اجلاس لهستان، اتحاد عربیـاسرائیلی و شکاف در اروپا ــ گفتوگو با یاسمین میظر
به باور یاسمین میظر، سردبیر نشریه کریتیک اجلاس لهستان به جز منزوی کردن ایران دو هدف مهم دیگر دارد: تقویت اتحاد اسرائیل و دولتهای عربی، و اختلافافکنی در اروپا.
اجلاس ورشو لهستان با عنوان «برای ثبات و آزادی در خاورمیانه» در شامگاه چهارشنبه ۱۳ فوریه با یک ضیافت شام آغاز میشود. اگرچه وزیران خارجه آمریکا و لهستان بهعنوان سازماندهندگان نشست در برنامه اعلامشده اشاره مستقیمی به مقابله با جمهوری اسلامی نکرده اند، ناظران تحکیم اتحاد کشورهای عربی و اسرائیل در برابر ایران را یکی از اهداف نشست میدانند. یاسمین میظر، سردبیر نشریه «کریتیک» و پژوهشگر دانشگاه آکسفورد (بریتانیا) با اشاره به طرح صلح فلسطین و اسرائیل به «زمانه» از یک هدف دیگر آمریکا از این اجلاس میگوید: «در کنفرانس لهستان یکی از برنامههای پیشنهادی این است که آقای کوشنر، داماد آقای ترامپ طرحی درباره اسرائیل و فلسطین مطرح کند؛ کوششی از سوی دولت ترامپ تا برای نخستینبار کشورهای عربی و اسرائیل را در یک مکان گرد هم آورد».
موضوعات اجلاس لهستان و حضور کشورها
مایک پومپئو و یاتسِک چاپوتوویچ، وزیران خارجه آمریکا و لهستان چهارشنبه ۱۳ فوریه / ۲۴ بهمن در یادداشتی برای شبکه خبری «سی ان ان» موضوعات نشست ورشو را چنین برشمردند: بیثباتی خشونتبار در سوریه و یمن، تلاشها برای صلح بین اسرائیل و فلسطین، تکثیر سلاحهای موشکی، امنیت انرژی، تهدیدهای سایبری، مقابله با تروریسم و کمکهای انساندوستانه.
آمریکا پیش از این گفته بود که مقابله با ایران در مرکز رایزنیهای اجلاس لهستان است. اما تنها اشاره به نام ایران در سرمقاله مهمان سیانان در جملاتی محتاطانه چنین آمده: «ما انتظار داریم هر ملتی عقیدهاش را بر اساس منافع ملیاش ابراز کند ... مثلاً در گذشته دو ملت ما [آمریکا و لهستان] بر سر توافق هستهای ایران مواضع متمایزی داشتند.»
الیزابت استیکنی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز اهداف این نشست را یافتن راهحل سیاسی و دیپلماتیک برای مشکلات خاورمیانه میداند که به گفته او، مشکلات امنیتی، مبارزه با تروریسم، بحران انسانی و تولید موشک است.
با اینکه اشاره دیگری به ایران نشده است، بنا به مواضع پیشین واشنگتن، بحث بر سر سلاحهای موشکی، نفت، تروریسم، سوریه و یمن پای سیاستهای جمهوری اسلامی را به میان خواهد کشید.
به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، نمایندگان ۶۰ کشور در اجلاس ورشو حضور دارند. کشورها اما در سطوح متفاوتی در این نشست شرکت کردهاند.
اسرائیل و آمریکا خود بلندمرتبهترین هیأتها را به این اجلاس فرستادهاند. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل چهارشنبه به پایتخت لهستان رفت. به گزارش وبسایت خبری تایم اسرائیل، او مقابله با جمهوری اسلامی را یکی از اهداف اصلی اجلاس ورشو خوانده است.
موضوع صلح اسرائیل و فلسطین یکی دیگر از جنجالیترین موضوعات این نشست است. فلسطینیها اجلاس لهستان را «توطئه» توصیف کردهاند و آنکارا نیز موضعی مشابه گرفته است.
اروپا و اجلاس ورشو
نحوه شرکت اروپاییها از ابتدا توجه ناظران سیاسی را برانگیخته بود.
بریتانیا، ایتالیا، اتریش، مجارستان از کشورهای اروپاییای هستند که وزیران خارجهشان را به این نشست فرستادهاند. اما آلمان، فرانسه، لوگزامبورگ و برخی دیگر از کشورها با هیأتهایی در سطح پایین در این نشست شرکت میکنند و وزیران خارجهشان را به آن نخواهند فرستاد. بریتانیا نیز دغدغهاش از شرکت در این نشست را رایزنی برای صلح یمن خوانده است.
فدریکا موگرینی، نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی هم در این نشست شرکت نخواهد کرد و گفته است که باید به اولویتهای دیگری بپردازد.
کشورهای اروپایی فاصلهگیرنده در ائتلافی غیرمنتظره و غیرعمدی با روسیه و ترکیه قرار گرفتهاند که با برگزاری این نشست مخالفت کردهاند و میگویند هیچ کس را به این نشست نخواهند فرستاد.
