حقوق بشر به ترک تحصیل دانش&zwnj;آموزان اهواز به عنوان یکی دیگر از مشکلات مناطق عرب&zwnj;نشین اشاره می&zwnj;کند و ادامه می&zwnj;دهد: &quot;از لحاظ بی&zwnj;سوادی طبق آمارهایی که فعالان حقوق بشر اهوازی به سازمان&zwnj;های بین&zwnj;المللی رسانده&zwnj;اند در مقطع ابتدایی ۳۰ درصد ترک تحصیل داریم. در راهنمایی ۵۰ درصد و در دبیرستان این آمار به ۷۰ درصد می&zwnj;رسد.</div> <div dir="RTL"><span dir="LTR">&quot;</span></div> <div dir="RTL"><b>آب آشامیدنی در اهواز</b></div> <div dir="RTL"><b>&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">باوجود اینکه در مناطق عرب&zwnj;نشین ایران ۹ رودخانه وجود دارد، اما آب آشامیدنی به یکی از مشکلات مردم تبدیل شده است<span dir="LTR">.</span> تاجایی که یک کارشناس آلمانی که به دعوت سازمان آب خوزستان برای ارزیابی و سنجش کیفیت آب اهواز به این استان سفر کرده بود، مصرف آب نوشیدنی اهواز را نه فقط برای ساکنان این شهر بلکه برای حیوانات هم زیانبار و خطرناک اعلام کرد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <blockquote> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><img width="180" height="135" align="right" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/ibrahim_al_arabi.jpg" alt="" />ابراهیم عربی: &quot;۱۳ هزار تن از عرب&zwnj;های اهواز به کشور کویت مهاجرت کردند که کار کنند و هزینه خانواده&zwnj;هایشان را تامین کنند. آنان از استانی رفته&zwnj;اند که ذخیره نفتی&zwnj;اش برابر امارات و کویت است.&quot;</div> </blockquote> <p>&nbsp;</p> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">بر اساس گزارش&zwnj;های منتشر شده، این کارشناس آلمانی به مدیران کلان&zwnj;شهر اهواز توصیه کرده بود، آب اهواز را به احشام هم ندهید چون مصرف گوشت حیواناتی که از این آب نوشیده&zwnj;اند برای انسان زیانبار است و ممکن است خطراتی را در پی داشته باشد<span dir="LTR">.</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">ابراهیم عربی ادامه می&zwnj;دهد: &quot;مردم محمره(خرمشهر)، آبادان و اهواز مشکل آب آشامیدنی دارند تا جایی که در سال ۱۹۸۸-۱۹۸۹منجر به تظاهرات مردم شد. رودخانه زیبای کارون که در آن کشتیرانی می&zwnj;شد هم اکنون خشک شده و آب&zwnj;ها به سمت کرمان، شیراز، یزد و رفسنجان انتقال داده شدند و این رودخانه را خشکاندند. فاضلاب&zwnj; صنایع به این رودخانه می&zwnj;ریزد و به همین دلیل مردم آب آشامیدنی ندارند.&quot;</div> <div dir="RTL">این در حالی است که سازمان ملل سال ۲۰۱۰ دسترسی به آب سالم و بهداشتی به عنوان یکی از حقوق اساسی بشر را به تصویب رساند. هدف از تصویب این قطعنامه کمک به نیازمندترین افراد بشر در جهان عنوان شد<span dir="LTR">.</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>حاشیه&zwnj;نشینی و آلودگی هوا</b></div> <div dir="RTL"><b>&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">از طرف دیگر اهواز یکی از کلان&zwnj;شهرهای ایران است که دارای بیشترین حاشیه&zwnj;نشینی نیز هست. این امر بر مشکلات مردم این شهر افزوده است<span dir="LTR">.</span> بر اساس گزارش&zwnj;های منتشر شده، چهارصدهزار نفر حاشیه&zwnj;نشین در این شهر وجود دارد. جمعیت کل شهر اهواز نهصدهزار تا یک میلیون نفر تخمی زده شده است.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">به باور کارشناسان، فقر ناشی از بیکاری و حاشیه&zwnj;نشینی در شهر اهواز باعث بروز خسارت&zwnj;های اجتماعی فراوانی در این منطقه شده است<span dir="LTR">.