موج بیکاری کارگران در پارس جنوبی - «در عسلویه نان خشک جمع می‌کنیم»
۲۶۳ کارگر اخراجی عسلویه در دادخواستی به بیژن زنگنه از وضعیت ناگوار زندگی‌شان نوشته‌اند. دولت اعلام کرده بود که اخراج دسته‌جمعی کارگران در عسلویه ممنوع شده است.
عکس از ارشیو- تجمع کارگران قراردادی عسلویه در اعتراض به اخراج
اخراج دسته‌جمعی و بیکارسازی کارگران میدان گازی پارس جنوبی که سال گذشته به تجمع و اعتصاب مکرر کارگران انجامید در سال جاری رو به گسترش است. هفته گذشته ۱۴۰ کارگر پتروشیمی بندر امام که فروردین سال جاری از کار اخراج شده‌اند، دست به اعتراض زدند. ۲۶۳ کارگر اخراجی عسلویه نیز در نامهای به وزیر نفت خواستار رسیدگی به وضعیت خود شده‌اند. کارگران در این نامه جنبه‌هایی از زندگی و مشکلات کارگران مناطق پارس جنوبی را بازگو می‌کنند.
«در عسلویه نان خشک جمع می‌کنیم»
۲۶۳ کارگر اخراجی عسلویه در نامهای به بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت نوشته‌اند از جوانان تحصیل‌کرده دانشگاهی بوشهر هستند که برای کار در صنعت نفت به پارس جنوبی آمده و به عنوان کارگر، نیروی خدماتی، اداری، مکانیک و تاسیسات، آبدارچی، و نگهداری کمپ‌ها در سازمان منطقه ویژه پارس مشغول به کار شده‌اند.
بندر عسلویه یکی از مناطق ویژه پروژه پارس جنوبی است که بیش از ۹۰ درصد کارگران آن از طریق پیمانکاران به‌طور قراردادی و موقت و خارج از شمول قانون کار شاغل هستند.
به نوشته کارگران، مشکلات کمی پس از آغاز به کار خودنمایی کرده است. دستمزد و حق بیمه ابتدا نسبت به قبل کاهش یافته و سپس به طور کامل قطع شده است:
«ما ماندیم با خانواده‌های چشم‌انتظاری که حالا چشم‌هایشان به ما دوخته شده. ما که هیچ حرفی جز شرمندگی نداشتیم و بعضاً حتی کرایه رفتن تا خانه‌هایمان و سر زدن به فرزندانمان را هم نداشتیم.»
کارگران که حقوق نمی‌گیرند و بیمه‌شان هم قطع شده است، امکان بازگشت نزد خانواده خود را هم ندارند. آنها در دادخواست‌شان به وزیر نفت نوشته‌اند:
«آقای وزیر محترم واقعا شرمنده هستیم و خجالت‌زده که بگوییم ما حتی نمی‌توانیم به صورت همسر و فرزندانمان نگاه کنیم و شرمنده هستیم از اینکه بگوییم بعضاً در عسلویه نان خشک جمع می‌کنیم تا بعد از ۱۴ روز کرایه رفتن به خانه‌هایمان را داشته باشیم و به خانواده‌هایمان هر سری باید وعده‌های تکراری و دروغ بدهیم که به زودی حقوق به ما خواهند داد».
آنها نوشته‌اند برغم وضعیت نابسان خود، از آن جا که گمان می‌کردند مسئولان به مشکلاتشان رسیدگی می‌کنند حتی به هنگام دیدار روحانی از عسلویه و کنگان اعتراض نکرده‌اند.
شرایط کار و زیست
مناطق آزاد اقتصادی مشمول قانون کار نیستند و مقررات ویژه خود را دارند. در این مناطق دست کارفرمایان در اخراج کارگران باز است. حق تشکل وجود ندارد و حقوق‌ها گاه زیر حداقل دستمزد است. تعویق در پرداخت مزدها به صورت یک قانون نانوشته درآمده و اعتراض با تهدید و اخراج پاسخ می‌گیرد.