یاسمین میظر در این زمینه معتقد است:
«کوشش بر آن بود که برخی از وزیران خارجه اتحادیه اروپا در آن شرکت کنند، اما به نظر میرسد دستور جلسه به گونهای است که وزیران فرانسه وبریتانیا و خانم موگرینی حضور در آن را نپذیرفته اند و وزیر خارجه بریتانیا نیز تأکید دارد که تنها در یک جلسه درباره صلح یمن در این نشست شرکت خواهد کرد.»
"اپوزیسیون" ایران و اجلاس لهستان
برخی گروههای مخالف جمهوری اسلامی در محل نشست ورشو حضور یافتهاند. هواداران سازمان مجاهدین خلق که مشاوران دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا پیش از این در رویدادهای سالانه این گروه سخنرانی کردهاند، در برابر محل اجلاس دست به تجمع زدهاند.
رودی جولیانی، وکیل شخصی ترامپ امروز نیز در برابر اعضای این سازمان آمد و مدعی شد که «ما معتقدیم آلترناتیو رژیم مریم رجوی است». او اما به جز وکالت ترامپ مسئولیت رسمی در دولت آمریکا ندارد و مشخص نیست اشاره او به «ما» به چه نهادی در واشنگتن بازمیگردد.
گروههای حامی سلطنت نیز در میان ایرانیهای حاضر در برابر این نشست حضور دارند.
اما بسیاری از دیگر گروههای اپوزیسیون یا مخالف برگزاری چنین نشستی هستند یا در قبال آن سکوت کردهاند. یاسمین میظر درباره رویکرد گروههای "اپوزیسیون" نسبت به اجلاس لهستان میگوید:
«برخی نیروهای اپوزیسیون به درستی اشاره میکنند که اتحاد عربستان سعودی و اسرائیل و آمریکا برای تغییر رژیم از بالا نتیجه عکس دارد و رژیم جمهوری اسلامی را تقویت میکند.»
به باور میظر، نه تنها اسرائیل و عربستان و دولت کنونی آمریکا آبروی سیاسی چندانی ندارند، بلکه رویکرد آنها برای تغییر رژیم باعث تضعیف جنبشهای اجتماعی در داخل ایران نیز خواهد شد.
به گفته سردبیر نشریه کریتیک، گروههایی از "اپوزیسیون" که حامی این نشست هستند، چشم امید به کمکهای مالی یا مانورهای نزدیکان ترامپ دوختهاند.
نظرها
صدیق
در عرف سیاسی معنی آبروی سیاسی چیست؟ آیا جمهوری اسلامی آبروی سیاسی دارد؟ کشورهایی که آبروی سیاسی دارند کدامند؟ پدیده جمهوری اسلامی در ابتدا بدلیل نا امید شدن غرب از شاه ایران کلید خورد. و نهایتاً با دست اندازی کشورهایی در ارکان قدرت و جایگزین کردن مهره های خود، آینده جمهوری اسلامی به سمتی رفت تا دوستی اعراب و اسرائیل را رقم بزند. پول کشورهای عربی در جیب سازندگان اسلحه سرازیر شود و کشور ایران به غارت برود. امروز اما آن شخصی که در رأس قدرتمندترین کشور دنیا قرار گرفته راضی به سهم خود نیست. و تمام هر آنچه که هست را می خواهد. چند کشور قدرتمند (غربی) اما چون از ملایان متنفع شده اند، حاضر نیستند که به راحتی تسلیم شوند، و تمام سعی شان را در حفظ جمهوری اسلامی بکار می بندند. اما بخشی از حاکمیت جمهوری اسلامی در دستان یک قدرت خارجی دیگر (شرقی) است. این مسئله از قدرت "تصمیم گیری" و "بازی سازی" قدرت های اروپایی می کاهد. بحث کشورهای اروپای شرقی هم جدال بین اتحادیه اروپا و یک کشور غربی دیگر و آمریکاست. در این مثلثی که بوجود آمده، اگر تکلیف ایران به نفع آمریکا روشن شود، آن کشورهای اروپای شرقی هم بنحوی متنفع خواهند شد. بنابراین با آمریکا همراهی می کنند. کارکرد ملایان برای آمریکا و اهدافش به پایان خود نزدیک می شود. امروز این لولوی سر خرمن فقط برای کشورهای عربی خطر محسوب می شود. بنابراین چه بهتر که شرش را کم کنند تا سناریو کامل و تمام شود. این چند کشور غربی هم باید درک کنند که باید فکری دیگر برای مشکلات اقتصادیشان بکنند. منطقی هم نیست که آمریکا این سفره را برای همیشه برایشان پهن کند. اجلاس ورشو یک اجلاس عربی-آمریکایی-اروپای شرقی است که هدفش زدن میخ آخر بر تابوت ملایان و نهایتاً کم کردن شر جمهوری اسلامی از سر منطقه است.
مهربان
بقدرت رسیدن سلطنتی ها حتی با کمک خارجی بسیار دور بنظر میآید. یا بعبارت بسیار عامیانه "اون مَمَ رو لولو برد". اما خطر مجاهدین بویژه با کمک امریکا واقعیست. و چون دربین توده مردم پیگاهی ندارند در چنین حالتی خطر درگیری و جنگ داخلی بسیار محتملست.