</span> ابراهیم عربی می&zwnj;گوید:&quot;در زندان&zwnj;های این خطه تقریبا چهار برابر ظرفیت آن&zwnj;ها زندانی وجود دارد. استاندار خوزستان در حضور نماینده رهبر جمهوری اسلامی گفته، ۲۵-۲۶ هزار فرد مخل امنیت در زندان داریم. ازدیاد ۹۹درصدی زندانیان نشان می&zwnj;دهد که با آمارهای جهانی همخوانی دارد. وقتی می&zwnj;بینیم که دیدبان حقوق بشر و سازمان عفو بین&zwnj;الملل می&zwnj;گویند سی تا پنجاه کشاورز دستگیر شدند می&zwnj;توانیم باورکنیم و گزارش&zwnj;های آنان را واقعی بدانیم<span dir="LTR">.</span></div> <p>&nbsp;</p> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">وی در پیوند با بی&zwnj;سوادی می&zwnj;گوید: &quot;براساس آمارهای رسمی ۲۳۰ هزار بی&zwnj;سواد داریم. فعالان حقوق بشر می&zwnj;گویند، آمارهای واقعی به مراتب بیشتر از این&zwnj;هاست. از طرفی معاون رئیس جمهور می&zwnj;خواهد ۳ هزار مدرسه و ۲۰۰ خانه در عراق بسازد و به این ترتیب به بی&zwnj;سوادی و حاشیه&zwnj;نشینی در اهواز توجهی نمی&zwnj;شود.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">مشکلات اجتماعی شهر اهواز درحالی رو به افزایش است که سال گذشته سازمان بهداشت جهانی این شهر را به عنوان آلوده&zwnj;ترین شهر جهان معرفی کرد. از سوی دیگر علیرضا عالی&zwnj;پور، &quot;رئیس هیئت مدیره سازمان آرامستان&zwnj;های شهرداری اهواز&quot; گفته بود، ۲۰ درصد از آمار متوفیان دو سال اخیر به کودکان اهوازی اختصاص دارد<span dir="LTR">.</span> او تاکید کرده بود: &quot;از سال ۸۸ تا پایان ۹ ماهه سال ۹۰ فوت ۱۳ هزار و ۱۱۳ نفر در آرامستان بهشت&zwnj;آباد اهواز ثبت شده است.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">ابراهیم عربی در همین زمینه توضیح داد: &quot;اگر مرگ این کودکان در بریتانیا یا حتی دیگر کشورهای جهان سوم اتفاق افتاده بود مثل بمب صدا به&zwnj;پا می&zwnj;کرد. بیمارستان شفا که برای سرطان کودکان در نظر گرفته شده، &zwnj;ظرفیت بسیار کمی دارد<span dir="LTR">.</span> با این همه ثروت فقط یک بیمارستان در اینجا هست<span dir="LTR">.</span> طبق آمارهایی که دوستان تهیه کردند،۸۰ درصد بچه&zwnj;های اهوازی سوء تغذیه دارند. آب و هوا آلوده است، بیمارستان و بهداشت وجود ندارد و مدرسه&zwnj; به اندازه کافی نیست. با در نظر گرفتن این&zwnj;ها می&zwnj;توان فهیمد که در این آمار مبالغه نشده است<span dir="LTR">.</span> فقط در ماهشهر ۲۳۰ کودک مرده و یا با نقص&zwnj;عضو به دنیا آمده&zwnj;اند که در اثر صنایع پتروشیمی و تاثیرات آن&zwnj;ها بر زنان و مردان این مناطق اتفاق افتاده است.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>آذربایجان</b></div> <div dir="RTL"><b>&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">کارشناسان مسائل آذربایجان می&zwnj;گویند، شهرهای آذربایجان ایران از لحاظ اقتصادی رشد چندانی نداشته است و سیاست&zwnj;های تبعیض&zwnj;آمیز حکومت موجب معضلاتی در مناطق ترک&zwnj;نشین ایران شده است.</div> <div dir="RTL">یاشار حکاک&zwnj;پور، کارشناس مسائل آذربایجان به زمانه می&zwnj;گوید: &quot;اگر نگاهی به عملکرد دو حکومت جمهوری اسلامی و پهلوی داشته باشیم دولت ایران هیچگونه سرمایه&zwnj;گذاری صنعتی&zwnj;ای در استان&zwnj;های زنجان، قزوین، اردبیل، آذربایجان شرقی، غربی، همدان و قزوین نکرده است و با افزایش روند شهرنشینی و عدم ایجاد شغل&zwnj;های صنعتی و روند سنتی کشاورزی در این منطقه بیکاری فاحش ناشی از عدم سرمایه&zwnj;گذاری ساکنان این مناطق را رنج می&zwnj;دهد و آذربایجان در طی این دو حکومت همواره سیر نزولی در اقتصاد را طی کرده است<span dir="LTR">.