در یک گزارش میدانی که سال ۹۷ از شرایط کار و زیست کارگران در عسلویه تهیه شده است، کارگران می‌گویند از آن جا که بیکاری در منطقه گسترده است، دست پیمانکاران در سوء استفاده از کارگران باز است و کوچکترین اعتراض با تهدید به اخراج پاسخ می‌گیرد.
یکی از کارگران می‌گوید:
«طبیعتاً با این آب‌وهوا و امراض گوناگونی که گرفتیم، باید حضورمان در مناطق صنعتی کمتر باشد. همچنین با این فشار اقتصادی، باید برای افزایش حقوق کاری کنند تا فاصله بین پرداختی‌ها با قدرت خرید ما کارگران جبران گردد. اما شایعه شده که می‌خواهند زمان کاری کارکنان منطقه ویژه اقتصادی و انرژی پارس جنوبی را تغییر و افزایش دهند و بالعکس با حذف بعضی از اقلام، حقوق را کاهش دهند که بسیار تعجب آورست!»
کارگر دیگری چنین شکایت می‌کند:
«از کجا برایتان بگویم؟ البته من تازه واردم. اینجا کسانی هستند که بالای ۱۰سال کار می‌کنند و بهتر از من می‌دانند. حقیقتش را بخواهید امکانات رفاهی نداریم. غذا کم می‌دهند و همان هم کیفیت پایینی دارد. ما همه‌مون بچه‌های پایین شهر هستیم و هر غذایی را می‌خوریم و ناشکری نمی‌کنیم، اما غذای اینجا را نمی‌شود خورد. سرد است و روغنش بسته و بوی بدی هم می‌دهد. چه بسا فاسد باشد! خیلی از بچه‌ها این غذاها را نمی‌خورند چون با خوردنش بارها معده درد شده‌اند. به خانواده خودشان هم حاضرند چنین غذایی بدهند؟ حقوق دادن شرکت‌ها در این منطقه هر چند ماه یک‌بار صورت می‌گیرد و در صورتی که اعتراض کنیم، افراد را اخراج می‌کنند. همین چند وقت پیش بود که یکی از کارگران اینجا با ۱۲، ۱۱سال سابقه کار اخراج شد، چون به عدم پرداخت حقوق‌اش معترض بود.»
و بالاخره کارگر دیگری گفته است:
«ما اینجا داریم سم خالص تنفس می‌کنیم. بیشتر این کارگران بیماری‌های مختلفی خونی گرفته‌اند. ریه‌هایمان پر از سرب و گوگرد است. اقامتگاه ما نیروهای پیمانکاری بغل فاضلاب پالایشگاه‌ست، در خطرناک‌ترین بخش پالایشگاه. هر لحظه به دلیل تردد زیادی که در آن قسمت میشود امکان انفجار لوله‌های آن وجود دارد. در اقامتگاه‌مان لوله‌های پرفشار رد شده که پر هستند از گاز سمی. حوضچه‌های فاضلاب همجوار این ساختمان دهانه‌هایشان باز و رو به آسمان است و بوی بسیار بدی را در فضا می‌پراکند.»
اخراج و اعتراض
اخراج‌های دسته‌جمعی کارگران در حالی صورت می‌گیرد که سید امید شهیدی‌نیا، مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی چندی پیش گفته بود اخراج دسته‌جمعی کارگران در این منطقه ممنوع شده است.
مساله نپرداختن مزد کاری که انجام شده، و اخراج که اغلب به شکل عدم تمدید قرارداد عملی میشود، در مورد کارگران پیمانی و قراردادی پارس جنوبی (بیش از ۹۰ درصد کارگران) به روالی عادی تبدیل شده است. اعتراض به این موارد نیز در مناطق پارس جنوبی به‌رغم فضای پلیسی بالاست و کارگران که چیزی برای از دست دادن ندارند، سال گذشته بارها اعتراض کرده‌اند. تعدادی از آنها نیز دستگیر شدند.