</span>&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">این کارشناس مسائل آذربایجان به مشکل اشتغال در شهرهای آذربایجان اشاره می&zwnj;کند و می&zwnj;افزاید: &quot;جوانان تحصیل کرده آذربایجان بعد از اتمام تحصیلات عالی امکان یافتن کار در منطقه آذربایجان را ندارند و نیروی فعال آذربایجان مجبوراست برای یافتن تکه نانی مهاجرت کنند و به دیگر مناطق بروند. خود مهاجرت نیز مشکلات عدیده&zwnj;ای را به مهاجران تحمیل می&zwnj;کند. عده&zwnj;ای برای کار به استانبول و دیگر شهرهای جنوبی ترکیه می&zwnj;&zwnj;روند و در آنجا مشغول کار می&zwnj;شوند اما ترکیه به شهروندان غیر اروپایی به سختی اقامت می&zwnj;دهد و این&zwnj;ها مجبورند در کارهایی خارج از قانون کار ترکیه کار کنند.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">این در حالی است که سال گذشته تعداد قابل توجهی از واحدهای تولیدی و شرکت&zwnj;ها به دلایل مختلف به تعطیلی کشیده شدند. براساس آماری که علیرضا محجوب، دبیر خانه کارگر اعلام کرد در سال گذشته صد هزار کارگر اخراج شدند<span dir="LTR">.</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">یاشار حکاک&zwnj;پور می&zwnj;گوید: &quot;اقتصاد ایران اگرچه بیشتر حجم اقتصاد ایران دولتی است، اما دولت ایران در سالیان گذشته با سنگ&zwnj;اندازی&zwnj;های متعدد اعم از مالیات&zwnj;های سنگین، عدم صدور مجوز و تامین اعتبار و ده&zwnj;ها عامل دیگر مانع از سرمایه&zwnj;گذاری بخش خصوصی در این منطقه شده است. چند کارخانه شکلات&zwnj;سازی هم که با اراده چند سرمایه&zwnj;دار آذربایجانی ایجاد شده است در معرض تعطیلی قرار دارند. حکومت ایران منابع زیرزمینی آذربایجان اعم از طلا، مس، آهن و سایر مواد معدنی را به صورت خام به نقاط فارس&zwnj;نشین منتقل می&zwnj;کند و وقتی ساکنان شهری به دولت زیاد اعتراض می&zwnj;کنند دولت برای بریدن صدای آن&zwnj;ها کارخانه&zwnj;هایی را که محیط زیست کل منطقه را تهدید می&zwnj;کند به این منطقه اختصاص می&zwnj;دهد کارخانه هایی که ضررشان بیشتر از منفعتشان است.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">این فعال حقوق بشر آذربایجانی تبعیض&zwnj;های قومی از سوی حاکمیت را عامل عدم پیشرفت مناطق آذربایجان می&zwnj;داند و می&zwnj;افزاید: &quot;آذربایجان تحت تبعیض قومی- نژادی قرار دارد. این بدین معنی است که حکومت ایران نمی&zwnj;گذارد منطقه آذربایجان به خاطر ترک و آذری بودنش پیشرفت کند و کمر به از بین بردن آن از همه راه&zwnj;های ممکن بسته است. آمارهای مناطق قومی همواره مهندسی می&zwnj;شود و سعی می&zwnj;شود تا شاخص&zwnj;های اقتصادی متعادل با مناطق توسعه یافته نشان داده شود. حال آنکه هر فرد می&zwnj;تواند با مسافرت به این مناطق میزان تغییرات و پیشرفت شهرها و رونق اقتصاد را مقایسه کند و البته آمارهای صحیحی اگر ارائه شود خود گویا خواهد بود<span dir="LTR">.</span> حکومت ایران در طول سی سال گذشته هیچ سرمایه&zwnj;گذاری چشمگیری در مناطق ترک&zwnj;نشین کشور به استثنای تهران نکرده و آذربایجان عموماً با مشکل نبود فرصت شغلی و سرمایه مواجه است.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <blockquote> <div dir="RTL"><img width="180" height="272" align="right" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/aziz_dadyar.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL">عزیز دادیار: &quot;به خاطر وجود دیکتاتوری و نظامی&zwnj;گری نظام کنونی و داشتن نیروهایی مانند ارتش، سپاه، نیروهای لباس شخصی و بسیج، بلوچستان قرق نظامی شده و جاده&zwnj;ها در اختیار کامل دولت است. مردم مانند دوره شاه همچنان با همدیگر برابر نیستند و هنوز بلوچ&zwnj;ها سرمایه&zwnj;های خود را در راه&zwnj;های غیرقانونی صرف می&zwnj;کنند.