بهمن سال گذشته شماری از کارگران عسلویه طی چند روز به اخراج خود از محیط کار اعتراض کردند. صبح سه‌شنبه ۲ بهمن، ماموران پلیس کارگران معترض که مقابل ساختمان مدیریت کار و خدمات اشتغال این شرکت، تجمع و در ورودی به ساختمان را مسدود کرده بودند، بازداشت و به مکان نامعلوم منتقل کرد.
در اسفند سال ۹۷، کارگران بومی که در پی اتمام قراردادشان بیکار شده بودند، روز چهارشنبه هشتم اسفند مقابل دفتر منطقه ویژه اقتصادی عسلویه تجمع کردند و خواستار آن شدند که در پروژه‌های پتروشیمی عسلویه و کنگان به کار گرفته شوند. ایلنا در این باره نوشته بود در حالی که این کارگران در انتظار بکارگیری مجدد هستند، پیمانکاران کارگران غیربومی و بازنشسته نفت را استخدام کرده‌اند.
برغم این اعتراض‌ها روز ۱۷ اردیبهشت اعلام شد که ۱۴۰ کارگر پتروشیمی بندر امام در فروردین سال جاری از کار بیکار شده‌اند. این کارگران در شرکت مهندسی موجان، شرکت لوله‌سازی سدید ماهشهر و پتروشیمی فارابی به کار اشتغال داشتند.
بهانه اخراج کارگران در شرکت مهندسی موجان، «زیان‌دهی» بوده است. این شرکت که مجری طرح احداث تصفیه‌خانه مرکزی بندر امام است ۵۰ کارگر خود را اخراج کرده است. بنا بر یک گزارش، پیمانکار از کارگران به عنوان اهرم فشار استفاده کرده تا کارفرمای اصلی را ناگزیر به تجدید نظر در مبلغ قرارداد کند.
در شرکت لوله‌سازی سدید ماهشهر، در فاز یک منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی، ۸۰ کارگر در آستانه اخراج قرار دارند. بهانه این اخراج دسته‌جمعی هم «زیان‌دهی» شرکت است. تداوم کار کارگران به دریافت اعتبارات بانکی از بانک تجارت منوط شده و این امری است که از زمستان سال گذشته تاکنون به نتیجه نرسیده است.
در شرکت پتروشیمی فارابی، زیرمجموعه هلدینگ تاپیکو، هشت کارگر از مجموع ۳۵ کارگر این شرکت به بهانه تخلف اداری و به رغم وساطت اداره کار منطقه اقتصادی پتروشیمی در معرض اخراج هستند. در این مجموعه کارگران دیگری نیز با خطر اخراج روبرو هستند.
نظرها
حقیقتگو
واقعا" جماعت ایرانی را چه شده وچه میشود که بعد ازگذشت چهل سال نفهمیده اند ایران درتسخیر دشمانان ایران است نه آب وگازوبرق وتحصیل وخانه مجانی خبری بوده ونه ازتقسیم پول نفت بین مردم وهنوز هم نفهمیده اند که درکشورخودشان دردرون حصارهای حکومت اسلامی و رهبران ضدایرانی وجنایتگرو چپاولگر گرفتارند..چهل سال نفهمیدند که مورد نفرت تمام وتوام با فقروزجروخفقان عمدی حکومت دشمان ایران بسر می برند...انکارکه آهوها و گوزن ها شکایت بی علف شدن وخشکاندن مراطع را به گرگ ها می کنند...حالا انکار تمامی فاجعه سیلاب و سیل زده گان توسط حکومت آخوندی حل شده و به هرخانواده ای یک ویلا با تمام امکانات تقدیم شان شده که حالا مشکل بیکاری کارگران عسلویه ظهور کرده که آنهم درردیف مشکلات سیل زده گان توسط وزیرهای محترم حل خواهد شد..حکومتی ضد بشر ایرانی که درحقیقت محض با تمامی قدرت و کوشش درصدد منقرض کردن نسل مردم ایران و تاریخ ایران وازموجودیت مردم ایران عقده داراست چه انتظار کمکی مردم باید داشته باشن...