</div> </blockquote> <p>&nbsp;</p> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">او برای توضیح بیشتر به چند تحقیق اشاره می&zwnj;کند و می&zwnj;گوید: &quot;در سال&zwnj;های اخیر پایان نامه چندین تن از دانشجویان دانشگاه&zwnj;های تهران به مقایسه اقتصاد آذربایجان (آذربایجان شرقی، غربی، همدان، زنجان، اردبیل و قزوین و قسمتی از استان مرکزی) با مناطق فارس&zwnj;نشین (تهران، اصفهان، کرمان، یزد سمنان و اراک) اختصاص داشت. در این تحقیق با مقایسه میزان فرصت&zwnj;های شغلی با جمعیت مشخص شده بود که امکان کاریابی در مناطق فارس&zwnj;نشین سه برابر آذربایجان است و البته اکنون بعد از گذشت چند سال احتمالا این درصد افزایش یافته است.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>بلوچستان</b></div> <div dir="RTL"><b>&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">استان سیستان&zwnj; و&zwnj; بلوچستان که پهناورترین استان ایران است، جزو محروم&zwnj;ترین استان&zwnj;های کشور به شمار می&zwnj;رود. در آمارهایی که منتشر شده&zwnj;اند این استان بدترین نرخ بیکاری و امید به زندگی را به&zwnj; خود اختصاص داده است<span dir="LTR">.</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">حسینعلی شهریاری، نماینده زاهدان در دوره هشتم مجلس گفته بود: &quot;نرخ بیکاری در سیستان &zwnj;و بلوچستان حداقل ۳۰ درصد است و آمارهای اعلام شده اشتباه است. بیکاری مشکلات بسیاری را در استان به&zwnj;وجود آورده است و دولت باید در ایجاد اشتغال در استان مشارکت کند.&quot; آن زمان نرخ بیکاری ۸.۱۳درصد برای سال ۱۳۸۸ اعلام شده بود. از سوی دیگر عبد&zwnj;العزیز جمشید&zwnj;زهی، نماینده شهرستان سروان در اواخر سال ۱۳۸۹ گفته بود: &quot;در استان سیستان و بلوچستان آمار بیكاری بسیار فراتر از آن چیزی است كه در كشور اعلام شده است.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">عبدالعزیز جمشیدزهی افزوده بود: &quot;در استان سیستان و بلوچستان از نظر صنعت هیچ اقدامی صورت نگرفته است، همچنین در بحث معادن هم اقدامی انجام نشده است و از سوی دیگر با توجه به خشكسالی&zwnj;های چندساله در بحث كشاورزی هم با مشكل مواجه هستیم.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">از سوی دیگر استان سیستان و بلوچستان دارای کمترین شاخص توسعه انسانی در کشور است<span dir="LTR">.</span> به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، &quot;شاخص توسعه انسانی در سال ۱۳۸۸ به ترتیب در استان&zwnj;های تهران، سمنان، یزد و اصفهان از سایر استان&zwnj;ها بالاتر است و به ترتیب در استان&zwnj;های سیستان و بلوچستان، كردستان، آذربایجان&zwnj;غربی و خراسان شمالی از سایر استان&zwnj;ها پایین&zwnj;تر است<span dir="LTR">.</span>&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">طبق این داده&zwnj;ها، استان تهران بیشترین و استان سیستان و بلوچستان كمترین میزان شاخص توسعه انسانی را بین استان&zwnj;های كشور داشته&zwnj;اند<span dir="LTR">.</span> شاخص توسعه انسانی نام جدولی است تناسبی که در آن کشورهای جهان بر اساس فاكتورهایی از جمله درآمد سرانه واقعی، نرخ باسوادی، آموزش، بهداشت، تغذیه و نیز امید به زندگی در (بدو تولد) مورد مقایسه قرار می&zwnj;گیرند<span dir="LTR">.</span></div> <div dir="RTL">عزیز دادیار، کارشناس مسائل بلوچستان بر این باور است که میزان فقر در بلوچستان بعد از سال ۵۷ کاهش یافته است<span dir="LTR">.</span></div> <blockquote> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><img width="180" height="221" align="right" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/yashar_hakkakpur.jpg" alt="" />یاشار حکاک&zwnj;پور: &quot;جوانان تحصیل کرده آذربایجان بعد از اتمام تحصیلات عالی امکان یافتن کار در منطقه آذربایجان را ندارند و نیروی فعال آذربایجان مجبوراست برای یافتن تکه نانی مهاجرت کنند و به دیگر مناطق بروند.&quot;</div> </blockquote> <p>&nbsp;</p> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">این کارشناس مسائل بلوچستان به زمانه می&zwnj;گوید: &quot;به خاطر وجود دیکتاتوری و نظامی&zwnj;گری نظام کنونی و داشتن نیروهایی مانند ارتش، سپاه، نیروهای لباس شخصی و بسیج، بلوچستان قرق نظامی شده و جاده&zwnj;ها در اختیار کامل دولت است. مردم مانند دوره شاه همچنان با همدیگر برابر نیستند و هنوز بلوچ&zwnj;ها سرمایه&zwnj;های خود را در راه&zwnj;های غیرقانونی صرف می&zwnj;کنند. دولت می&zwnj;گوید قاچاق وجود دارد، درست است، اما سردسته قاچاق فرماندهان سپاه و ارتش و نیروهای نظامی هستند. از یک طرف از مردم رشوه می&zwnj;گیرند و از دیگر مواد قاچاق مانند سیگار و مواد مخدر خودشان سازماندهی&zwnj;شده وارد شهرهای ایران می&zwnj;کنند. فقری که در سال ۵۴ در بلوچستان بود، الان دیده نمی&zwnj;شود.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">آقای دادیار همچنین می&zwnj;افزاید: &quot;بیشتر فقر فرهنگی در بلوچستان وجود دارد تا فقر اقتصادی. البته اگر ایران دارای هیچ حاکمیتی هم نبود تا این حد رشد می&zwnj;کرد و این را نباید یک ارزشگذاری خدمات دولتی محسوب کرد<span dir="LTR">.</span>&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>کردستان</b></div> <div dir="RTL"><b>&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">نبود برنامه&zwnj;های توسعه اقتصادی، عدم سرمایه&zwnj;گذاری پایدار و کمبود مسکن و اشتغال ازجمله مواردی هستند که کارشناسان مسائل کردستان را بر آن داشته است تا از این منطقه به عنوان یکی از محروم&zwnj;ترین مناطق ایران یاد کنند<span dir="LTR">.</span> محرومیت&zwnj;ها در مناطق کردنشین تاجایی پیش رفته که در دوره&zwnj;های پیشین به مجلس شورای اسلامی کشیده شده است<span dir="LTR">.</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">بنا به گزارش جام جم آنلاین، &quot;استان کردستان، با وجود برخورداری از مواهب و جاذبه&zwnj;های طبیعی و تاریخی بی&zwnj;شمار، در چند سده اخیر مردم آن در فقر و محرومیت شدیدی به سر می&zwnj;بردند.&quot;</div> <div dir="RTL">علیرضا شهبازی استاندار کردستان پس از سفر علی خامنه&zwnj;ای رهبر حکومت اسلامی به استان کردستان گفته بود: &quot;كردستان در مقایسه با دیگر استان&zwnj;های كشور از عقب&zwnj;ماندگی بیشتری رنج می&zwnj;برد، اما با سفر مقام معظم رهبری مصوبات بزرگ و مهمی در حوزه&zwnj;های مختلف تعیین و با تاكید ایشان بلافاصله وارد مراحل اجرایی شد.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">رحمان جوانمردی، روزنامه&zwnj;نگار و فعال حقوق بشر به زمانه می&zwnj;گوید: &quot;می&zwnj;توان به طور عمومی گفت فقر و بی&zwnj;سوادی همچون یک اژدهای دوسر در کردستان جامعە ما را به شدت تضعیف کردە است. هرچند اثرات تبعیض فرهنگی، مذهبی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی مربوط بە حکومت شاهنشاهی نیز هست، اما در دوران حاکمیت جمهوری اسلامی این تبعیض&zwnj;ها شتاب بیشتری گرفتە است.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">رحمان جوانمردی &quot;تاریخچه اثرات تبعیض&quot; را در کردستان به دو بخش تقسیم می&zwnj;کند و می&zwnj;افزاید: &quot;بخش اول آن قسمت&zwnj;هایی از کردستان است کە در دهە اول انقلاب مورد حملە نظامی قرار گرفت و نفوذ احزاب کرد در آن به نسبت زیاد و در عمل نیز در جنگ اعلام نشدە، ولی به طور رسمی حکومت با کردها تاکنون درگیر بودە است کە شامل استان&zwnj;های کردستان و قسمت&zwnj;هایی از استان کرمانشاه و قسمت کردنشین آذربایجان غربی می&zwnj;شود. بخش دیگر با وجود هویت متفاوت زبانی و فرهنگی بە تبع همخوانی&zwnj;شان با مذهب رسمی کشور وضعیت به نسبت بهتری داشتە است.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">این درحالی است کە در هردو بخش به طور یکسان فعالیت هویت&zwnj;خواهی و حق&zwnj;طلبی سرکوب شدە و حکومت در برخورد تنبیهی و تلافی&zwnj;جویانە با هردو بخش&nbsp; یکسان رفتار کرده است. سیاست&zwnj;های کلان حکومتی بر اساس تبعیض&zwnj;های غیر برنامە&zwnj;ریزی شدە و گاه موقتی در کردستان آغاز، اما در روند خود بە یک استراتژی از تبعیض سیستماتیک علیە گروە اتنیکی کرد در همە قسمت&zwnj;های کردنشین کشور بدل شد. این استراتژی تبعیض سیستماتیک همانطوری کە دامنگیر یک مرزنشین در مریوان و بانە شدە است دامن کرد شمال خراسان و کرد ایلامی را نیز گرفتە است.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">بر پایه آمارهایی که منتشر شده، استان کردستان دارای بیشترین نرخ بیکاری است و در همان حال مانند استان سیستان و بلوچستان شاخص امید به زندگی در این استان در پایین&zwnj;ترین سطح خود نسبت به دیگر استان&zwnj;ها قرار دارند<span dir="LTR">.</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">آقای جوانمردی در پیوند با بودجه&zwnj;های دولتی و تاثیر آن بر زندگی مردم می&zwnj;گوید: &quot;بودجەهای استانی چە بودجە&zwnj;های توسعە و چە بودجەهای جاری به طور مستقیم و غیر مستقیم در قالب رانت&zwnj;های دولتی بە انحصار منابع مالی حکومتی و منسوبان بە آن کمک کردە و باعث فربە&zwnj;شدن عدەای شده است کە یا هماهنگ با سیاست&zwnj;های حکومتی هستند یا غیر بومی و از مناطق دیگر بە کردستان آمدەاند. اختلاف میان غنی و فقیر هر روزە بیشتر شدە و مدال فقر در مناطق کردنشین را بە قعر مدال کشوری تنزل دادە است. فساد اداری و مالی هدفمند بیشتر از دیگر نقاط ایران در کردستان خودنمایی می&zwnj;کند. سوءاستفادە از فقر و بی&zwnj;سوادی جامعە برای مطامع سیاسی اجتماعی در کردستان به شدت در جریان است.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">این روزنامه&zwnj;نگار به بخش کشاورزی و تولیدات داخلی نیز اشاره می&zwnj;کند و می&zwnj;افزاید: &quot;گرچە نابودی اقتصاد کشاورزی از زمان پهلوی کلید خوردە بود و خیل کشاورزان و کارگران کشاورزی بیکار را روانە کلان شهرهای تهران و اصفهان و شیراز و کرج کردە بود، استمرار این وضعیت و عدم حمایت از تولیدات داخلی و پشتیبانی نکردن از سرمایەگذاری در مناطق کردنشین باعث ورشکستگی تولیدات کشاورزی و سنتی باقی ماندە از قرن پیشین شدە است. کورە پزخانەهای اطراف کرج، ورامین و تهران و دیگر شهرهای ایران را کارگران کرد می&zwnj;گردانند<span dir="LTR">.</span>&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">آقای جوانمردی نتیجه می&zwnj;گیرد که فقر خود را باز تولید می&zwnj;کند و ادامه می&zwnj;دهد: &quot;در دهە اول حکومت جمهوری اسلامی مناطق گستردەای از کردستان زیر تحریم کامل اقتصادی بود، به طوری کە عبور چند کیلو گوشت و برنج از شهرها بە روستا و یا از روستایی بە روستای دیگر با مجازات سنگین همراە بود. در همان دهە پذیرش و گزینش چە در سطح آموزشی و چە در سطح استخدامی در این بخش از کردستان همانند دیوار چین برای کردها غیر قابل نفوذ بود.&quot;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</d